Mila milioi pertsonak baino gehiagok buruko osasun arazoak dituzte munduan, Munduko Osasun Erakundearen arabera
Munduko biztanleriaren % 14. Gehienak, gainera, diru-sarrera txikiko eta ertaineko herrialdeetan bizi dira. Pandemiak genero-arrakala handitu zuen, emakumeen buruko osasun arazoak % 30 igo baitziren. Horiek dira Munduko Osasun Erakundearen 'World mental health today' txostenaren ondorioetako batzuk.
2021ean, nerabeen % 14k buruko gaitzen bat zuten. Argazkia: Orain.eus
Mila milioi pertsonak baino gehiagok buruko osasun arazoren bat dute, mundu mailan, populazio osoaren % 14, hain zuzen ere, Munduko Osasun Erakundeak (MOE) zabaldutako txostenaren arabera. Izan ere, 2011 eta 2021 artean, gaixoen kopurua munduko biztanleria baino gehiago hazi zen, proportzionalki.
Buruko osasuna babesteko helburuz premiazko neurriak hartzera deitu du Munduko Osasun Erakundeak 'World mental health today' izenburuko txostenean, antsietateak eta depresioak jota dauden gaixo kopurua ikusita, besteak beste.
2021eko datuetan oinarritutako txostenaren arabera, mundu mailako populazioaren % 14k dituzte buruko osasun arazoak, eta gehienak, gainera, errenta txiki edo ertaineko herrialdeetan bizi dira. Horietatik bi herenak antsietatea eta depresioa dute, emakumeek (581,5 milioi) gizonek (513,9 milioi) baino gehiago.
Bestalde, txostenak jasotzen du pandemiak genero-arrakala handitu zuela. Gaixotasunen Eragin Osoaren Ikerketak dakartzan datuei begiratuta, 2020an % 30 inguru hazi zen depresioa eta antsietatea emakumezkoen artean (% 21-24, gizonezkoen artean).
Gazteei dagokienez, Munduko Osasunaren Erakundearen arabera, 2021ean bost eta bederatzi urte arteko haurren % 7k eta 10 eta 19 urte arteko nerabeen % 14k zuten buruko osasun arazoren bat. Helduaroan, buruko arazoen heren bat 14 urte bete aurretik garatzen dira, erdiak 18 urterekin, eta ia bi heren, 25 urterekin.
Suizidioa, gazteek nagusiki pairatzen duten "tragedia"
Munduko Osasun Erakundeak suizidioa ere izan du hizpide, eta oraindik ere "sarriegi" gertatzen den "tragedia" dela adierazi, Devora Kestel MOEren gaixotasun ez-kutsakorren eta buruko osasun sailaren zuzendariaren hitzetan. Batik bat, gazteek pairatzen dute, eta herrialde eta testuinguru sozioekonomiko guztietan da heriotza-arrazoi nagusietako bat. 2021ean, 727.000 bat pertsonak egin zuten beren buruaz beste.
Munduko Osasun Erakundeak jakitera eman duenez, 2020az geroztik herrialdeek aurrerapauso nabarmenak egin dituzte buruko osasunaren arloan, baina txostenak agerian uzten du asko dagoela hobetzeko. Izan ere, batez beste herrialdeek euren aurrekontuen % 2 soilik bideratzen dute buruko osasuna zaintzeko.
Gizarteari buruzko albiste gehiago
Elkarretaratzea eta manifestazioa egin dituzte Zarautzen azken hilketa matxista gaitzesteko
Herritarrek eta erakundeek urriaren 15ean hil zuten 53 urteko emakumearen familiari babesa eta elkartasuna adierazi dizkiote. Ertzaintzak bildutako azken datuen arabera, hilketa genero-indarkeria gisa ikertzen ari dira.
:eitb-banner?$eitb-banner$&fmt=webp-alpha&qlt=80)
Duela 13.000 urte baino gehiagoko labar-grabatuak aurkitu dituzte Mendaroko Santakutze haitzuloan
Grabatu antropiko paleolitikoak dituzten lau panel txiki identifikatu dituzte; horien artean, amaitu gabeko animalien bi irudi nabarmentzen dira.
N-1 errepidea erabat itxiko dute gaur gauean, Irura eta Villabona artean, pasarela bat jartzeko
Lanak 22:00etatik 06:00etara bitartean egingo dira eta tarte horretan trafikoa errepidearen alboko industrialdeetako bideetatik bideratuko dute.
Zarauzko hilketa genero-indarkeria gisa ikertzen ari da Ertzaintza
Hasiera batean, atxilotuak eta hildako emakumeak ez zutela harreman afektiborik esan zuten polizia-iturriek, baina ostiral honetan Segurtasun Sailak zehaztu du kasua genero-indarkeria gisa ikertzen ari direla.
Nolakoa da Basque Culinary Centerren eraikin berria?
Basque Culinary Centerren GOe eraikina astelehenean inauguratuko dute ofizialki. Gaur, baina, 1.000 herritarrek eraikina barrutik bisitatzeko eta azarotik aurrera barruan zer egingo den ezagutzeko aukera izan dute.
Subijanaren ustez, erakundeak esku hartzera behartuta daude adingabeak babesteko
Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiko presidente Iñaki Subijanak esan du botere publikoen "betebeharra" dela eremu pribatuetan "esku hartzea" (hala nola Bernedoko udalekuan) "adingabeen babesa ziurtatze aldera", gazte horietako batzuk, gainera, erakundeen tutoretzapean baitaude.
Zarauzko hilketagatik atxilotutako gizona hilketaren lekura eraman dute, gertatutakoa berreraikitzeko asmoz
Zarautzen (Gipuzkoa) emakume baten hilketagatik atxilotutako 47 urteko gizona hilketa izan omen zen lekura eraman du Ertzaintzak ostiral honetan, gertakariak berreraikitzeko asmoz. Ikerketak irekita jarraitzen du, eta, polizia-iturrien arabera, ez zegoen inolako harreman afektiborik atxilotuaren eta biktimaren artean.
Donostiako hondartzetan erretzea debekatuko da datorren udatik aurrera
Hareatzei buruzko ordenantzan egingo diren aldaketek bozgorailuen eta bestelako soinu-gailuen erabilera mugatzea ere ekarriko dute, bai eta txakurrak urte osoan hondartzara sartzeko aukera ere, nahiz eta udan ilunabarrean eta hiru orduz soilik sartu ahal izango diren, udako denboraldian makineria erabiliz garbiketa intentsiboko lanak egin aurreko orduetan.
Iurgi Berazaren familia, epaiketa atzeratu ostean: "Hilobira eraman nahi gaituzte"
Iurgi Beraza Uriarteren gurasoek adierazi dute bizitzen ari direna "agonia" bat dela. Lekuko gisa bideokonferentziaz deklaratu behar zuen ertzainetako batek ezin izan du deklaratu estaldura faltagatik. Hala ere, Iurgiren familiak bistarekin jarraitzea onartu du, baina harrapaketan inplikatutako gidaria ez zegoen ados, eta epaiketa azaroaren 27ra arte atzeratu dute.
Iurgi Berazaren heriotza argitzeko epaiketa azaroaren 27ra atzeratu dute
10:30ean zen hastekoa bista, baina lekuko gisa deklaratu behar zuen ertzain batek uko egin dio hitz egiteari, bideo-deia egiteko estaldurarik ez zuela argudiatuta. Hala eta guztiz ere, Iurgi Beraza Uriarteren familiak onartu egin du epaiketarekin jarraitzea; ez, ordea, haurra harrapatu zuen gidariak. Hori horrela, epaiketa bertan behera utzi behar izan dute.