Eusko Jaurlaritzak Arabako Mahastiak izendapena baimendu du

Arabako Mahastiak jatorri deitura baimendu du Eusko Jaurlaritzak, baimena Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratuta. Behin-behineko baimena da Jaurlaritzarena, azken hitza Europako Batzordeak baitu, baina hori heldu bitartean, sor-marka horren pean aritzeko modua izango dute upeltegiek.

Babes nazional iragankorra delakoaren babespean, ardoa Errioxako izendapenarekin baino, Arabako Mahastiak markarekin saldu ahalko dute upeltegiek, baina 2024tik aurrera izan beharko du, aurtengo uzta bilduta baitago jada.

Ardoa merkaturatu aurretik, hainbat pauso egin behar ditu ekimenaren bultzatzaile izan den ABRA Arabako Errioxako upategi txikien elkarteak. Estatutuak onartu (zirriborroa badute) eta proiektura biltzeko interesa duten upategiek bat egin beharko dute. Oraingoz, Arabako Errioxako 200 upategietatik 15ek adierazi dute interesa.

Ekimenaren bultzatzaileek Errioxako sor-markatik kanpo merkaturatu nahi dituzte ardoak. Horri aurre egin nahian, Errioxako kontseiluak auzitegitara jo, eta iragarri du upategiek ezingo dutela ardoa bi izendapenekin saldu.

Ostiralean osoko bilkura egingo du Errioxako kontseiluak, eta bertan hartuko ditu neurri berriak. Kontseiluak bere garaian adierazi zuen bezala, "bide guztiak agortzeko asmo sendoa mantentzen du Errioxak, EAEk eta Nafarroak osatutako Jatorri Izen Kalifikatuaren legez kontrako aprobetxamenduaren aurka".

Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako bozeramaileak azaldu duenez, administrazio-prozedurak ez zion aukerarik ematen Jaurlaritzari Arabako Errioxako Upeltegien Elkarteak (ABRA) "Arabako Mahastien" etiketak dituen ardoa saltzeko egindako eskaera bermatzeko ez bazen.

Zupiriak, asteroko Gobernu Kontseiluaren bileraren ondoren egindako agerraldian, "Babes Nazional Iragankorra azaldu duenez, aldi baterako baimena da, ABRAk uztailean izapidetu zuen eskaerari erantzuteko. Izan ere, azken erabakia Europar Batasunari dagokio, eta, aurka eginez gero, elkarte hori marka hori kentzera behartuko du, Errioxa Jatorri Deitura Kalifikatua eta Espainiako eta Errioxako gobernuak horren aurka baitaude.

Aldundiak Arabako ardoen atal berezi bat nahiago du, Errioxa jatorri izenaren barruan

Arabako Foru Aldundia Arabako Errioxako ardoentzako bereizgarri bat sortzearen alde dago, baina betiere Errioxako Jatorri Izen Kualifikatuaren barruan. Hala azaldu du Ramiro Gonzalez ahaldun nagusiak. Hala ere, Arabako Mahastiak enpresa ekimena errespetatzen duela esan du, "indarrean dagoen legedia betetzen duela ulertzen den heinean".

Gonzalezek iragarri du bere gobernuak lanean jarraituko duela Errioxa sor-markaren barruan Arabako bereizgarria "errealitatea" izan dadin, irtenbide horrek "eskualdeko eragileen, nekazarien eta upategien gehiengoa bilduko duelako".

Alderdi politikoei dagokienez, Arabako PSE-EEren erreakzioa nabarmentzekoa da, Eusko Jaurlaritzan EAJren bazkide baita. Cristina Gonzalez idazkari nagusiak uste du Jaurlaritzaren erabakia "akats larria" dela. Izan ere, EBren jarrera ezagutzen ez den bitartean, "ez da jarrera arduratsua".

"Nik beti esan dut Errioxa Jatorri Izenetik eta nazioartean ezagutzen gaituzten izenetik aldentzea akatsa dela", azpimarratu du, "upategi batzuk behin-behineko jatorri-deitura batean sartzea haien itxaropenekin eta diruarekin jolastea baita", etorkizunean zer gertatuko den jakin gabe.

EH Bilduk, aldiz, izen berriari ongietorria egin dio. Eva Lopez de Arroyabe batzarkidearen esanetan, "gaur ospakizun eguna da, Arabako Mahastiak deitura berria jaio delako, Arabako Errioxan lan egiten dutenentzako eredu berria".

Lopez de Arroyabek gogorarazi du "oztopoz betetako zazpi urte" izan direla, eta erakundeei eskatu die "izendapen berria berdintasunez" tratatzeko. "Bide berri bat eskaintzen du, eredu berri bat, gauzak egiteko modu berri bat", esan du.

Erabateko oposizioa Errioxan

Ebroren beste aldean, Errioxako Gobernuak berretsi egin du Jatorri Izen Kalifikatuaren batasuna eta bakartasuna, Kontseiluaren eta Nekazaritza Ministerioaren eskutik, Eva Hita Nekazaritza sailburuak esan duenez.

"Ez dugu babesten merkatuak eta kontsumitzailea nahastea eragiten duen konfrontazioan oinarritutako ekimenik", esan du Hitak, eta Errioxaren eredua "nazioarteko arrakasta eredua" dela eta eredu hori indartu behar dela gaineratu du.

Oposizioan dagoen Errioxako PPk baimenari helegitea jartzeko eskatu dio Concha Andreu presidente sozialistari, Kontseiluari laguntzeaz haratago. "Eusko Jaurlaritzan bazkide diren EAJk eta PSOEk ABRAren asmoak asetzen dituzte eta beste urrats bat ematen dute Errioxako Jatorri Izenaren batasuna hausteko bidean, Andreuren Gobernuak besoak gurutzatuta jarraitzen duen bitartean", esan du.