'Euskararen bidegurutzetik', Kike Amonarrizen obsesio eta ilusioen bilduma
Kike Amonarrizen (Tolosa, 1961) ustez, bidegurutze baten aurrean dago euskara. Normalizaziorako edo bazterkeriarako bideak ditu zabalik, eta erabileraren bilakaerak ebatziko ditu euskararen pausoak hurrengo urteetan, oro har gaitasunaren arloan ezin baita askoz gehiago aurreratu.
Tesi hori du abiapuntu “Euskararen bidegurutzetik” (Elkar, 2019) saiakerak, Amonarrizi azken urteotan han-hor-hemen emandako hitzaldietan esandakoak edota artikuluetan papereratutakoak ordenatu eta “modu koherentean” kaleratzeko aukera eman dion liburuak.
Kike Amonarrizek Xabier Mendiguren Elkarreko editorea lagun gaur Durangoko Azokako Areto Nagusian xehatu duenez, liburu dibulgatiboa da “Euskararen bidegurutzetik”, “mamitsua izanagatik edozein euskaltzale ez-espezializatuk erraz irakurtzeko modukoa”.
Amonarrizen esanetan, azalak berak erakusten duenez (Ekaitz Zilarmendi argazkilariak egin du), euskaldunon komunitatea geldirik da (“inpass moduko batean gaude egun, nora, nondik eta nola jo ebazten”, azaldu du Amonarrizek solasaldian), hiri inguru batean (“etorkizuna kalean dago, eta ez mendian”), aurrean, zeruan, laino eta ostarteak dituela, baina zeruertza garbi dakusala.
Urteotako “obsesio eta ilusioak” hamabi ataletan aletu ditu Amonarrizek Elkar argitaletxeak kaleratu duen lanean: euskararen lekua munduan (“txikitasunaren mitoa eroritakoan, jendea hobeto kokatzen da euskararen aurrean”), paradigma aldaketa (“ikuspegia hizkuntzaren galeran jarri beharrean, horren biziraupenean jar daiteke”), ohar autobiografikoak (“nork bere historia soziolinguistikoa du, eta hurrengo belaunaldiek ezagutu egin behar dute, gu hobeto ezagutzeko”)…
364 orriko lanean, umorea ere tartekatuta, euskarak, euskaldunok, aurrean ditugun demak errepasatu ditu Amonarrizek, aktibaziorako dei patxadatsu eta datuz betea izan nahi duen saiakeran.
Gogoratuko ote gara, atzera egiteko beranduegi denean, bidegurutze horretan geundela hartu genuen norabideaz?
Albiste gehiago kultura
Beste kontzertu bat emango du La Oreja de Van Gogh taldeak BECen
Donostiako taldeak 2026ko birako sarrerak agortzen eta data eta leku berriak iragartzen jarraitzen du. Abenduan BECera itzuliko dira.
Oteizaren unibertsoa, Euskal Herrian barrena
Jorge Oteiza eskultorea jaio zela 117 urte beteko dira gaur, eta urteurrena baliatuko dute "Danok Oteiza" elkartea aurkezteko, artistaren eta haren ondarearen inguruan jaioko den ekimen berria. 11:00etan egingo dute prentsaurrekoa, Oteiza Museoan, Altzuzan. Euskal Herrian zein mundu osoan da ezaguna oriotarraren obra.
Lekeitioko 48. Euskal Zine Bilerak Urrezko Antzarra eta Zilarrezko Antzarra eman ditu
Film onenaren saria Eneko Muruzabal Elezcanoren “Planetagatik” lanak irabazi du, "film borobil eta jostaria" osatzeagatik. Zuzendari onenaren saria Aitzol Saratxagak jaso du, “Ehiza” filmean egindako lanagatik. EITB Ikuslearen saria, berriz, Mikel Balerdi eta Deñe Garcia-Bravoren “Eraman zutela” lanak eskuratu du.
Maren Galvezek eta Gorka Granadok irabazi dute 49. Euskal Herriko Dantza Txapelketa
Maren Galvez Garmendiak eta Gorka Granado Terronesek osatutako bikoteak irabazi du 49. Euskal Herriko Dantza Txapelketa, Seguran. Bikoteak bigarrenez irabazi du txapelketa, 2021ean ere irabazi baitzuen.
Durangoko Azoka 60. edizioari begira, “Kulturaren Jaialdia” leloari helduta
“Kulturaren Jaialdia” lerroburua erabiliko du aurrerantzean Durangoko Azokak, eta Iratxe Reparaz arduratu da 60. edizioaren iruditegi berriaz.
Sitgesen lehiatuko da "Singular", Alberto Gastesiren bigarren film luzea
Duela hamar urte garatzen hasi zen zientzia-fikziozko drama humanista bat da. Adimen Artifizialaren eta giza doluaren mugak aztertzen dira EITBk babestutako lan horretan. Sitgesko jaialdiko sail ofizialean lehiatuko da Alberto Gastesi eta Alex Merino donostiarrek idatzitako filma.
Lara Izagirreren "El regalo" film laburrak lehen saria eskuratu du Berlinen, Ake Dikhea zinema-jaialdian
Bilboko Otxarkoaga auzoko hiru emakumerekin grabatutako film laburrak ijitoek pairatzen duten diskriminazioa du ardatz.
Paul Urkijok "Gaua" film berria aurkeztu du Sitgesko jaialdian
Zuzendari gasteiztarrak bere hirugarren lana aurkeztu du. EITBren babesa duen film honek patriarkatuaren boterea eta emakumeen arteko enpatia erakusten ditu, XVII. mendeko sorgin ehiza ardatz hartuta. Azaroaren 14an iritsiko da zinema-aretoetara.
EzBerdin Berdinak esperientzia artistikoa biran, Eusko Ikaskuntzaren eskutik
Kukai Dantza Taldeak eta hainbat diziplinatako euskal sortzaileek egingo duten ikuskizunaren emanaldiak urriaren 24an Bilbon hasi, eta abendura bitartean taularatuko dituzte.
Fermin Muguruzaren "azken akelarre antifaxista"
Navarra Arenan agurtu zuen larunbatean bere nazioarteko bira abeslari irundarrak, 11.000 jarraitzaileren aurrean. Bere musika ibilbideari errepasoa egin, eta Iñigo Cabacas eta Aitor Zabaleta izan zituen gogoan atzokoan, bai eta palestinar herria ere.