Mila milioi pertsonak baino gehiagok buruko osasun arazoak dituzte munduan, Munduko Osasun Erakundearen arabera
Munduko biztanleriaren % 14. Gehienak, gainera, diru-sarrera txikiko eta ertaineko herrialdeetan bizi dira. Pandemiak genero-arrakala handitu zuen, emakumeen buruko osasun arazoak % 30 igo baitziren. Horiek dira Munduko Osasun Erakundearen 'World mental health today' txostenaren ondorioetako batzuk.
2021ean, nerabeen % 14k buruko gaitzen bat zuten. Argazkia: Orain.eus
Mila milioi pertsonak baino gehiagok buruko osasun arazoren bat dute, mundu mailan, populazio osoaren % 14, hain zuzen ere, Munduko Osasun Erakundeak (MOE) zabaldutako txostenaren arabera. Izan ere, 2011 eta 2021 artean, gaixoen kopurua munduko biztanleria baino gehiago hazi zen, proportzionalki.
Buruko osasuna babesteko helburuz premiazko neurriak hartzera deitu du Munduko Osasun Erakundeak 'World mental health today' izenburuko txostenean, antsietateak eta depresioak jota dauden gaixo kopurua ikusita, besteak beste.
2021eko datuetan oinarritutako txostenaren arabera, mundu mailako populazioaren % 14k dituzte buruko osasun arazoak, eta gehienak, gainera, errenta txiki edo ertaineko herrialdeetan bizi dira. Horietatik bi herenak antsietatea eta depresioa dute, emakumeek (581,5 milioi) gizonek (513,9 milioi) baino gehiago.
Bestalde, txostenak jasotzen du pandemiak genero-arrakala handitu zuela. Gaixotasunen Eragin Osoaren Ikerketak dakartzan datuei begiratuta, 2020an % 30 inguru hazi zen depresioa eta antsietatea emakumezkoen artean (% 21-24, gizonezkoen artean).
Gazteei dagokienez, Munduko Osasunaren Erakundearen arabera, 2021ean bost eta bederatzi urte arteko haurren % 7k eta 10 eta 19 urte arteko nerabeen % 14k zuten buruko osasun arazoren bat. Helduaroan, buruko arazoen heren bat 14 urte bete aurretik garatzen dira, erdiak 18 urterekin, eta ia bi heren, 25 urterekin.
Suizidioa, gazteek nagusiki pairatzen duten "tragedia"
Munduko Osasun Erakundeak suizidioa ere izan du hizpide, eta oraindik ere "sarriegi" gertatzen den "tragedia" dela adierazi, Devora Kestel MOEren gaixotasun ez-kutsakorren eta buruko osasun sailaren zuzendariaren hitzetan. Batik bat, gazteek pairatzen dute, eta herrialde eta testuinguru sozioekonomiko guztietan da heriotza-arrazoi nagusietako bat. 2021ean, 727.000 bat pertsonak egin zuten beren buruaz beste.
Munduko Osasun Erakundeak jakitera eman duenez, 2020az geroztik herrialdeek aurrerapauso nabarmenak egin dituzte buruko osasunaren arloan, baina txostenak agerian uzten du asko dagoela hobetzeko. Izan ere, batez beste herrialdeek euren aurrekontuen % 2 soilik bideratzen dute buruko osasuna zaintzeko.
Gizarteari buruzko albiste gehiago
Gernika-Palestinak protesta egiteko deia egin du Vueltak Bilbon abiatuko duen etapan, Israelek Gazan egindako genozidioaren aurka
Israel-Premier Tech taldeari lasterketan parte hartzen uztea leporatu diete UCIri eta txirrindulari lasterketaren antolatzaileei.
Bi pertsona identifikatu dituzte Vueltan, Palestinari elkartasuna adierazteko protestan
Israel-Premier Tech taldeak lasterketan parte hartzea kritikatzeko eta genozidioaren aurrean Palestinako herriari babesa adierazteko protestak egin dituzte Vueltako 10. etapan, Nafarroan. Foruzaingoak txirrindularien ibilbidea oztopatzen ari ziren bi pertsona identifikatu ditu.
Jon Escuza, Okondoko alkatea: "Herria lur jota dago"
Okondoko bi gazte hil dira gaur goizaldean trafiko-istripu batean, eta herria lur jota dago. Jon Escuza herri horretako alkateak alkateak doluminak helarazi dizkie biktimen familiei eta errespetua eskatu du.
Gozatu inoiz ez bezala ETBren programazioko saio berriekin eta itzulerekin
'Garena, batzen gaituena' lelopean aurkeztu du ETBk udazken honetarako prestatu duen programazioa FesTVal jaialdiaren barruan, Gasteizen. Elkarrekin sentitu, dastatu, gozatu, deskubritu eta dibertituko gaituen askotariko edukiak prestatu ditu EITBk, zerbitzu publikoa, aktualitatea eta gertutasuna ardatz izango dituen telebistarako eskaintza zabala.
A2 mailaraino zabalduko dute euskara ikasteko doakotasuna datorren ikasturtean
Hala, 2025-2026 ikasturtean, oinarrizko A1-A2 mailetako ikasleek nahiz C1 mailan komunikazio-gaitasuna hobetu nahi duten 16-18 urte bitarteko gazteek doan izango dute ikasturteko matrikula.
AEKk eskolak debalde emango dizkie ikasleen gurasoei
Maila guztietan euskara ikasi nahi duten pertsonentzat doako ikastaroak aldarrikatu dituzte Koordinakundearen arduradunek, ikasturte berrirako matrikulazio kanpainaren aurkezpenean.
Yala Nafarroak eta BDZk bat egin dute Israel Premier Tech taldearen aurkako protesta baketsuekin
Yala Nafarroa Palestinarekin eta BDZ Nafarroa plataformek protesta ekintza baketsu eta ez-bortitzak egin dituzte Vueltaren gaurko etapan, Israel Premier Tech taldearen parte-hartzea salatzeko.
HABEk hizkuntza-eskakizun asimetrikoak eta partzialak egiaztutako ditu
Euskal Sektore Publikoan Euskararen Erabilera Normalizatzeko Dekretua moldatuko du Eusko Jaurlaritzak, eta horren ondorioz, hizkuntza eredu berrien beharretara egokituko dira HABEren egiaztatze prozesuak.
Bi pertsona zauritu dira N-121-A errepidean, auto-istripuz, Beran
48 urteko gizonezko bat ibilgailuan harrapatuta geratu da, suhiltzaileek atera eta Donostiako Ospitalera eraman dute, politraumatismoak dituela. Beste zauritua 37 urteko gizona da, eta politraumatismoak ditu ere. Irungo ospitalera eraman dute.