Morales: 'Historiako kolperik maltzurrena eta negargarriena gertatu da'
Evo Morales Boliviako presidente dimititu berriak salatu duenez, "historiako kolperik maltzurrena eta negargarriena gertatu da", Jeanine Añez oposizioko senatariak bere burua presidente izendatu duenean.
"Eskuineko senatari kolpista batek bere burua Senatuko presidente izendatu du lehenengo, eta Boliviako bitarteko presidente gero, Biltzar Legegilearen babesik gabe, konplize talde batez inguratuta eta herria zapaltzen duten Indar Armatuek eta Poliziak babestuta", kritikatu du.
"Nazioarteko herrialdeen aurrean salatzen dut senatari batek bere burua presidente izendatzeko ekitaldiak Boliviako Konstituzioa eta Biltzar Legegilearen arauak urratzen dituela. Kolpe honetarako erabilitako indar polizialek eta militarrek utzitako hildakoen odolaren gainean hartu da erabakia", esan du orain arte Boliviako presidente izan denak.
Moralesen arabera, "aldarrikapen hori Estatuko Konstituzio Politikoaren 161., 169. eta 410. artikuluen aurka doa", presidentetzari uko egiteko eskaera onartzea edo errefusatzea, Senatuko edo diputatuen presidentetzei buruzko konstituzio-oinordetza eta Estatuko Konstituzio Politikoaren nagusitasuna horietan zehazten baita. "Boliviak herriaren botereari egindako erasoa jasan du", adierazi du Moralesek Mexikon.
Añezek bere burua presidente izendatu du
Jeanine Añez oposizioko Mugimendu Demokrata Soziala alderdiko senatariak Boliviako presidente kargua hartu du, Evo Moralesek kargua utzi ondoren. Bart eman duen hitzaldian azaldu duenez, "Biltzar Legegile plurinazional hau osatzen duten hiru indar politikoetako ordezkarien presentzia bermatzeko ahalegin guztiak egin ditugu".
"Ordena konstituzionalean jasotako Estatuaren Presidentetza nire gain hartzen dut, berehala, eta herrialdea baketzeko beharrezko neurri guztiak abiatuko ditudala agintzen dut", esan du, bozketa egiteko bi saiakerek huts egin ondoren quorum faltagatik, Evo Moralesen MAS Sozialismorako Mugimenduko kideak falta baitziren.
Añez, bere burua presidente izendatzeko unean. Argazkia: EFE
Senatariak azpimarratu duenez, "presidenteak eta presidenteordeak lurraldea uztea erabaki zuten, euren borondatez, batzarrak erabaki bat hartu aurretik. Egoera horrek presidentearen oinordetza aktibatzera behartu du, boliviarren bizitza, osotasun fisikoa eta psikologikoa bermatze aldera".
Añezen hitzetan, bere kargu hartzeak "ordena publikoa bermatzeko, estatuaren egonkortasuna lortzeko eta bake-giroa bultzatzeko balio du, Erregimen demokratikoarekin batera arriskuan ikusten baita".
Testuinguru horretan, oposizioko senatariak Konstituzioaren 170. artikulua aipatu du: "Presidentearen eginkizuna bertan behera uzteko arrazoiak dira heriotza edo Biltzar Legegile plurinazionalean dimisioa aurkeztu izana, baita behin betiko absentzia edo eragozpena izatea ere".
"Kasu honetan, beraz, presidentearen eta presidenteordearen behin betiko faltaren ondorioz gauzatutako presidentetzaren ondorengotza baten aurrean gaude, Estatuko presidentetza hutsik geratu baita. Konstituzioarekin bat etorriz, senatarien ganberako presidente gisa, nire gain hartzen dut Estatuko presidente kargua, konstituzio-ordenan aurreikusita dagoenez, eta herrialdea baketzeko beharrezkoak diren neurri guztiak hartzeko konpromisoa hartzen dut ", berretsi du.
Auzitegi Konstituzionalak ontzat eman du erabakia
Boliviako Auzitegi Konstituzionalaren arabera, Estatuko presidentearen behin betiko eragozpen edo absentziaren aurrean, presidenteordeak ordezkatuko du karguan, eta, hori ez badago, Senatuko presidenteak, eta, halakorik ez badago, Diputatuen Ganberako presidenteak ordezkatuko du. Kasu horretan, hauteskundeak deituko dira, gehienez, 90 eguneko epean.
Horrela, Boliviako Auzitegi Konstituzionalak esan duenez, Konstituzioaren testuarekin eta zentzuarekin bat etorriz, Añezek bere gain hartu du Presidentetza "berehala", eta azpimarratu duenez, "bestelako beste edozein iritzik presidentea, ordena konstituzionalean jasota dagoen moduan, berehala ordezkatzeko prozesuaren aurka egin lezake".
Zure interesekoa izan daiteke
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dituzte isuriak murrizteko helburuaren % 5 betetzeko. Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".