Ba al zenekien zure etxeak urtean 8 tona CO₂ kutsatzen dituela?
EAEko etxeetan, batez beste, pertsonako 8 tona CO₂ sortzen dira urtean. Adituen ustez, maila hori “oso altua” da, eta premiazkoa da Parisko Hitzarmenaren helburuetara hurbiltzeko neurriak hartzea. Zifra horretan sartzen dira kontsumitzen ditugun ondasunen eta zerbitzuen ekoizpenarekin lotutako zuzeneko emisioak —hala nola ibilgailu pribatuen erabilera edo etxebizitzen berokuntza— eta zeharkakoak.
Arkaitz Usubiaga Basque Centre for Climate Change (BC3) zentroko ikertzaileak azpimarratu duenez, Euskadiko karbono-aztarna Europako batez bestekoaren antzekoa den arren, oraindik asko dago egiteko nabarmen murrizteko.
Karbono-aztarnak, gobernuen erantzukizuna ez ezik, herritarrena ere islatzen du. Lurralde-ikuspegiak, berriz, herrialde bakoitzeko emisioak neurtzen ditu helburuak finkatzeko, eta kontsumo-ikuspegiak, edo “etxe bakoitzaren aztarnak”, erakusten du non jardun dezakegun zuzenean gure ohiturak aldatuz.
Usubiagaren arabera, hiru eremutan pilatzen dira emisio gehienak: garraioan, elikaduran eta etxebizitzan. Hona hemen ekintza eraginkorrenak:
- Garraioa: Ibilgailu pribatuaren erabilera murriztea, garraio publikoaren, bizikletaren edo oinez ibiltzearen aldeko apustua egitea, eta hegaldiak mugatzea.
- Elikadura: Barazki eta fruta gehiago dituzten dietak lehenetsi, ahal dela gertuko dietak, haragi kontsumoa murriztu eta elikagaiak alferrik galtzea saihestu.
- Etxebizitza: Isolamendua hobetzea, berogailua modu eraginkorrean erabiltzea eta energia kontsumoa murriztea.
Kontsumoan aldaketa kultural baten beharra ere azpimarratzen du ikertzaileak: beharrezkoa dena soilik erostea, mugikor, arropa eta etxetresna elektrikoen bizitza baliagarria luzatzea, eta gure aztarna biderkatzen duten kontsumo ohitura automatikoen inguruan hausnartzea.
Euskadin, etxeetako karbono-aztarnaren murrizketa partzialki lortu da: 2010etik 2019ra % 10 murriztu zen, baina oraindik bide luzea dago egiteko. Estatu Batuek eta Australiak, adibidez, bi edo hiru aldiz aztarna handiagoak dituzte, kontsumo-eredu intentsiboagoen eta ekoizpen-sistema ez hain jasangarrien eraginez.
Usubiagaren ustez, lehentasuna ez da beste herrialde batzuekin alderatzea, baizik eta geure aztarna murriztea, ongizate-maila ertain-altuari eusten diogun bitartean. “Oso ondo dago besteek zer egiten duten jakitea, baina zuk murriztu egin behar duzu”, dio.
Zure interesekoa izan daiteke
Gutxienez lau pertsona hil dira Tenerife hegoaldean, itsas kolpe baten ondorioz
Gainera, desagertuta jarraitzen du oraindik pertsona batek, eta bilaketa lanek aurrera jarraitzen dute.
Sokonuskoa, kakao mexikarretik eta gozogile bilbotarren eskutik jaiotako turroia
Bizkaiko gozotegiak galtzak bete lan dabiltza Gabonetako gozokirik esanguratsuenetako bat prestatzen: sokonuskoa, 300 urte baino gehiagoko historia duen Bilbon egindako turroia. Mexikoko Santa Ana de Soconusco herritik datorkio izena, XVII. mendean bilbotar batek kalitate bikaineko kakaoa aurkitu zuenean.
Jaurlaritzak ohi baino bentzeno-maila altuagoa antzeman du Muskizen, baina esan du osasunerako "segurutzat" jotzen diren mailak direla
Joan den ostiralean, Petronorrek jakinarazi zuen isuria izan zuela Bizkaiko findegiko gasolina-depositu batean, eta berehala ezarri zituzten beharrezko kontrol-neurriak.
Pertsona bat hil da AP-15 autobidean, Castejonen izandako istripu batean
Horrez gain, autoan zihoan beste pertsona bat zauritu egin da, errepidea bidetik irten eta irauli ostean.
Antonio Aretxabala: "Euskadiko historiako lurrikararik handiena izan da"
Iruña Okan epizentroa duen 4 graduko lurrikara batek Araba astindu du astelehen honetan, abenduaren 8an. Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, Antonio Aretxabaleta geologo eta dibulgatzaile zientifikoak adierazi duenez, mugimendu sismikoa Euskadiko historiako handiena izan da. Gainera, lurrikarak agerian utzi du Araban orain arte ezezaguna zen faila bat dagoela. Zientzialariak nabarmendu duenez, ziur aski 1 eta 2 km arteko luzera izango du. Hala ere, oraindik atea irekita utzi behar zaio etorkizuneko ikerketei.
Etxerik gabeko 1.500 lagunek baino gehiagok egiten dute lo egunero kalean Euskadin, 2016an baino bi aldiz gehiagok
Horietako 10etik 7 hiru hiriburuetan bizi dira. Gainera, beste 2.700 etxegabe daude, baina gaueko harrera-zentroetan edo aterpetxeetan lo egiten dute. Gehienak gizonezkoak dira, eta atzerritarrak 10etik 8tan. Erdiak dio dirua edo ondasunak lapurtu dizkiotela, 10etik 4k irainak edo mehatxuak jasan dituela, eta 10etik 3k fisikoki eraso egin dietela.
4 graduko lurrikara batek Araba astindu du, kalterik eta zauriturik eragin gabe
00:10ean izan da lurrikara eta epizentroa Iruña Okan izan du; milaka pertsona esnatu ditu gaur goizaldean Araban. Ez du kalterik eragin eta ez da erreplikarik espero, SOS Deiaken arabera.
Biriatuko ordainlekua itxita egongo da asteartetik asteazkenerako gauean, A-63 errepideko obrak direla eta
Abenduaren 9an itxiko dute, 21:00etan, eta 10ean irekiko dute berriro, 06:00etan. AP-8tik Lapurdirako noranzkoan doazen ibilgailu eta kamioiak Irunen atera beharko dira.
Gizon bat larri zauritu da Iruñeko Aranzadiko komentu abandonatuan, eskailerako zulotik erorita
Iruñeko Udaltzaingoak ingurua hesitu du eta erorikoaren arrazoiak ikertzen ari da.
Ireki dute A-15 errepidea Iruñerako noranzkoan, kamioi baten matxuragatik itxita egon ostean
Villabonan kamioi batek matxura izan du, eta errepidea erabat itxi behar izan dute, kamioia erretiratu arte. Zirkulazioa N-I errepidetik bideratu dute.