EAJk eta PSE-EEk aurreakordio programatikoa lortu dute Eusko Jaurlaritza osatzeko
EAJren eta PSE-EEren ordezkaritza negoziatzaileek aurreakordio programatiko bat lortu dute Eusko Jaurlaritza eratzeko, "ongizatean, aurrerabidean, autogobernuan eta Euskadi global baten eraldaketan aurrera egiteko Akordiorako Oinarrien" gainean, PSEtik komunikabideetara igorritako ohar batean diotenez.
Aurreakordio programatikoaren edukiak gaur jakinarazi zaizkie bi alderdietako exekutibei, EAJren Batzar Nazionalak koalizio gobernua berretsi eta PSE-EEk militantziari kontsulta bidez onartu aurretik.
"Ongizatean hazteko, Euskadiren eraldaketa lortzeko, aldaketa global handiei erantzuteko, protagonismoa eta nazioartean presentzia irabazteko" helburuan oinarritu dute akordioa bi alderdiek. Halaber, adostasun bat lortzeko asmoa azaltzen dute, "autogobernuan aurrera egitea ahalbidetuko duen estatutu itun berri batean".
Akordioaren ardatzak
Oraindik argitzeke daude alderdi bakoitzaren esku geratuko diren sailak, baina hauek dira aurreakordioaren ildo nagusiak:
Aurreakordioak Gernikako Estatutua osorik betetzea eta autogobernuan sakontzea ahalbidetuko duen estatutu-itun berri baterako oinarriak adostea aurreikusten du. Ohar batean EAJk eta PSE-EEk azpimarratu dutenez,"autogobernu gehiago ongizate gehiago ds euskal gizartearentzat".
Akordioaren beste ardatzetako bat abangoardiako zerbitzu publikoak eskaintzea izango da. Jeltzaleek eta sozialistek lehentasun gisa ezarri dute kalitate goreneko osasun publikoa bermatzea, Europan erreferentzia izan dadin; zaintza-eredu berri bat ezartzea eta etxebizitza erosi ahal izateko ekimenak bultzatzea, bereziki gazteei zuzendutakoak.
Era berean, EAJk eta PSEk Euskadi berrindustrializatzea bilatuko dute ekonomia berria aprobetxatuz; lehen sektorea babestu eta talentua erakartzeko eta atxikitzeko formazioa bilatuko dute.
Eraldaketa energetikoari dagokionez, akordioak karbonoaren neutraltasunerantz modu irmoan aurrera egitea aipatzen du, baita Euskadiren autonomia energetikoa handitzea ere. Azkenik, memoria, bizikidetza eta giza eskubideen kapituluan, iraganaren memoria kritikoa bultzatzen jarraitu nahi dute, eta genero-berdintasuna lehentasunezko helburu gisa ezartzen dute.
Estatutu berria
Jeltzaleek eta sozialistek Estatutu berri bat onartzeko konpromisoa hartu dute, Eusko Legebiltzarrean eta Gorte Nagusietan ahalik eta adostasun zabalenarekin, gero herritarrek berrets dezaten, betiere "eskumenen eta indarrean dagoen legediaren barruan". Estatutu itun berria egiteko oinarriek barne hartuko dute iazko azaroan EAJk eta PSOEk autogobernuaren arloan adostutako inbestidura akordioa.
Aurreakordioaren bosgarren puntuan, 'Autogobernuan haztea' izenekoan, jeltzaleek eta sozialistek bat egiten dute "autogobernu gehiago eta ongizate hobea esan nahi duela euskal gizarte osoarentzat".
Horregatik, legealdi berri honi bi helbururekin ekingo diote: batetik, Gernikako Estatutua osorik betetzea, eta, bestetik, Eusko Legebiltzarrean negoziazioaren, akordioaren eta ahalik eta adostasun politiko zabalenaren bidez estatutu-itun berri bat egiteko oinarriak lortzea, "bere eskumenen eta indarrean dagoen legediaren barruan".
Andoni Ortuzar EBBko presidenteak eta Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak 2023ko azaroaren 10ean autogobernuari buruz EAJk eta PSOEk sinatutako ituna jaso dute bi alderdiek oinarri horietan.
EAJk eta PSE-EEk hainbat helburu partekatu dituzte gai honetan, hala nola "Euskadiri aitortutako autogobernua transferitzea", eta "Euskadin zein Estatuarekin, etorkizuneko autogobernua negoziatzea eta onartzea".
Helburu horiek lortzeko, "herriaren lehentasun" gisa ezartzen dituzte autogobernua, estatutu-itun berri bat eta "Euskadi globala". Lehenengoa "lortutako autogobernuaren defentsari eta transferitzeke dauden eskumenei" buruzkoa da.
Estatutu-itun berriari dagokionez, akordio "ahalik eta zabalena" lortzeko konpromisoa adierazi dute, "bai euskal erakundeen barruan, bai Gorte Nagusietan, ondoren EAEko herritarrek berrets dezaten".
Lehendakari berriaren inbestidura saioa ekainaren 20an, ostegunean, egingo da. Itun honi esker Pradales lehendakari gehiengo osoarekin izendatuko dute lehen bozketan. Karguaren zina ekainaren 22an egingo da, larunbata, Gernikako Juntetxean (Bizkaia).
Albiste gehiago politika
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.
Aukera berriak aprobetxatzeko AEBrekin harremanak estutzearen alde agertu da lehendakaria Boisen
Imanol Pradalesek esan du beharrezkoa dela zarata gainditzea eta AEBren eta EAEren arteko lankidetza "zubiak eraikitzen jarraitzea", enpresa aukera berriak aprobetxatzeko. "Ez gara hutsetik hasi. Bilera honekin jarraipena ematen diogu Estatu Batuen eta Euskadiren arteko harreman transatlantikoak sendotzeko helburuari", gaineratu du.
Cerdanen koinatu batek igeltsero gisa lan egin zuen Servinabar enpresan, eta 61.000 euro baino gehiago kobratu zituen
Antonio Muñoz Canok, zehazki, 3.363,36 euro jaso zituen 2019an, 16.255 euro 2020an, 21.233 euro 2021ean eta 20.818 euro 2022an. Igeltseroak bi alditan lan egin zuen eraikuntza konpainian, eta 61.669 euro jaso zituen guztira.
Ramiro González: "Talgoren egoitza sozialaren itzulera oso albiste ona da, sinbolismoz betea"
Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusiak Talgo enpresaren egoitza soziala Arabara itzultzea goraipatu du. Radio Euskadiko Boulevard saioan egindako elkarrizketan, Talgo erosteko operazioaren azken berriak izan ditu hizpide. Zalantzarik gabe esan du "oso albiste ona dela euskal industriarentzat eta bereziki Arabako industriarentzat", eta nabarmendu du Talgo aktibo garrantzitsua dela lurraldeko jarduera industriala berreskuratzeko.