Ukrainako egoeraren gakoak: mugimendu militarrak eta tentsio politikoa
Errusiaren dispositibo militar erraldoiak Ukrainako mugan gerra danbor hotsak areagotu ditu sobietar errepublika ohian. 2014an hasi zen gatazka oraindik puri-purian dago, eta zonaldea munduko geopolitikaren taula bihurtu da jadanik. Gobernu ezberdinak pultsu dialektikoa egiten ari dira azken egunetan.
Matxino separatistek Donbass eskualdearen zati handi bat bereganatu zuten duela ia zortzi urte. Hain zuzen ere, Mosku da haien babesle nagusia.
Gatazkari emandako babes politiko eta armamentistikoaz gain, Errusiak Krimeako penintsula anexionatu zuen 2014an, baina Mendebaldeak ez dio zilegitasunik aitortu.
Minskeko Akordioek eraginik izan gabe jarraitzen dute
Minskeko Akordioak 2014ko irailean sinatu zituzten, eta 2015eko otsailean berretsi. Ukrainako ekialdean gatazkari amaiera eman behar zioten, baina egun eraginik izan gabe jarraitzen dute akordioek, eta sinatzaileek ika-mika etengabeak dituzte. 13.000 pertsona baino gehiago hil dira gerran, NBEko datuen arabera.
Krimearen anexioa, egintza burutuen politika
Bestalde, Krimearen anexioa egintza burutuen politika bihurtu da azkenean; izan ere, penintsulak Errusiaren menpe jarraitzen du, nahiz eta Ameriketako Estatu Batuek nazioarteko presio kanpaina bat zuzendu.
Vladimir Putin Errusiako presidenteak penintsula askotan bisitatu du, orain berak kontrolatzen duela argi uzteko.
100.000 soldadu errusiar baino gehiago Ukrainako mugan
Horrela, 2021eko azaroa iritsi da, Errusiak ezustean milaka soldadu zabaldu ditu Ukrainako mugan eta alarma guztiek jo dute.
Ez dute kopuru zehatzik baieztatu, baina 100.000 soldadu baino gehiagok osatzen dute dispositiboa. Gainera, Errusiak epe laburrean pauso berriak emateko gaitasuna duela ohartarazi dute AEBetako goi-kargudunek.
AEB, EB eta NATO
Washingtonek Volodimir Zelenskiren Gobernuari babesa eman dio. Zelenski 2018an heldu zen boterera. Ukrainako agintariak gatazka bukatzeko promesa urrun ikusten du dagoeneko.
Europar Batasuna eta NATO erabakigarriak dira Ukrainak Errusiaren orbitatik urrun izan dezakeen etorkizunean, Aliantza Atlantikoa bereziki; izan ere, Kievek NATOrekin bat egin nahi du lehenbailehen.
Hain zuzen ere, Moskuk AEBenganako, bereziki NATOrenganako, hurbilketarekin justifikatu ditu egindako mugimendu polemikoak.
Putin ez da geldi geratuko
Armak Ukrainan sartzeko ataria bihurtzeari beldur dio Errusiak, eta marra gorri zehatz batzuk zeharkatzen baldin badira ezer egin barik geratuko ez dela argi utzi du Putinek behin baino gehiagotan.
Horregatik, NATOk Europako ekialdean zabaltzeari uztea nahi du Moskuk. Zelenskik, ostera, Ukrainari behin betiko babesa emateko integrazio egutegi argi bat finkatzea eskatu die aliatuei.
Aliantzarekin nor eta noiz bat egin behar duen inork agintzea ez duela onartuko argi utzi du NATOk.
Ekipo militar berriak Ukrainaren esku
Egia esan, Errusiaren mehatxuak kontrako eragina izaten ari dira Mendebaldean; izan ere, azken egunetan Europako zenbait gobernuk Ukrainari ekipo militar berriak entregatzeko konpromisoa hartu dute, haren alde daudela argi utziz, arlo politikoan zein militarrean.
Bidenek uste du Putinek ez duela Europan "gerra handi bat" nahi. Washington eta bere aliatuak mahai gainean balizko inbasio baten ondorioen inguruko adjektibo sorta jartzera mugatu dira oraingoz: "suntsitzaileak", "masiboak" eta "sekula ez ikusiak", azken asteetan erabilitako hitzak.
Gerra Hotza
Ukrainako egoera 1962ko Kubako misilen krisiarekin alderatu zuen Errusiako Gobernuko goi-kargudun batek orain dela gutxi. Dagoeneko gerra nuklearra aukera bat ez bada ere, etorkizun beltzeko pultsu sentsazioa dute bi testuinguruek.
Kuban eta Venezuelan tropak zabaltzeko aukera mahai gainean jarri du Moskuk, eta Bielorrusiara eta Kazakhstanera soldaduak bidali ditu bere boterea argi uzteko.
Errusiak inbasioa justifikatzeko Gerra Hotzeko taktikak erabiltzea ez du baztertzen AEBetako Inteligentziak. Estatu Batuetako komunikabide nagusiek aipatutako iturrien arabera, egitasmo sekretua eraso faltsu bat antolatzea izango litzateke, munduaren aurrean baliabide militarrak erabiltzea justifikatzeko.
Albiste gehiago mundua
Netanyahuk "berehalako" negoziazioak agindu ditu bahituak askatzeko, asmo militarrei uko egin gabe
Negoziazioak agindu dituen egun berean berretsi du Israelgo Armadak "Gazako hiria hartu eta Hamas garaitzeko" aurkeztu dion plana.
Ehunka palestinarrek desplazamenduaren aurkako manifestazioa egin dute Gaza hirian: "Gaza gurea da"
Bart gauean, Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroak Gaza hiria hartzeko epeak laburtzeko agindu zion Armadari, inbasioaren hasiera aurreratuz. Kalkuluen arabera, milioi bat pertsona inguru bizi dira Gaza hirian, eta gainerako herritarren zati handi bat (2,1 milioi pertsona guztira) Gazako Zerrendaren hegoaldean.
Ukrainiar bat atxilotu eta behin-behinean espetxera bidali dute Italian, Nord Stream gasbideen sabotajean ustez parte hartzeagatik
Karabineroek atxilotu dute 49 urteko gizona Riminin (Italiako ekialdea), Alemaniako Justizia Auzitegi Federalak abuztuaren 18an eman zuen euroagindua betez. Hain zuzen ere, Alemaniara estraditatuko dute aurki.
Zelenskik esan du Putinekin bildu daitekeela Suitzan, Austrian edo Turkian
Ukrainako presidenteak baztertu egin du bilera Moskun egitea, eta Hungarian antolatzea, planteatu bezala, "zaila" izango litzatekeela uste du eta.
Israelek hastear du Gaza Hiria okupatzeko operazioa
Lehen pausoa eman du jada, Israelgo Armadako iturriek baieztatu baitute tropak zabaldu dituztela hiri inguruan. Gainera, Netanyahuren gobernuak 60.000 erreserbista gehiago aktibatu nahi ditu irailetik aurrera. Antonio Guterresek, bien bitartean, ekintza militar horrek Gazan sor lezakeen heriotza eta suntsipenaz ohartarazi du.
Netanyahuk Gazako hiriaren inbasio militarra aurreratzeko agindu du, baina datarik eman gabe
Israelgo Armadako bozeramailearen esanetan, hiriko sarrerak kontrolatzen dituzte eta inguruko auzoetan indarrak pilatu dituzte.
Errusiaren interesak kontuan hartzen ez dituzten Ukrainarentzako segurtasun berme kolektiboak errefusatu ditu Moskuk
Sergei Lavrov Errusiako diplomaziaren buruak Kieverako segurtasun bermeei buruz egindako galderari erantzunez, Moskuk "bidezko interesak irmo eta zorrotz" defendatuko dituela ziurtatu du.
Zisjordanian asentamendu gehiago ezartzeko plana onartu du Israelek, Estatu palestinarraren “iruzurra ezabatzeko”
Palestinako Agintaritzak Nazioarteko Zuzenbidearen beste urraketa bat salatu du, eta zigorrak eta nazioarteko esku-hartzea eskatu ditu.
EITBk Evo Morales elkarrizketatu du
Boliviako presidente ohia hiri hurbilenetik bost ordura bizi da, hiru segurtasun perimetrok babestuta, bere aurkako atxilotze agindua saihesteko. Eneko Zuberogoitia EITBren korrespontsalak haren gotorlekura sartu eta Evo Morales elkarrizketatu ahal izan du.
Poloniako agintariek salatu dute drone militar bat erori dela herrialdearen ekialdean
Defentsa Ministerioak oraindik ezin izan du zehaztu muga zeharkatzea hanka-sartzea izan ote zen edo sabotaje ekintza bat egiteko erabili zuten.