Iruzkina
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Commonwealtheko etorkizun iluna

Azken 70 urteetan Estatuko buruzagitzan izan ondoren, Elizabeth II.a erreginaren heriotzaz epe berri bat hasi da, Erresuma Batuan ez ezik, Estatu buru izan den Commonwealtheko 14 erresumatan ere.

Azken 70 urteetan Estatuko buruzagitzan izan ondoren, Elizabeth II.a erreginaren heriotzaz epe berri bat hasi da, Erresuma Batuan ez ezik, Estatu buru izan den Commonwealtheko 14 erresumatan ere. Herrialde horietako pentsamoldean, aldaketa nabaria izan da azken urteotan; horren ondorioz, horietako batzuetan hasi dira dagoeneko ahots batzuk errepublikaren aldeko agiriak azaltzen eta Britainia Handiko monarkiarekin izan dituzten lotura historikoak apurtzeko eskatzen. Beraz, izan daiteke Charles III.aren erregealdian batzuek bide hori hartzea, Barbadosek 2021ean eman zituen urratsak jarraituz; izan ere, urte horretan herrialde hori 18.a izan zen erregina britainiarra Estatuko buruzagitzatik kendu, eta haren ordez bertako politikari bat jarri zuena.

Monarkia britainiarra kentzea planteatzen duten herrialdeak

Australian, Anthony Albanese lehen ministroaren Gobernuak aurtengo ekainean Matt Thistlewaite errepublikarako ministro izendatu zuen. Berak prestatu beharko du, errepublikarako bidean, pixkanakako eraldaketa. Hori dela eta, erreferendum bat izan daiteke ondorengo hilabeteetan, monarkiaren etorkizunari buruz galdetuz.

Zeelanda Berrian, Jacinta Ardern lehen ministroak zeelandaberritarrak Charles III.a erregearen alde daudela azaldu du, baina, aldi berean aitortu duenez, herrialde hori, "denboraz" errepublika bihurtuko da.

Bahametan, Philip Davis lehen ministroak ere referenduma egingo duela agindu du, Charles III.a Estatuko buruzagitzatik kentzeko eta errepublika aldarrikatzeko. Herrialde horrek 1973. urtean lortu zuen independentzia.          

Karibeko beste bost herrialdetako gobernuek ere -Antigua eta Barbuda, Belize, Grenada, Jamaika eta Saint Kitts eta Nevis- monarkia kentzeko bide berdina jarraitzeko asmoa azaldu dute.

Beraz, gerta daiteke Elizabeth II.aren heriotzaren ondoren kolonialismoa jasan zuten Commonwealtheko herrialde gehiago errepublika bihurtzea.

Commonwealthek 54 herrialde batzen ditu (erresumak eta errepublikak), eta gehienak kolonia britainiar ohiak dira. Beraien artean, seik beren errege-erreginak dituzte. Beste 14k, esan bezala, errege britainiarra dute, Estatuko buruzagitzan.

 

Albiste gehiago mundua

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Ormuzko itsasartea, petrolioa eta gasa komertzializatzeko gune estrategikoa, ixteko gomendatu du Irango Parlamentuak

Azken hitza, hala ere, Segurtasun Nazionaleko Kontseilu Gorenak eta Ali Khamenei aiatolak, Irango buruzagi gorenak, izango dute. Persiar golkoaren eta Omango golkoaren artean dago Ormuzko itsasartea, eta tarterik estuenean 54 kilometro ditu. Batez beste 13 zisterna-ontzi igarotzen dira egunero bertatik, eta 15 milioi petrolio-upel baino gehiago garraiatzen dituzte. Itxiko balitz, mundu osoan izango luke eragina.

El ministro iraní de Exteriores, Abás Araqchí
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Iranek ez du aukerarik baztertzen, AEBk instalazio nuklearren aurka eraso egin ostean

Irango Atzerri ministroak adierazi duenez, AEBk "Nazio Batuen Gutuna, nazioarteko zuzenbidea eta Arma Nuklearrak Ez Ugaritzeko Ituna urratu ditu Irango instalazio nuklear baketsuei eraso eginda", Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluko kide iraunkor gisa. Erasoak "sumingarriak" direla esan, eta "ondorio iraunkorrak" izango dituztela gaineratu du.

Washington (United States), 22/06/2025.- US President Donald Trump (2-L) with US Secretary of Defense Pete Hegseth (R), US Vice President JD Vance (L) and US Secretary of State Marco Rubio (2-R) delivers an address to the nation following US strikes on Iran's nuclear facilities, at the White House in Washington, DC, USA, 21 June 2025. EFE/EPA/Carlos Barria / POOL
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

AEBk Irango azpiegitura nuklearrak bonbardatu ditu

Iranen hiru instalazio nuklear bonbardatu ostean, Donald Trump AEBko presidenteak "bakea edo tragedia" aukeratzeko eskatu dio Irani. Oposizio demokratak Konstituzioa urratu izana leporatu dio Trumpi, Kongresuaren baimen espliziturik gabe egin duelako beste herrialde baten aurkako ekintza militarra. JD Vanceren hitzetan, bere herrialdea "ez dago Iranekin gerran, haren asmo nuklearrekin baizik".

GAZA (-), 20/06/2025.- Smoke rises in the background as internally displaced Palestinians gather on a beach at sunset in Gaza City, 20 June 2025. More than 55,700 Palestinians have been killed in the Gaza Strip, according to the Palestinian Ministry of Health, since Israel launched a military campaign in the strip in response to a cross-border attack led by the Palestinian militant group Hamas on 07 October 2023. EFE/EPA/HAITHAM IMAD
18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Israelek dozenaka gazatar hil ditu, tiroka, Gaza Hirian

Ostiralean, gutxienez 70 palestinar hil dira Israelek Gazako hainbat guneren aurka egindako erasoetan, Osasun Ministerioak eta Defentsa Zibilak egindako zenbaketaren arabera. Gutxienez 25 laguntza humanitarioa jasotzeko guneetara zihoazela hil dituzte, tiroka. 

Gehiago kargatu