Legebiltzarrak 2023rako EAEko Aurrekontuak onartu ditu

Eusko Legebiltzarrak 2023rako Euskal Autonomia Erkidegoko Aurrekontu Orokorren Legea onartu du. 14.250 milioi euroko aurrekontua da, eta aurrera atera da EAJren eta PSE-EEren botoekin.
Testuinguru horretan, 2023rako EAEko aurrekontuek azken tramitea gainditu dute, eta Legebiltzarrean onartu dituzte. EAJk eta PSE-EEk eman dute aldeko botoa, eta oposizioko talde guztiek, aldiz, kontra bozkatu dute; izan ere, horien iritziz, ez dira nahikoak krisiek sortutako behar sozialei aurre egiteko.
Legealdi honetan, oposizioko talde guztiek aurrekontu proiektua itzultzea eskatzen duten bigarren aldia da. 2021eko aurrekontuekin ere gertatu zen; 2022koak, aldiz, onartu zituzten EAJren eta PSE-EEren babesarekin eta EH Bilduren abstentzioarekin.
Oposizioko alderdiei 38,9 milioi euroko balioa duten zuzenketak onartuta, azkenean Jaurlaritzak 14.289,6 milioi euro izango ditu aurrekontuetan datorren urterako. Pedro Azpiazu Ogasun eta Ekonomia sailburuaren esanetan, kontuak "onak" dira herritarrentzat.
Ganberara iritsi denean, Azpiazuk nabarmendu du Eusko Jaurlaritzak ahalegin handia egin duela aurrekontuetarako babesa handitzeko, nahiz eta azkenean hori ez den posible izan. Nolanahi ere, azpimarratu du oposizioak egindako proposamenak txertatu dituztela garraioan, hezkuntzan eta osasungintzan.
Oposizioko taldeak, baina, ez daude horrekin ados. Osoko zuzenketak aurkeztu zituzten, baina ez zuten aurrera egin Jaurlaritzarekin zenbait aldiz hitz egin ostean. Besteak beste, erreforma fiskalaren aldarrikapenak egin du kale; EH Bilduren eta Elkarrekin Podemos-IUren iritziz, banatzaileagoa izan beharko zen; PP+Cs taldeak, aldiz, uste du txikiagoa izan beharko zela.
EAJko Alaitz Zabalaren arabera, kontuen % 75 gizarte politiketarako baliatuko dituzte, eta horregatik aldeztu egin ditu. Ezezko botoa eman duten alderdien aurka egin du; izan ere, aurpegiratu die "oposizio suntsitzailea" egiten dutela, "etengabeko talkaren bila" ari baitira, "ardurarik euren gain hartu gabe, gutxiengoan egoteak ematen dien erosotasunetik".
PSE-EEko Sonia Perezek aurrekontuak babestu ditu, Euskadiri "egonkortasun politiko eta ekonomikoa" ematen baitiote, eta azpimarratu du taldeen zuzenketak ere gehitu dituztela: "Legeak osasungintza, hezkuntza publikoa eta gizarte babesa bermatzen ditu", adierazi du.
EH Bilduren aldetik, Leire Pinedok Eusko Jaurlaritzari egotzi dio akordiorik ez izatea; izan ere, "marra gorritzat" jarri ditu arlo fiskaleko balizko aldaketen eta egiturazko erreformen gainean: "Anbizio txikiko aurrekontuak dira, berritasun txikikoak, eta kontserbadoreak. Betikoa aurkeztu digute, eta inork ez du bat egin, ezin izan dute inor gehitu".
Jon Hernandezek (Elkarrekin Podemos-IU) berretsi du erreforma fiskala gakoa dela bere taldearen iritziz, eta azaldu du zergatik eman duten kontrako botoa: "Aurrekontuen asmoa da eustea dirulaguntzak jasotzen dituen hezkuntza pribatuari eta behin-behinekotasunean oinarritutako osasungintza publikoari, eta lan prekarietatea sortzea", salatu du.
Koalizio bereko bozeramaile Miren Gorrotxategik Eusko Jaurlaritzari aurpegiratu dio "aitzakiak" bilatu dituela bere taldeak aurrekontuen inguruan helarazi zion akordio eskaintza ez onartzeko, Exekutiboak eta koalizio aurrerakoiak eredu politiko "desberdinak" defendatzen dituztelako.
Negoziazio fasean, osoko zuzenketak aurkeztu zituzten oposizioko talde guztiek, EH Bilduk, Elkarrekin Podemos-IUk, PP+Cs-ek eta Voxek, bakoitzak bere arrazoiengatik. Hala ere, EAJk eta PSE-EEk atzera bota zituzten osoko zuzenketa horiek abenduaren 9ko osoko bilkuran.
Ondoren, abenduaren 14an, Aurrekontu Batzordeak, Gobernuan dauden alderdien botoekin, oposizioak aurkeztutako zenbait zuzenketa partzial onartu zituen, 40 milioi euroko balioarekin. Onartutako zuzenketen artean, Elkarrekin Podemosek aurkeztutako garraiorako laguntza luzapena, 12 milioi eurokoa, eta osasun arloa indartzeko PP+Cs eta EH Bilduren zuzenketak daude, 11,5 eta 1,5 milioi eurokoak, hurrenez hurren.
Guztira, 700 zuzenketa aurkeztu dira Aurrekontu Batzordean, ia 1.500 milioi euroko balioarekin.
Albiste gehiago ekonomia
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.
BBVAk 5.447 milioi euro irabazi ditu ekainera arte, % 9,1 gehiago, Espainian eta Mexikon izandako negozioari esker
Entitateak merkatuaren aurreikuspenak gainditzeaz gain, datozen urteetarako aurreikuspenak hobetu ditu, Sabadell erosteko eskaintza publikoaren harpidetza irekitzeko atzerako kontaketa bete-betean murgilduta dagoela. Hala ere, erakundeak ez du baieztatzen abiaraziko dutenik eta atzera egiteko aukera zabalik uzten du.
Bruselak baieztatu du ardoak AEBn % 15eko muga-zerga izango duela ostiraletik aurrera
Arabako Errioxarentzat, Ameriketako Estatu Batuak oso garrantzitsuak dira, bigarren merkatua baita bolumenari dagokionez eta lehena balioari dagokionez. Horregatik, Amaia Barredo Nekazaritza sailburuak "bide diplomatikoa eta negoziazioa azken minutura arte agortzea" eskatu du, ardoa salbuespena izan dadin.
ArcelorMittalen mozkinak % 80 handitu dira mundu mailan, 2.268 milioi euroraino
Sestaon, Basaurin, Legution, Agurainen, Olaberrian, Bergaran, Berriobeitin, Legasan eta Lesakan fabrikak dituen taldeak 2025eko bigarren hiruhilekoari dagokion txostena argitaratu du.
Gorenak arrazoia eman dio Bizkaiko Ogasunari BEZaren auzian, eta Euskadik 700 milioi euro berreskuratuko ditu
Gorenak eman berri du Coca-Cola enpresaren BEZa dela eta Foru Ogasunak eta Estatukoak zuten desadostasunari buruzko epaia. Horrelako kasuetan BEZa nork bildu behar duen zegoen auzibidean, eta ebatzi du Bizkaiak egin behar duela.

Elkarretaratzea egingo dute ostegunean Gasteizko Mercedesen, bederatzi orduko lanaldien aurka
Enpresak bederatzi orduko bi lanaldi ezarri zituen martxoan. CCOOk salatu duenez, eredu horrek "kontziliazioa eta atsedena erabat bazter uzten ditu".
Gehiengo sindikalak 100.000 sinaduratik gora bildu ditu gutxiengo soldata propioaren alde, eta abuztuan eramango ditu Legebiltzarrera
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek "arrakasta ikaragarritzat" jo dute kanpaina, eta ezarritako epea agortu baino itxi dute lehen sinadura-bilketa, "Eusko Legebiltzarrak gutxiengo soldataren eskumena lehenbailehen eska dezan".