Osasuna ardatz izango duen klima egokitzapenerako plana aurkeztu dute COP30 goi-bileran
Irabazi asmorik gabeko nazioarteko 35 erakundek gaur iragarri dute 300 milioi dolar bideratuko dituztela datozen hiru urteotan, klima larrialdiari aurre egiteko ekimenetara. Tartean daude Gates, Wellcom Trust edota Rockefeller fundazioak.
'Osasunerako Belemgo Ekintza Plana' deituriko ekimena aurkeztu du Brasilek, gaur, COP30 goi-bileran. Lehen aldiz, osasuna erdigunean jarrita landu den klima aldaketara egokitzeko mundu mailako plana da, eta dozenaka herrialdek, erakundek, enpresek eta herri-ekimenek hartu dute parte. Klima larrialdiaren aurrean osasun sistemak indartzeko ekimen zehatzak jasotzen ditu.
Alexandre Padilha Brasilgo Osasun ministroak aurkeztu du, eta azaldu duenez, bi oinarri ditu planak: osasunerako aukera berdintasuna eta herritar zibilen parte-hartzea izango duen gobernantza. Ekintza-lerroak, berriz, hiru izango dira: osasunaren zaintza eta kontrola klima ikuspegitik; politikak, estrategiak eta trebakuntza; eta berrikuntza, ekoizpena eta osasun digitala.
Aurreikusten diren neurrien artean daude epidemien gaineko kontrola indartzeko neurriak ezartzea; osasunaren inguruko erabakimen-mahaietara ahots berriak batzea, horien artean, herri indigenak; eta ikerketa sustatzea. Halaber, Osasunerako oinarrizko produktuen ekoizpenari ere berebiziko garrantzia eman nahi zaio.
Plana betetzen ari dela bermatzeko, mundu mailako jarraipen mekanismoak jarriko dira martxan, Munduko Osasun Erakundearen gainbegiradapean.
Irabazi asmorik gabeko nazioarteko 35 erakundek jakinarazi dute 300 milioi dolar bideratuko dituztela datozen hiru urteotan, klima larrialdiari aurre egiteko ekimenetara. Tartean daude Gates, Wellcom Trust edota Rockefeller fundazioak.
Brasilgo Amazoniako Belem do Para hirian ari dira egiten COP30 klima aldaketari buruzko Nazio Batuen goi-bilera. Joan den astelehenean abiatu zen, eta azaroaren 21ean amaituko da.
Klimaren gailurra
Manifestari talde bat Brasilgo COP30ean sartu da, milamilioidunenei zerga gehiago jarri diezaietela eskatzeko
Belemen, manifestariek Nazio Batuen Erakundeak kudeatzen duen COP30eko gune urdinean sartzea lortu dute. Amazoniako petrolio-ustiategien aurka protesta egin dute eta milamilioidunenek ingurumen-zergak handiagoak ordaindu ditzatela eskatu dute. Lula presidentearen aurkako mezuak ere zabaldu dituzte, Amazoniaren egoera ofizialki onartzen dena baino okerragoa dela salatuz.
Zure interesekoa izan daiteke
Putinen egoitzetako bati eraso egitea leporatu dio Errusiak Ukrainari, eta negoziazioak haustearekin mehatxu egin du
Zelenskik ukatu egin du erasoa egin izana, eta Putinen helburua "Ukrainaren aurkako erasoekin jarraitzeko aitzakia bat izatea" dela ohartarazi du bere sare sozialetan.
Trumpek Netanyahu hartuko du gaur Floridan, Israelek Gazarako duen plana aztergai
Aurten bosgarrenez bilduko dira bi buruzagiak. Aurreko hitzorduetan ez bezala, badirudi oraingo honetan nolabaiteko urruntze bat atzemango dela bien artean. Izan ere, eta hainbat iturriren arabera, ez dute jarrera bera Iranen eta Israelgo tropak Gazatik joatearen inguruan, besteak beste.
NBEko Segurtasun Kontseiluak premiazko bilera egingo du gaur, Israelek Somalilandia aitortu duela eta
Somaliak Tel Aviven aitortza "legez kanpoko erasoa" eta "Nazioarteko Zuzenbidearen aurkakoa" dela salatu du. Bestalde, Somalilandiak azpimarratu duenez, ez ditu Gazatik kanporatutako palestinarrak jasoko.
Trumpek eta Zelenskik aurrerapausoak eman dituzte Ukrainan bakea lortzeko bidean, baina akordiorik ez dute lortu
Floridan izandako bilerak Washingtonen eta Kieven arteko hurbilketa irudikatu du, baita Europako kide nagusiak berriro inplikatzeko asmoa ere. Hala ere, segurtasun-bermeei eta Ukraina ekialdeko lurraldeen egoerari buruzko funtsezko desadostasunak daude oraindik.
Lehen ministro nazionalistak alde handiz irabazi ditu Kosovoko hauteskundeak
Albin Kurtzen 'Autodeterminazioa' alderdiak botoen % 49 lortu ditu, 2021ean baino emaitza hobeak eskuratuz. Gobernua osatzeko enkargua jasoko du, eta otsailean botoen % 42 eskuratu eta gobernua osatzeko gai izan ez bazen ere, oraingoan herrialdea paralisi politikotik ateratzeko gai izan daiteke.
Zelenski eta Trump Floridan bildu dira, bake-planean "zehazteke" dauden gaiak argitzeko asmoz
Ukrainako presidentea itxaropentsu agertu da batzarraren atarian; izan ere, horren esanetan, "gauza asko erabaki daitezke Urteberri eguna heldu baino lehen". Donald Trumpek iragarri du Putinekin telefonoz hitz egin duela: "Oso elkarrizketa ona eta emankorra izan berri dut harekin".
Bi pertsona hil dira euriteen ondorioz Gazan, eta ur azpian geratu dira desplazatu askoren dendak
Bestalde, su-etena berez indarrean dagoen arren, laguntza humanitarioaren %41 bakarrik sartzen uztea leporatu dio Gazako Gobernuak Israeli. AEBra bidean da jada Netanyahu, astelehenean Donald Trumpekin biltzeko.
Hauteslekuak itxi dituzte Birmanian, bost urtean lehen hauteskundeak egin ondoren, gerra betean
Prozesuak hiru fase izango ditu, eta urtarrilaren 25ean izango da azkena. Oposizioak boikotatzeko deia egin du; izan ere, horren arabera, "prozesua ez da askea eta bidezkoa izango".
Israelek Somalilandia Estatu gisa aitortu du, eta erabakiak nazioarteko gaitzespen zabala eragin du
Somaliako eskualde separatistaren subiranotasuna onartu duen NBEko lehen kidea da Israel. Hamasek salatu du Gazako Zerrendatik palestinarrak kanporatu eta eremu horretara bidaltzeko asmoa duela Israelek; ez dute halakorik onartuko, ohartarazi du.
Errusiaren eraso gogorrak Kieven, Trump-Zelenski goi-bileraren bezperan
Moskuk eraso gogorrak egin ditu Ukrainako hiriburuaren eta ipar-ekialdeko eta hegoaldeko eskualdeen aurka, eta gutxienez hildako bat eta 19 zauritu eragin ditu.