Commonwealtheko etorkizun iluna
Azken 70 urteetan Estatuko buruzagitzan izan ondoren, Elizabeth II.a erreginaren heriotzaz epe berri bat hasi da, Erresuma Batuan ez ezik, Estatu buru izan den Commonwealtheko 14 erresumatan ere. Herrialde horietako pentsamoldean, aldaketa nabaria izan da azken urteotan; horren ondorioz, horietako batzuetan hasi dira dagoeneko ahots batzuk errepublikaren aldeko agiriak azaltzen eta Britainia Handiko monarkiarekin izan dituzten lotura historikoak apurtzeko eskatzen. Beraz, izan daiteke Charles III.aren erregealdian batzuek bide hori hartzea, Barbadosek 2021ean eman zituen urratsak jarraituz; izan ere, urte horretan herrialde hori 18.a izan zen erregina britainiarra Estatuko buruzagitzatik kendu, eta haren ordez bertako politikari bat jarri zuena.
Monarkia britainiarra kentzea planteatzen duten herrialdeak
Australian, Anthony Albanese lehen ministroaren Gobernuak aurtengo ekainean Matt Thistlewaite errepublikarako ministro izendatu zuen. Berak prestatu beharko du, errepublikarako bidean, pixkanakako eraldaketa. Hori dela eta, erreferendum bat izan daiteke ondorengo hilabeteetan, monarkiaren etorkizunari buruz galdetuz.
Zeelanda Berrian, Jacinta Ardern lehen ministroak zeelandaberritarrak Charles III.a erregearen alde daudela azaldu du, baina, aldi berean aitortu duenez, herrialde hori, "denboraz" errepublika bihurtuko da.
Bahametan, Philip Davis lehen ministroak ere referenduma egingo duela agindu du, Charles III.a Estatuko buruzagitzatik kentzeko eta errepublika aldarrikatzeko. Herrialde horrek 1973. urtean lortu zuen independentzia.
Karibeko beste bost herrialdetako gobernuek ere -Antigua eta Barbuda, Belize, Grenada, Jamaika eta Saint Kitts eta Nevis- monarkia kentzeko bide berdina jarraitzeko asmoa azaldu dute.
Beraz, gerta daiteke Elizabeth II.aren heriotzaren ondoren kolonialismoa jasan zuten Commonwealtheko herrialde gehiago errepublika bihurtzea.
Commonwealthek 54 herrialde batzen ditu (erresumak eta errepublikak), eta gehienak kolonia britainiar ohiak dira. Beraien artean, seik beren errege-erreginak dituzte. Beste 14k, esan bezala, errege britainiarra dute, Estatuko buruzagitzan.
Albiste gehiago mundua
Gaza Hiriaren aurkako erasoaldia erdialdeko kostaldeko desplazatuen eremuetara zabaldu du Netanyahuk
"Gerra honen amaiera azkartzeko modurik onena da", adierazi du Israelgo lehen ministroak. Gainera, Gazan goseterik ez dagoela eta guztia "distortsio kanpaina" bat dela ziurtatu du.
Chikungunya agerraldia Txinan: 7000 kasutik gora hego-ekialdean
Chikungunya gaixotasunaren kasuek bortizki egin dute gora Txinan, eta 7000 baino gehiago dira jada. Agintariek berehala hartu dituzte neurriak, eta Foshan hiria guztiz fumigatu dute. Horiek COVID-19aren pandemia garaia gogora ekartzen dute.
Gutxienez 200 pertsona atxilotu dituzte Londresen, Palestine Action taldearen aldeko manifestazio batean
Palestine Action taldea legez "erakunde terrorista" gisa sailkatuta dago Erresuma Batuan uztailetik, bertako aireko armadaren base militar batean bi hegazkin bandalizatu ondoren.
Nagasakik minutu bateko isilunearekin gogoratu ditu bonba atomikoaren biktimak, 80 urte geroago
Minutu bateko isilunea egin dute Nagasakin, AEBk bonba nuklearra jaurti zuenetik 80 urte bete direla gogora ekartzeko. 74.000 hildako utzi zituen, Hiroshiman 140.000 pertsona hil eta hiru egunera. Agintari nipondarrek eta bizirik atera zirenek izugarrikerietatik ikasteko eta 1945eko abuztuaren 9ko oroitzapen tragikoa gogoan izateko eskatu dute.
Kiev aintzat izan gabe hartutako erabakiak jaiotzerako "hilda" daudela esan du Zelenskik
Trumpek eta Putinek Ukrainako gerraren amaierari buruz hitz egiteko iragarritako goi-bileran egotea eskatu du Zelenskik, baita Europaren parte-hartzea ere.
Trump eta Putin abuztuaren 15ean bilduko dira, Alaskan, Ukrainako gerrari buruz hitz egiteko
Oraindik ez dago argi Volodimir Zelenski Ukrainako presidenteak ordezkaritzarik izango ote duen akordio bat lortzen saiatzeko hitzordu honetan. Datozen orduetan xehetasun gehiago emango dituztela iradoki du AEBko presidenteak.
Mendi bat erditik moztu dute Txinan 600 metroko altueran dagoen autobide bat eraikitzeko
Guizhou probintzian, ingeniariek mendia zatitu dute autobide moderno bat eraikitzeko. Lehergaiak eta zulatzeko teknika aurreratuak erabili dituzte korridore zabal bat sortzeko.
Alemaniak iragarri du Israel helmuga duen arma esportazioen zati bat eten egingo duela "oraingoz"
Aurrekaririk gabeko erabakia da Alemanian. Bestalde, Herbehereetan atzera bota dituzte ontzi militarren piezak Israelera esportatzeko hiru lizentzia, eta Norvegiak esan du Israelgo inbertsioetan egingo dituzten aldaketak iragarriko dituztela datorren astean.
Hamasek Israeli ohartarazi dio erasoaldia hedatzeak bahituak "sakrifikatzea" esan nahi duela
Israelgo kabineteak Gazako Zerrendan bere erasoaldi militarra zabaltzea erabaki ostean iritsi da talde islamistaren komunikatua. Hamasek ohartarazi duenez, "zibilen aurkako krimen basatiagatik duen erantzukizun legala saihesteko ahalegin zakarra da".
Mugarik Gabeko Medikuek eskatu dute Gazako Fundazio Humanitarioaren banaketa-guneak desegiteko: "Tranpa hilgarriak dira"
Mugarik Gabeko Medikuak (MSF) gobernuz kanpoko erakundearen txosten baten arabera, Gazarako Fundazio Humanitario estatubatuarraren elikagaiak banatzeko zentroak "hilketa orkestratuak eta deshumanizazioa" egiteko lekuak dira, eta horiek ixteko deia egin du. Israelek horren esku utzi zuen Gazan laguntza humanitarioa banatzeko ardura, hainbat hilabetez erabat blokeatuta egon ondoren.