Mugarri izango den ebazpenaren gakoak
Indarkeria ez zen 'proces'aren egitasmoaren parte izan, ez zen Konstituzioa botatzeko "benetako" arriskurik izan Katalunian, eta buruzagi independentisten "ameskeria" hutsa izan zen, Gobernuari presioa egiteko asmoz. Hala, Auzitegi Gorenak eztabaida itxi du: sedizioa izan zen, ez matxinada.
Horixe da auzitegiak eman duen 493 orriko ebazpenean ondorio nagusia, baina bestelako gako batzuk ere eskaintzen ditu, tartean 2017ko independentzia aldarrikapenaren izaera sinbolikoa, Governeko kideek diru-publikoa bidegabe erabili zutela, eta erkidego batek ez duela "erabakitzeko eskubidea", "helburu politikoa" besterik ez dela.
1.INDARKERIA EGON ZEN, BAINA MATXINADARIK EZ
Independentzia prozesuan indarkeria kasu "ukaezinak" eta "paradigmatikoak" izan zirela onartu du auzitegiak, irailaren 20an eta urriaren 1ean bereziki, baina ez omen dira nahikoa matxinadagatik zigortzeko (hori eskatzen zuen Fiskaltzak), indarkeria ez zelako "tresna" bat izan, "aurretik erabakia", "funtzionala" edo egokia independentzia lortzeko.
"Erretorika zabala" zuten arren, akusatuek ba omen zekiten "Estatuari gailentzeko" mediorik ez zutela, Estatuak izan baitzuen "uneoro indarraren, militarren, poliziaren kontrola", eta "konplota" galarazteko nahikoa izan zuen 155. Artikuluaren aplikazioa Estatuaren Aldizkari Ofizialean argitaratu, Gorenak ebazpenean azaldu duenez.
Horregatik, auzitegiak uste du ez zegoela "benetako" arriskurik Kataluniako Konstituzioa bertan behera geratzeko, herritarrak mobilizatzeko "ameskeria" edo "amarrua" besterik ez zelako izan. Gorenarentzat "altxamendu publikoa eta jendetsua" izan zen, Katalunian legedia ezartzea galarazi zuena, eta erabaki judizialak betetzea oztopatu zuena, eta hortik dator sedizioarena.
2. ZIRIA SARTU ZIETEN "ILUSIOA ZUTEN HERRITARREI"
Gorenak "ilusioa zuten herritarrei" ziria sartzea egotzi die buruzagi independentistei, eta herritarrei modu "sineskor" batean buruzagi politikoei sinetsi eta "errepublika burujabea" lortuko zutela pentsatzea. Baina Estatu berria "sustatzaileen pentsamenduan" soilik existitu zela ebatzi du Gorenak.
Hau da, Gorenak uste du "erabakitzeko eskubidea amarrua" izan zela "Estatu burujabe bat sekula ekarriko ez lukeen mobilizazio bat" lortzeko.
3. INDEPENDENTZIA ALDARRIKAPENA, SINBOLIKOA ETA ERAGIKORTASUNIK GABEA
Gai honetan Gorenak arrazoia eman die akusatuei, Parlamentuak irailaren 27an egin zuen independentzia aldarrikapenak baliorik ez zutela defendatu baitute.
4. BEREHALA IRITS LITEKE HIRUGARREN GRADUA
Fiskaltzak hirugarren gradua zigorraren erdia bete arte ez aplikatzea eskatzen zuen, baina Auzitegiak ez dio jaramonik egin, eta Generalitatearen Justizia Sailak erregimen irekia ezar diezaieke bi hilabeteko epean.
Ezerk ez die galarazten akusatuei (ia bi urte daramate preso) kartzela erregimena malgutzea, espetxera soilik lo egitera joatea kasu. Hori bai, Justizia Sailaren erabakiaren aurkako helegitea jar lezake Fiskaltzak, eta ondorioz, Justizia izango litzateke azken hitza izango lukeena.
Era berean, baimen ordinarioak jasotzeko aukeratik gertu daude, zigorraren laurdena betzearekin nahikoa baita.
5. PUIGDEMONT, BERRIRO JOMUGAN
Ebazpenean ia agertu ere egiten ez den arren, Auzitegi Gorenaren argudioak nahikoa izan dira Llarena epaileak berriro Puigdemonten estradizioa eskatzeko.
6. INOR EZ DUTE EPAITU BOTOA EMATEAGATIK
Ebazpenak isilarazi egin nahi izan du akusatuak bozketa batengatik zigortu dituztela dioen "mantra".
"Arrazoi horrengatik inor ez da auzipetu, inor ez da auzitegira joatera behartu, eta inork ez du gobernu isunik jaso", azpimarratu du auzitegiak, eta gaineratu du delitua "hautetsontziak defendatzeko deia egitea" eta poliziaren lana eta erabaki judizialak oztopatzea dela.
7. ERKIDEGOEK EZ DUTE ERABAKITZEKO ESKUBIDERIK
Erkidegoek ez dute erabakitzeko eskubiderik. Horixe adierazi du Gorenak, independentistek eskatzen duten printzipio hori ez dela existitzen eta ez dagoela Espainiak sinatutako nazioarteko itunetan argitu aurretik. Hori dela eta, erabakitzeko eskubidea "beti ezerezera jauzi egitea" izango dela eta 'proces'ean eskubide hori Espainiako Gobernua "presionatzeko eskubide" bihurtu zutela azaldu du.
8. MOSSOAK, U-1EN KONPLIZEAK
Josep Lluis Traperoren aurka matxinadagatik Auzitegi Nazionalean egingo duten epaiketaren atarian, auzitegiak ontzat eman du Kataluniako Poliziaren buru ohiak esandakoa, urriaren 1eko erreferenduma bertan behera uzteko eskatu ziola Generaliteari indarkeria arriskuagatik.
Baina, urriaren 1eko dispositiboa ez zela nahikoa izan, eta agente batzuen eta antolatzaileen artean "benetako konplizitatea" egon zela uste du Auzitegiak.
9. IRAILAK 20 ETA URRIAK 1, SEDIZIOAREN OINARRIAN
Auzitegiak goraipatu egin du desobedientzia zibilak "injustizia eta zapalkuntza egoerei aurre egiteko izan duen balio historikoa", baina uste du 'Jordiek' gehiegikeriaz jokatu zutela herritarrei Estatuko segurtasun indarren aurrean erresistentzia agertzeko eskatu zietenean.
10. DIRUA BIDEGABE ERABILTZEA, EZKUTATZEA ETA KONTROL FALTA
Delitu hori aurreko Generalitateko lau kideri leporatzen diete, funtsen kudeaketan "leialtasun eza" izateagatik, gastuak "nahita ezkutatu" zituztelako, Junquerasen kasuan "nabarmen".
Gorenak frogatutzat eman du hori, baina ez du zenbateko zehatzik eman (250.000 euro baino gehiago), eta mahai gainean jarri du "Ogasun Publikoaren Ministerioak" delituak "atzemateko kontrol gabezia".
Albiste gehiago politika
De Andresek EAJri eta PSEri ohartarazi die ez dela bateragarria EH Bilduren "bikotekide izatea" eta poliziari eraso egiten dietenen aurka egotea
EAEko PPren presidenteak "etikoki argiago" jokatzea eskatu die bi alderdiei, "ezinezkoa delako" koalizio abertzalearen "bikotekide izan", eta Ertzaintzari eraso egiten diotenen "aurka" daudela esatea.
PPk onartu du Madrilgo Biltzarraren presidenteorde Ana Millan ez dela Politika Zientzietan lizentziaduna
Noelia Nuñez popularrak, Jose Maria Angel Valentziako sozialistak eta Ignacio Higuero Extremadurako kontseilariak dimisioa eman dute azken asteetan, euren ikasketei buruzko informazio ofiziala faltsua omen da eta.
Maider Etxebarriak EH Bilduri leporatu dio "hautesleen zati bati aurre egin nahi ez izatea" eta GKSri "hauspoa ematea"
Maider Etxebarria Gasteizko alkateak EH Bilduri leporatu dio "hautesleen zati bati aurre egin nahi ez izatea" eta GKS kolektiboari "hauspoa ematea", Ertzaintzari "zilegitasuna kentzeagatik". Hitzok esan ditu alkateak Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, uztailaren 23an izandako istiluei buruz galdetuta.
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.