Macronek tabu bat apurtu du Korsikaren autonomiarekin
Frantziako Estatuak azken 50 urteetan autonomia ukatu ondoren, Emmanuel Macron presidenteak tabu bat apurtu du Korsikako irlari autonomia politikoa eskainiz. Bertako indar abertzaleentzat garaipen bat izan da hori. Macronek "une historikotzat" jo du iragarpena Ajaccioko parlamentuan hitz egin duenean. Arlo horretan, autonomia hori Frantziako Konstituzioan aldaketa sartzearen alde azaldu da. "Korsikak askatasun handiagoa behar du", esan du presidente frantziarrak. Macron Korsikako berezitasunak, hizkuntza ere bai, Frantziako Konstituzioan aitortzearen alde dago. Beraz, korsikarrak estatus koofiziala izango luke.
Zein da prozesua autonomia politikoa sortzeko?
Frantziako Estatuaren eskumen batzuk Korsikara igortzea Estatu Kontseiluaren eta Konstituzio Kontseiluaren kontrolpean burutuko da.
Lehenengo eta behin, Korsikako talde politikoak ados jarri behar dira sei hilabeteko epean Konstituzioan sartu beharreko txostenari buruz. Horretarako adostutako testua erreferendumean edo Frantziako parlamentuko bi ganberen hiru herenek onartu beharko dute.
Baina errepublikanoek gehiengoa dute Senatuan, eta ez daude ados Korsikari autonomia gehiago ematearekin, beren ustez Frantziako beste lurraldeetan ere mugimendu independentistak indartuko lituzkeelako; hain zuzen ere, Alsazian, Bretainian, Euskal Herrian eta Katalunian. Eskuin indarren ustez, horrek Frantziaren zatiketarako mehatxua dakar.
Gainera, Bruno Retailleau errepublikanoen talde parlamentarioaren buruak dioenez, hizkuntza errekonozitzea "lerro gorria" zeharkatzea da. Bere ustez, Frantziako herritarren ideala hizkuntza bakarra izateari ere dagokio. Frantziak Europar Batasuneko Hizkuntza Erregional eta Gutxituen Karta sinatu bazuen ere, Parisek inoiz ez du hori berretsi.
Korsikarra uharteko hizkuntza eskola publikoetan ere indartzearen alde azaldu da Macron. Horren helburua benetako elebitasuna lortzea izango litzateke. Gaur egun Korsikak dituen 350.000 biztanleetatik, hizkuntza korsikarrak 30.000 hizlari baino ez ditu.
Frantziako presidenteak Italiako Sardinia uharteak duen autonomiari buruz hitz egin du, eta autonomia horren eredua jarraitzearen alde azaldu da.
Albiste gehiago mundua
Suediako Kiruna udalerriko eliza ikonikoa bost kilometro lekualdatzeko lanak hasi dituzte, errepidez
Suedia iparraldeko Kiruna udalerriko eliza ikonikoa bost kilometro lekualdatzeko lanak hasi dituzte, errepidez, bertako meategia handitu behar dutelako. Eliza 40 metro zabal da (672 tonako pisua), eta gaur hasitako operazioa asteazken arratsaldean amaitzea aurreikusi dute. Eliza daraman trailerra 500 metro orduko abiaduran mugituko da eta lekualdaketa zuzenean jarraitu ahal da Suediako telebista publikoaren webgunean.
Trumpek iragarri du Putin eta Zelenskiren arteko aldebiko bilera "antolatzen" hasi dela
Balizko aldebiko bilera horren ondoren, presidente estatubatuarra ere batuko litzateke elkarrizketetara. Bestalde, Zelenskik 77.000 milioi euroko balioa duten armak erosteko eskaintza egin dio Trumpi, Ukrainarentzako segurtasun bermeak ematearen truke.
Bakea lortzeko Ukrainan "lurralde trukeak" eztabaidatu behar direla dio Trumpek
AEBko presidenteak Putini deituko dio asteleheneko bileraren ostean, eta baikor agertu da Putinek eta Errusiako eta Ukrainako presidenteek hiruko bilera bat egin ahal izateko aukerari dagokionez.
Trumpek eta Zelenskik Putinekin hiru aldeko bilera egitea babestu dute, bake akordioa ixteko
"Dena ondo ateratzen bada, hiru aldeko bilera bat izango dugula uste dut, eta horrekin gerra amaitzeko zentzuzko aukera egongo dela pentsatzen dut", azpimarratu du Trumpek Zelenskiren aurrean. Horrela, Zelenskik esan du Ukraina "prest" dagoela hiru aldeko bilera bat egiteko. "Uste dut erakutsi dugula jende indartsua garela eta AEBk eta Trump presidenteak berak gerra gelditzeko duen ideia babesten dugula", adierazi du.
Hamasek onartu egin du Qatarrek eta Egiptok Gazarako aurkeztutako su-eten proposamena
Proposamenaren arabera, talde armatuak 60 eguneko su-etena onartuko luke 10 bahitu israeldar askatzearen eta gazatarrei laguntza masiboa ematearen truke. Israelek, oraingoz, ez du horren inguruko adierazpenik eman.
AEBk ebakuazioak agindu ditu Ipar Karolinako uharte batzuetan, Erin urakan erraldoia gerturatzen ari delako
4. kategoriako Erin urakanaren tamaina asko handituko da datozen egunetan, Estatu Batuetako ekialdeko kostaldearen eta Bermudasen artean igarotzen denean. Ondorioz, Ipar Karolinan dauden uharte turistiko batzuk ebakuatzeko agindua eman dute agintariek. Estatu Batuetako Urakanen Zentro Nazionalak ohartarazi duenez, Erin urakana Karibeko Turk eta Caico uharteetatik 180 kilometro iparraldera dago, 220 kilometro orduko haize ufadak utzi ditu.
Zelenskik errusiarren eraso "zinikoak" salatu ditu Washingtonen bakeaz hitz egin behar denean
"Errusiako gerra makinak bizitzak suntsitzen jarraitzen dute. Putinek hilketa izugarriak egingo ditu Ukrainaren eta Europaren gaineko presioari eusteko, baita ahalegin diplomatikoak umiliatzeko ere", adierazi du Volodomir Zelenskik bere X sare sozialeko kontuan. Zelenskik adierazpen horiek egin ditu Jarkoven zazpi hildako eta Zaporiyan hiru hildako utzi dituzten erasoen ostean.
Bahituen bizitzak Gaza okupatzearen aurretik jartzeko eskatu diote 200.000 pertsona baino gehiagok Netanyahuri
Hamasen esku bizirik jarrai lezaketen 20 bahituen senideek Benjamin Netanyahu lehen ministroari egotzi diote 681 egun daramatzatela gatibu. Hala, Gazan beste erasoaldi bat hasi aurretik, bahituta daudenen bizitzei lehentasuna emateko eskatu diote.
Trumpek Zelenski jaso du Ukrainan bakea bilatzeko bilera erabakigarria baino lehen
Volodimir Zelenski AEBra bidaiatu duten Europako buruzagi batzuekin bildu da Etxe Zurian, Donald Trump AEBko presidentearekin elkartu aurretik.
Eskuinera biratu du Boliviak: Paz eta Quiroga presidentegaiak lehiatuko dira urriko bigarren itzulian
Ezustean, Alderdi Demokristauaren hautagaiak lortu du garaipena presidentetzarako hauteskundeen lehen itzulian, Quiroga presidente ohi kontserbadorearen aurretik. Halaber, 20 urtez gobernatu duen ezkerreko MAS alderdia bigarren itzulitik kanpo gelditu da.