'Euskararen bidegurutzetik', Kike Amonarrizen obsesio eta ilusioen bilduma
Kike Amonarrizen (Tolosa, 1961) ustez, bidegurutze baten aurrean dago euskara. Normalizaziorako edo bazterkeriarako bideak ditu zabalik, eta erabileraren bilakaerak ebatziko ditu euskararen pausoak hurrengo urteetan, oro har gaitasunaren arloan ezin baita askoz gehiago aurreratu.
Tesi hori du abiapuntu “Euskararen bidegurutzetik” (Elkar, 2019) saiakerak, Amonarrizi azken urteotan han-hor-hemen emandako hitzaldietan esandakoak edota artikuluetan papereratutakoak ordenatu eta “modu koherentean” kaleratzeko aukera eman dion liburuak.
Kike Amonarrizek Xabier Mendiguren Elkarreko editorea lagun gaur Durangoko Azokako Areto Nagusian xehatu duenez, liburu dibulgatiboa da “Euskararen bidegurutzetik”, “mamitsua izanagatik edozein euskaltzale ez-espezializatuk erraz irakurtzeko modukoa”.
Amonarrizen esanetan, azalak berak erakusten duenez (Ekaitz Zilarmendi argazkilariak egin du), euskaldunon komunitatea geldirik da (“inpass moduko batean gaude egun, nora, nondik eta nola jo ebazten”, azaldu du Amonarrizek solasaldian), hiri inguru batean (“etorkizuna kalean dago, eta ez mendian”), aurrean, zeruan, laino eta ostarteak dituela, baina zeruertza garbi dakusala.
Urteotako “obsesio eta ilusioak” hamabi ataletan aletu ditu Amonarrizek Elkar argitaletxeak kaleratu duen lanean: euskararen lekua munduan (“txikitasunaren mitoa eroritakoan, jendea hobeto kokatzen da euskararen aurrean”), paradigma aldaketa (“ikuspegia hizkuntzaren galeran jarri beharrean, horren biziraupenean jar daiteke”), ohar autobiografikoak (“nork bere historia soziolinguistikoa du, eta hurrengo belaunaldiek ezagutu egin behar dute, gu hobeto ezagutzeko”)…
364 orriko lanean, umorea ere tartekatuta, euskarak, euskaldunok, aurrean ditugun demak errepasatu ditu Amonarrizek, aktibaziorako dei patxadatsu eta datuz betea izan nahi duen saiakeran.
Gogoratuko ote gara, atzera egiteko beranduegi denean, bidegurutze horretan geundela hartu genuen norabideaz?
Zure interesekoa izan daiteke
Gaztelurrutia: “Bisitari fidelak edukitzea eta bi heren 45 urtez azpikoak izatea dira arrakastaren gakoetako bi”
2025eko Durangoko Azoka bukatu berritan, ETBri emandako lehen balorazioan pozik agertu da Beñat Gaztelurrutia Gerediaga Elkarteko kudeatzeailea. Jendetza ibili dela nabarmendu du, baina erosoa izan dela bai sartzea baita bertan zehar ibiltzea ere. 2026ko Azokak 5 egun izango dituela aurreratu du, eta etorkizuneko erroka kulturaren jaialdi gisa sendotzea izango dela esan du.
60 urteko ibilbidea “borobildu” du Durangoko Azokaren aurtengo edizioak
Lau eguneko topagune oparoa amaitutzat emateko, antolatzaileek aurtengo Azokaren arrakasta nabarmendu dute, baita egitasmoak urte osoan euskal kulturan duen garrantzia ere.
Gazaren aurkako genozidioa, oso presente Durangoko Azokako nobedadeetan
Idazle asko beren nobedadeak aurkezten ari dira egunotan euskal kulturaren plazan, eta horietako batzuek palestinar herriaren aurkako genozidioa jorratu dute, Ekialde Hurbilean gertatzen ari dena azaltzeko asmoz.
Zuloaren silueta hitzez marrazten
Harkaitz Cano eta Eider Rodriguez idazleek “Silueta” eta “Dena zulo bera zen” liburuak aurkeztu dituzte Durangoko Azokaren hirugarren egunean, hutsuneak mamitzeko bi ariketa literario zeharo ezberdin.
Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren aurkako geldiunea egin dute Durangoko Azokan
Bisitari, sortzaile eta antolatzaile ugarik bat egin dute protestarekin, Israelgo Estatua Palestinan egiten ari den genozidioa salatzeko eta elkartasun mezua zabaltzeko.
Durangoko Azokak geldialdia egin du genozidioa salatzeko
Palestinako genozidioa salatzeko geldialdia egin du Durangoko Azokak. Kultura erdigunean jarri eta mugaz gaindiko elkartasun mezua zabaldu dute ehunka kulturazalek Landako Plazan egin duten ekitaldian.
Durangoko Azokako hamar bisitaritik bederatzik erosi egiten dute
Siadeco ikerketa etxeak Azokara bertaratzen diren sortzaile, eragile eta bisitarien profila eta portaera ikertu zuen iaz, 2024ko edizioan. Euskara eta euskal kultura bultzatzea da joateko arrazoi nagusia, eta iaz, batez beste, 55,19 euro gastatu zituzten bisitariek.
Gatibuk sorpresaz beteriko emanaldi batekin ekin dio agur kontzertu sortari
Gernikako taldeak abenduaren 13an utziko ditu eszenatokiak, BECen eskainiko duen hirugarren kontzertuarekin, abenduaren 6koaren eta 12koaren ostean. ETB1ek zuzen-zuzenean emango du azken emanaldi hori.
Juanito Oiarzabalen bizitzaren gorabeherak, dokumental batean jasota
Oiarzabal, entre Juan y Juanito Javier Alvarok zuzendu duen dokumentalak Juanito Oiarzabalen istorioa eta lorpenak kontatzen ditu. 14 zortzimilakoak oxigeno artifizialik gabe igo zituen hirugarren mendigoizalea izan zen, eta guztira 26 aldiz igo da zortzimilako batera. Mendi Film jaialdian aurkeztu dute dokumentala.
Nhil taldea, Ahotsenean
Musika beltza egiten duen taldeak "Etxea" diskoa aurkeztu du Musikaren Plazan, Durangoko Azokaren bigarren egunean.