Osasunerako Mundu Erakundearekiko harremana eten du Trumpek
Donald Trump AEBetako presidenteak Osasunerako Mundu Erakundearekiko "haustura" iragarri zuen atzo, eta bere Gobernuari Hong Kongi eman izan zaion lehentasuneko tratua gutxienekora murrizteko eskatu zion.
Txinak Hong Kongeko segurtasun nazionaleko lege-proposamena onartu ondoren AEBek izango zuten erreakzioa jakinarazteko deitu zituen komunikabideak Etxe Zurira, eta han, ezustean, COVID-19aren pandemia pil-pilean den honetan, bere Gobernuak OMErekin duen harremana eten duela iragarri zuen.
"Osasunaren Mundu Erakundearekiko dugun harremana hautsi dugu gaur eta diru hori osasun publikoaren beste behar urgente batzuetara bideratuko dugu" iragarri zuen. Ondoren, ez zuen galderarik onartu.
Duela hilabete eta erdi, AEBek OMEri ematen dioten finantzaketa behin-behinean etetea erabaki zuen Trumpek eta duela 10 egun, erakundea uzteko mehatxua egin zuen.
Trumpek, izan ere, Txinaren alde jokatzea leporatzen dio OMEri eta koronabirusaren pandemia gaizki kudeatu izana ere bai. Maiatzaren 18an 30 eguneko epea eman zion berak eskatutako erreforma batzuk gauzatzeko -ez zuen zehaztu zeintzuk- eta bestela, finantzaketa kenduko ziola ohartarazi zuen.
Epea amaitu aurretik, baina, hartu du jada erabakia Trumpek. Esan duenez, Osasunerako Mundu Erakundeak uko egin diolako erreforma horiek egiteari.
AEBk OMEren aurrekontuaren %15 jartzen zuen orain arte. Dena dela, ez da ziurra finantzaketa guztia kendu ahal izango ote dion. Izan ere, dirulaguntzaren heren bat ezin da aldatu, Kongresuaren oniritzirik gabe, The Washington Posten arabera.
Trumpek bere gogoaren arabera kendu diezaiokeen diru zatia azken urteetan polioa, malaria, tuberkulosia, hiesa eta txertoa baduten hainbat gaitz desagerrarazteko kanpainetan erabili izan da.
Iragarpena egin duen egunean, 1.745.606 koronabirus kasu baieztatu dituzte AEBetan eta COVID-19ak 102.798 hildako eragin ditu.
"Mundua Txinaren erruz ari da sufritzen"
Txinari leporatu zion Trumpek berriz ere "pandemia bultzatzea"; bere iritziz, "Wuhaneko birusa estali" egin zuelako eta horrela, munduan zehar zabaltzea ahalbidetu zuelako: "Mundua Txinaren erruz ari da sufritzen" gaineratu zuen.
Hong Kongerako segurtasun nazionaleko lege-proposamena ere gogor kritikatu zuen Trumpek. Hiri semiautonomo horretan Txinako Gobernuaren kontrako ekintza oro debekatzen du legeak. "Herri bat, bi sistema" leloa "Herri bat, sistema bat" leloagatik ordezkatu duela Txinak adierazi du Trumpek eta hala izanda, orain arte Hong Kongek Txinarekin alderatuta, AEBetan izan dituen onurak murriztea erabaki du (1992ko lege baten arabera, AEBek Hong Kongekin Britainia Handiaren kolonia zenean bezalako harremana izan behar zuten).
Hala ere, oraingoz, neurri bakarra iragarri du: "Txinaren ikuspegi militar-zibila babesten duten herritar txinatar batzuei ikasle bisatuak bertan behera utziko zaizkie".
"Zilegi diren arrazoiengatik" bidaiatzen duten ikasleei ez omen die eragingo. AEBek jasotzen dituzten ikasle atzerritarren ia herena txinatarrak dira (360.000).
Zure interesekoa izan daiteke
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.