Mugarri izango den ebazpenaren gakoak
Indarkeria ez zen 'proces'aren egitasmoaren parte izan, ez zen Konstituzioa botatzeko "benetako" arriskurik izan Katalunian, eta buruzagi independentisten "ameskeria" hutsa izan zen, Gobernuari presioa egiteko asmoz. Hala, Auzitegi Gorenak eztabaida itxi du: sedizioa izan zen, ez matxinada.
Horixe da auzitegiak eman duen 493 orriko ebazpenean ondorio nagusia, baina bestelako gako batzuk ere eskaintzen ditu, tartean 2017ko independentzia aldarrikapenaren izaera sinbolikoa, Governeko kideek diru-publikoa bidegabe erabili zutela, eta erkidego batek ez duela "erabakitzeko eskubidea", "helburu politikoa" besterik ez dela.
1.INDARKERIA EGON ZEN, BAINA MATXINADARIK EZ
Independentzia prozesuan indarkeria kasu "ukaezinak" eta "paradigmatikoak" izan zirela onartu du auzitegiak, irailaren 20an eta urriaren 1ean bereziki, baina ez omen dira nahikoa matxinadagatik zigortzeko (hori eskatzen zuen Fiskaltzak), indarkeria ez zelako "tresna" bat izan, "aurretik erabakia", "funtzionala" edo egokia independentzia lortzeko.
"Erretorika zabala" zuten arren, akusatuek ba omen zekiten "Estatuari gailentzeko" mediorik ez zutela, Estatuak izan baitzuen "uneoro indarraren, militarren, poliziaren kontrola", eta "konplota" galarazteko nahikoa izan zuen 155. Artikuluaren aplikazioa Estatuaren Aldizkari Ofizialean argitaratu, Gorenak ebazpenean azaldu duenez.
Horregatik, auzitegiak uste du ez zegoela "benetako" arriskurik Kataluniako Konstituzioa bertan behera geratzeko, herritarrak mobilizatzeko "ameskeria" edo "amarrua" besterik ez zelako izan. Gorenarentzat "altxamendu publikoa eta jendetsua" izan zen, Katalunian legedia ezartzea galarazi zuena, eta erabaki judizialak betetzea oztopatu zuena, eta hortik dator sedizioarena.
2. ZIRIA SARTU ZIETEN "ILUSIOA ZUTEN HERRITARREI"
Gorenak "ilusioa zuten herritarrei" ziria sartzea egotzi die buruzagi independentistei, eta herritarrei modu "sineskor" batean buruzagi politikoei sinetsi eta "errepublika burujabea" lortuko zutela pentsatzea. Baina Estatu berria "sustatzaileen pentsamenduan" soilik existitu zela ebatzi du Gorenak.
Hau da, Gorenak uste du "erabakitzeko eskubidea amarrua" izan zela "Estatu burujabe bat sekula ekarriko ez lukeen mobilizazio bat" lortzeko.
3. INDEPENDENTZIA ALDARRIKAPENA, SINBOLIKOA ETA ERAGIKORTASUNIK GABEA
Gai honetan Gorenak arrazoia eman die akusatuei, Parlamentuak irailaren 27an egin zuen independentzia aldarrikapenak baliorik ez zutela defendatu baitute.
4. BEREHALA IRITS LITEKE HIRUGARREN GRADUA
Fiskaltzak hirugarren gradua zigorraren erdia bete arte ez aplikatzea eskatzen zuen, baina Auzitegiak ez dio jaramonik egin, eta Generalitatearen Justizia Sailak erregimen irekia ezar diezaieke bi hilabeteko epean.
Ezerk ez die galarazten akusatuei (ia bi urte daramate preso) kartzela erregimena malgutzea, espetxera soilik lo egitera joatea kasu. Hori bai, Justizia Sailaren erabakiaren aurkako helegitea jar lezake Fiskaltzak, eta ondorioz, Justizia izango litzateke azken hitza izango lukeena.
Era berean, baimen ordinarioak jasotzeko aukeratik gertu daude, zigorraren laurdena betzearekin nahikoa baita.
5. PUIGDEMONT, BERRIRO JOMUGAN
Ebazpenean ia agertu ere egiten ez den arren, Auzitegi Gorenaren argudioak nahikoa izan dira Llarena epaileak berriro Puigdemonten estradizioa eskatzeko.
6. INOR EZ DUTE EPAITU BOTOA EMATEAGATIK
Ebazpenak isilarazi egin nahi izan du akusatuak bozketa batengatik zigortu dituztela dioen "mantra".
"Arrazoi horrengatik inor ez da auzipetu, inor ez da auzitegira joatera behartu, eta inork ez du gobernu isunik jaso", azpimarratu du auzitegiak, eta gaineratu du delitua "hautetsontziak defendatzeko deia egitea" eta poliziaren lana eta erabaki judizialak oztopatzea dela.
7. ERKIDEGOEK EZ DUTE ERABAKITZEKO ESKUBIDERIK
Erkidegoek ez dute erabakitzeko eskubiderik. Horixe adierazi du Gorenak, independentistek eskatzen duten printzipio hori ez dela existitzen eta ez dagoela Espainiak sinatutako nazioarteko itunetan argitu aurretik. Hori dela eta, erabakitzeko eskubidea "beti ezerezera jauzi egitea" izango dela eta 'proces'ean eskubide hori Espainiako Gobernua "presionatzeko eskubide" bihurtu zutela azaldu du.
8. MOSSOAK, U-1EN KONPLIZEAK
Josep Lluis Traperoren aurka matxinadagatik Auzitegi Nazionalean egingo duten epaiketaren atarian, auzitegiak ontzat eman du Kataluniako Poliziaren buru ohiak esandakoa, urriaren 1eko erreferenduma bertan behera uzteko eskatu ziola Generaliteari indarkeria arriskuagatik.
Baina, urriaren 1eko dispositiboa ez zela nahikoa izan, eta agente batzuen eta antolatzaileen artean "benetako konplizitatea" egon zela uste du Auzitegiak.
9. IRAILAK 20 ETA URRIAK 1, SEDIZIOAREN OINARRIAN
Auzitegiak goraipatu egin du desobedientzia zibilak "injustizia eta zapalkuntza egoerei aurre egiteko izan duen balio historikoa", baina uste du 'Jordiek' gehiegikeriaz jokatu zutela herritarrei Estatuko segurtasun indarren aurrean erresistentzia agertzeko eskatu zietenean.
10. DIRUA BIDEGABE ERABILTZEA, EZKUTATZEA ETA KONTROL FALTA
Delitu hori aurreko Generalitateko lau kideri leporatzen diete, funtsen kudeaketan "leialtasun eza" izateagatik, gastuak "nahita ezkutatu" zituztelako, Junquerasen kasuan "nabarmen".
Gorenak frogatutzat eman du hori, baina ez du zenbateko zehatzik eman (250.000 euro baino gehiago), eta mahai gainean jarri du "Ogasun Publikoaren Ministerioak" delituak "atzemateko kontrol gabezia".
Zure interesekoa izan daiteke
Erorien Monumentua eraisteko eskatu dute berriz ere Iruñean
Elkarte memorialistak kalera atera dira berriro larunbat honetan, Erorien Monumentua eraistea eskatzeko, eta PSNk, EH Bilduk eta Geroa Baik adostutako proiektua atzera botatzea eskatzeko.
Ertzaintzaren pilotakada bat jaso ostean hil zen Rosa Zarraren omenezko plaka jarri du Donostiako Udalak
Orain arte, 37 plaka jarri ditu Udalak, "terrorismoaren eta motibazio politikoko indarkeriaren biktima izan zirenei espazio publikoan ikusgarritasuna emateko".
Aurrekontuak adosteko proposamen "errealistak eta bideragarriak" eskatu dituzte EAJk eta PSE-EEk, "eredu aldaketarik gabe"
Datorren astean hasiko dira hurrengo urterako Euskadiko aurrekontuak negoziatzen. EH Bilduk eta Sumarrek "koherentzia" eskatu diete Eusko Jaurlaritzako bazkideei, "ezin delako guztiekin aldi berean negoziatu", eta PPk "hobekuntzak" proposatu ditu, batez ere, Osasunean eta Segurtasunean.
Istiluak Lasarte-Orian Voxen presentziaren aurkako protesta batean
Ertzaintzak segurtasun hesia jarri du Voxen mahaiaren inguruan, eta bertan bildutako antifaxisten aurka oldartu da. Lasarte-Oriako PSE-EE, EH Bildu, EAJ eta Elkarrekin Podemos alderdiek ere gaitzetsi dute Vox bertaratu izana.
Espainiako Gobernuak 2027ra arte lanean jarraituko duela ziurtatu du Sanchezek
Brasilen Nazio Batuen Erakundeak klimaren inguruan deitutako COP30 goi-bilera hasi aurretik agintariek izandako bileran parte hartu ostean emandako prentsaurrekoan, Pedro Sanchezek esan du Junts "oso serio" hartzen dutela, baina legegintzaldia amaitzearen aldeko apustua egin du, "ahaleginak merezi duelako"; izan ere, "Espainia azken 45 urteetako unerik onenetako bat igarotzen ari da". Sanchezen arabera, Gobernuak 2026rako aurrekontu-proiektua aurkeztuko du, baina, kontu berriak onartu zein onartu ez, "Espainiak aurrera egiten jarraituko du, eta Gobernuak bere bide-orriarekin jarraituko du 2027an legegintzaldi hau amaitu arte".
Jaurlaritzaren arabera, EAEko erakunde publikoen % 35ek ez dute euskarazko akreditazio-maila "benetan" betetzen
Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Ibone Bengoetxeak jakinarazi duenez, EAEko erakundeen % 35ean "ez da benetan egiaztatu" euskarazko hizkuntza-egiaztapenaren indizea. PPk "gaztelania hiztunen diskriminazioa" salatu arren, popularrak "ez daude batere kezkatuta" % 35 horrekin, eta horrek argi islatzen du PP nolakoa den, Bengoetxearen iritzian.
Euskadik eta Kanariek aldi baterako lan baimenak eskatu dituzte migratzaileentzat
Bakarrik dauden migratzaile adingabeen egoerak "nahiko trabatuta" jarraitzen duela adierazi du Kanarietako Gobernuko presidenteak, eta lurraldeen arteko lankidetza defendatu du.
Ertzaintza tiro errazeko poliziatzat azaltzea egotzi dio Estebanek Otegiri, eta segurtasun forora joateko eskatu dio
EBBko presidenteak deitoratu egin du EH Bilduko buruak euskal polizia autonomikoarekiko "gorrotoa" eragitea "arrazoi politikoengatik", eta segurtasun ereduari buruz eztabaidatzeko eskatu dio lehendakariak bultzatutako foroan.
Lehendakariak esan du ezker abertzalea sistemara hurbildu dela baina euskal gizartearekin oraindik zor etiko izugarria duela
Amaia Martinez VOXeko legebiltzarkideak "ezker erradikalak euskal politika munduan gero eta protagonismo gehiago" izatearen gainean galdetu dio lehendakariari. Pradalesek esan dio ezker abertzalea erakunde sistemara etorri dela azkenean, nahiz eta oraindik euskal gizartearekin zor etiko izugarria duen, eta PSE-EErekin duen koalizio gobernua defendatu du.
Sabino Arana Fundazioak omenaldia egin die nazismoak deportatutako EAJko militanteei
Bilboko egoitzan egin duten ekitaldian, plaka bat jarri dute nazien esku egondako, gutxienez, 13 kide jeltzaleen omenez.