Copernicusek CO2 eta metano isurketa antropogenikoak monitorizatu ahal izango ditu ia denbora errealean
Atmosfera Zaintzeko Copernicus Zerbitzuak (CAMS) astearte honetan iragarri duenez, karbono dioxidoaren (CO2) eta metanoaren (CH4) isurketa antropogenikoak monitorizatzeko tresna berri bat lantzen ari da. Hala iragarri du Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen XXVI. Konferentzian (COP26), Glasgowen (Erresuma Batua).
Aurkezpenean, Copernicuseko ordezkariek adierazi dute zientzialariek CO2 eta CH4 emisioak neurtu ahal izango dituztela, "aurrekaririk gabeko zehaztasun eta xehetasunekin eta ia denbora errealean".
Sateliteek atmosferako CO2 kontzentrazioen aldaketak neurtzen dituzten arren, neurketa hauek karbonoaren ziklo naturalaren aldaketekin lotuta daude nagusiki, baso-suteek edo fotosintesiak sortutakoak kasu.
Oraindik ez da posible izan iturri antropogenikoen emisioak modu isolatuan kalkulatzea, hau da, giza jardueren ondorioz isuritako gasak. CO2MVS zerbitzu berriak "aldaketa iraultzailea" ekarriko du klima-aldaketaren aurkako borrokan; izan ere, planeta osoa espaziotik egun gutxi batzuetan monitorizatzea ahalbidetuko du, baita karbono dioxidoaren eta metanoaren iturri isolatuak aurkitzea ere, hala nola zentral elektrikoak eta erregai fosilen ekoizpen plantak. Eskualde-mailako datu zehatzak ere eman ahal izango ditu, eta hala, tokian tokiko murrizketa-helburuetara begira aztertu isurketak.
Proiektua ez da Copernicusena soilik; izan ere, Europako Batzordearen ordezkari gisa parte hartzen duen Epe Ertainerako Aurreikuspen Meteorologikoen Europako Zentroaren (CEPMPM) bidez ezartzen da, eta Europar Batasunak finantzatzen du. Gainera, beste erakunde eta aditu batzuekin lankidetzan dihardu, hala nola Europako Espazio Agentziarekin (AEE) eta Satelite Meteorologikoak Ustiatzeko Europako Erakundearekin (EUMETSAT).
Copernicusek aurreikusi du CO2MVS "2026an erabat operatibo" egongo dela. Hala izatekotan, ekimena garaiz iritsiko da Pariseko Akordioan parte hartzen duten herrialdeen berotegi-efektuko gasen emisioen munduko bigarren inbentarioan parte hartzeko, 2028an amaituko dena.
Zure interesekoa izan daiteke
Australiako hondartza bateko juduen festa batean izandako eraso batek gutxienez 12 hildako utzi ditu, tartean erasotzaileetako bat
Gainera, 30 pertsona zauritu dira gutxienez bi erasotzailek tiroka egindako erasoan. Poliziak horietako bat hil du, eta bestea atxilotu egin dute. Bondi hondartzan jazo da erasoa, 2.000 pertsona inguru bildu dituen juduen ospakizun batean.
Australiako hondartza bateko juduen festa batean izandako eraso batek gutxienez 12 hildako utzi ditu, tartean erasotzaileetako bat
Gainera, 30 pertsona zauritu dira gutxienez bi erasotzailek tiroka egindako erasoan. Poliziak horietako bat hil du, eta bestea atxilotu egin dute. Bondi hondartzan jazo da erasoa, juduen ospakizun batean.
Bi hildako eta bederatzi zauritu Rhode Islandeko unibertsitate batean izandako tiroketan
Gutxienez bi pertsona hil eta bederatzi larri zauritu dira larunbat honetan Rhode Islande estatuko Providence hiriko Brown Unibertsitatean izandako tiroketan, erakundeak berak jakitera eman duenez.
Gutxienez zortzi pertsona hil dira Gazan uholdeek eragindako hipotermien ondorioz
Nazio Batuen Erakundearen arabera, 800.000 pertsona inguru goseak eta hotzak jota bizi dira Palestinan. Gainera, euri-jasek hainbat pertsona kaltetu dituzte, horietako asko gaixorik eta osasun arazo larriekin.
Gutxienez 11 pertsona hil dira Gazako Zerrendan, hotzaren eta euriteen ondorioz
Euriteen ondorioz horma eta etxebizitza asko behera etorri dira, hainbat pertsona azpian harrapatuz. Gainera, urak kaleak eta kanpin-dendak hartu ditu. Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Agentziak eta Gazako Gobernuak gaixotasunak eta infekzioak areagotzeko arriskuaz ohartarazi dute.
Milaka pertsonak lan erreformaren aurkako protesta egin dute Portugalen, azken 12 urteotako lehen greba orokorrean
Sindikatuen arabera, hiru milioi pertsonak baino gehiagok bat egin zuten greba orokorrarekin -5,1 milioi langile daude-, eta Portugalen "inoiz egin den grebarik arrakastatsuenetakoa" izan zela adierazi dute. Portugalgo patronalaren arabera, grebak porrot egin du eta langileen % 3 bakarrik geratu dira etxean.
Adimen artifizialari "gehiegizko" mugak ezartzen dizkioten legeak blokeatzeko agindu exekutiboa sinatu du Trumpek
Horren harira argitaratutako testuaren arabera, Trumpen Administrazioak Kongresuarekin elkarlanean aritu behar du nazio mailako arau irmo bat bermatzeko, eta "bat ez datozen estatu mailako 50 arau ezberdin saihesteko".
Zelenskik bake planaren bertsio berria proposatu du eta Donbasen subiranotasunari buruzko erreferenduma defendatu du
Ukrainako presidentearen arabera, Indar Armatuek 800.000 soldadu izango dituzte.
AEBk Venezuelako kostaldean petrolio-ontzi bat konfiskatu dute
Ameriketako Estatu Batuek petrolio-ontzi bat atzeman eta konfiskatu dute Venezuelako kostaldean, Washington abuztutik Kariben egiten dabilen itsas hedapen militarraren barruan. Caracasek "lapurreta lotsagabea" dela esan du, eta atzerriko instantzien aurrean "nazioarteko krimen larria" salatuko duela iragarri du.
2,5 milioi lagun baino gehiago deportatu dituzte edo beren borondatez alde egin dute AEBtik 2025ean
Estatu Batuetako agintariek "sekulako lorpentzat" jo dute, Trumpek martxan jarritako migrazio politika gogorren baitan, "deportazioak arintzeko" dozenaka epaile izango direla iragarri eta egun gutxira.