Iragarritako aldaketa baten gakoak
Igande honetako Alemaniako legebiltzarreko hauteskundeak behin-behineko emaitzek argi erakusten dute eskuinera bira egin duela Alemaniak. Hala ere, Behe Ganbera oso zatituta egongo da, eta horrek gobernu egonkor bat eratzea zaildu dezake. 1990etik izan den parte-hartzerik handiena izan da igandeko hauteskundeetan eta mundu osoa adi dago hurrengo egunetan zer gertatzen den ikusteko.
Hauek dira egunak utzi dituen gakoetako batzuk:
Eskuina garaile
Bloke kontserbadore garailea oso urrun geratu da gehiengo absolututik, botoen % 30 baino gutxiago lortu baititu —gertu geratu bada ere—, eta historiako bigarren emaitzarik txarrena lortu du, 2021ekoen atzetik. Hala ere, Friedrich Merz izango da kantziler CDU alderdi eskuindarraren ordezkari gisa. Angela Merkelen arerio izandakoa, alderdiaren alde kontserbadoreenaren ordezkari da.
Aldi berean, Alemaniarako Alternatiba (AfD) ultraeskuindarrak botoen % 20 baino gehiago lortu ditu, aurreko hauteskundeetako emaitza bikoiztu ditu eta 2013an sortu zenetik izandako emaitzarik onenak lortu ditu.
Ultraeskuinari betoa
Kontserbadoreek AfDrekin edozein motatako itunak negoziatzeari uko egin diote. Bi alderdiek legez kanpoko migrazioarekin amaitzeko eta asilo eskatzailei mugak ixtea defendatzen duten arren, CDUren buruak esan du ez duela koaliziorik egingo AfDrekin, Alice Weidel buru duten alderdiak eskua luzatu dien arren.
'Bosgarren zutabe' bat Bundestagen
Gobernuan sartzen ez bada, oposizioko buru izango da AfD alderdi ultraeskuindarra eta Elon Musk handiki teknologikoaren interesen 'bosgarren zutabe' gisa jardun dezake, kanpainan babesa eman baitio. Donald Trump AEBko presidenteak berak ere esan du gaurkoa "egun handia" izan dela Alemaniarentzat.
Gobernua eratzeko zailtasunak
Parlamentuan sartzeko botoen % 5 behar da eta bi alderdi —liberalak eta ezkerreko Sahra Wagenknecht Aliantza (BSW)— hortxe-hortxe daude. Beraz, zenbaketa amaitu arte ezingo da jakin zein izango den eserlekuen behin betiko banaketa.
Bi indarretako bat Behe Ganberan sartzen bada, oso litekeena da kontserbadoreek diputatu nahikorik ez izatea Olaf Scholz kantzilerraren sozialdemokratekin batera gehiengoa osatzeko, eta Berdeekin ere koalizio elkarrizketak hasi beharko lituzkete, nahiz eta aukera hori CDUren gustukoa ez izan.
Scholzen agurra
Alderdi Sozialdemokratak (SPD) 1980tik izan duen emaitzarik txarrena lortu du, eta hirugarren geratu da, botoen % 16 pasatxo lortuta. Scholzek emaitza "mingotsa" dela esan du, azken unera arte emaitza iraultzeko itxaropena baitzuen.
Kantzilerrak aurreratu du ez dela hurrengo Gobernuko kide izango, eta negoziazioetarako bere alderdiaren lidergoa Boris Pistorius egungo Defentsa ministroari utziko diola.
Blokeo arriskua
Merzek Gobernua Aste Santurako osatzea espero duela esan duen arren, Bundestagaren zatiketak ezegonkortasun handiko eszenatokia iradokitzen du, negoziaketak hiru talderen artean egin behar izanez gero, arazoak sortuko baitira.
Alemania atzeraldi ekonomikoan murgilduta dagoela kontuan izanda eta Europako kanpo politika ere kinka larrian dagoela jakinda, Alemaniari ez zaio komeni hilabete luzez gobernurik gabe izatea.
Albiste gehiago mundua
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.
Leon XVI .a aita santuak deia egin die gazteei "gauza handiak lortzea " helburu izateko eta kontsumismoa baztertzeko
Erroman eginako Gazteen Jubileua ixteko, aita santuak elkartasuna adierazi die Gazan eta Ukrainan gerra pairatzen ari diren gazteei.
Gizon bat espetxeratu dute Frantzian, emaztea mozkortzea egotzita, beste gizon batzuekin sexu-harremanak izatera behartzeko
62 urteko gizonezkoari emaztearen baimenik gabe topaketak antolatzea leporatzen diote, Gisele Pelicoten kasuaren eskandalua gogorarazten duen kasu batean.
60.000 pertsona inguru manifestatu dira Tel Aviven, Gazan bahituen bideoak zabaldu ostean
Gazako gatibuak Israelera bueltan eramango dituen su-eten akordio bat eskatu dute, ohi baino jende gehiagorekin egindako protesta jendetsuan, horien bideo batzuk zabaldu ostean. Bideo horietan, bahituek muturreko argaltasuna erakusten dute eta akordio bat eskatzen diete agintariei. Israelek 104 pertsona hil ditu azken orduotan Gazako Zerrendan.
Hamasek dio ez dela desarmatuko Estatu palestinar bat ezarri arte
Horrela erantzuten dio Steve Witkoff AEBk Ekialde Hurbilean duen mandatariari, talde islamista armak uzteko prest zegoela esan ondoren.
Gazako haurren heriotzak "aurrekaririk gabe" hazi direla ohartarazi du UNICEFek
Gazatarren aurkako bonbardaketak ez du etenik: gutxienez 22 palestinar hil dira bart Israelen beste eraso batzuetan.
Trumpek bi urpeko nuklear zabaldu ditu Medvedev Errusiako presidente ohiaren "adierazpen probokatzaileen" aurrean
Ukrainako gerra geldiarazteko AEBk Errusiari ezarri zion ultimatuma kritikatu zuen duela gutxi, eta ohartarazi zuen horrek bi herrialdeen arteko gatazka ekar zezakeela.