M8a: Argitu hemen greba feministari buruzko zalantza guztiak
2019ko martxoaren 8ko greba feministaren inguruko zalantzak argitzeko gida.
Zer da greba feminista eta zeintzuk dira helburuak?
Mugimendu feministak lan guztiak egiteari uzteko eta kaleak hartzeko deia egiten die emakumeei*, sistema hetero-patriarkatu-kapitalista salatzeko.
(Mugimendu feministak asteriskoa erabiltzen du heteropatriarkatuak zapaldutako subjektuak izendatzeko: emakumeak, bollerak eta transak)
Greba feminista bizitzako esparru guztietan kokatzen da, soldatapeko zein doako lanetan.
Horregatik, greba bost ardatzetan antolatu dute: enplegua, ikasleak, pentsionistak, zaintza eta kontsumoa.
2019ko grebak zaintza lanak ikusarazi nahi ditu bereziki: etxekoak, zaintza lan ordainduak, ordaindu gabekoak eta sistema publikoak kudeatzen dituenak.
Mugimendu feministak zaintzaren berrantolaketa soziala aldarrikatzen du, politika publikoen zeharkako ardatza izan dadila, pertsonen zaintza ez dadila zapaldutakoen eskubideen bizkar geratu. Horretarako, instituzioek eta gizonek zaintza lanen ardura beren gain hartzea eskatzen du. Baina, horrez gain, muinetik hainbat aldaketa egitea aldarrikatzen du: balioetan, harreman pertsonal eta komunitarioetan, bikote eta familia ereduetan, eguneroko praxietan, produkzio moldeetan, politika
publikoetan eta lurralde-antolamenduan.
Bestalde, mugimendu feministak agerian utzi nahi du emakumerik gabe herrialdea gelditu egingo litzatekeela. Hori dela eta, grebara deitzen du, sistemarekiko haustura eragiteko eta paktu sozial berri bat eskatzeko.
Lanuztea ala 24 orduko greba
Iaz ez bezala (txandako bi edo lau orduko lanuzteak deitu zituzten sindikatu gehienek), egun osoko greba deitzearen alde egin du gehiengo sindikalak. Dena dela, CCOOk eta UGTk txandako bi orduko lanuzteei eutsi diete, sektore feminizatuetan ordu kopurua handitzeko aukera ematen badute ere. USOk bi orduko lanuzteak deitu ditu.
Nork egiten du greba deialdia?
Greba Euskal Herriko Mugimendu Feministak deitzen du. Mugimenduak hiri eta herrietan deitutako mobilizazioetan parte-hartzea bultzatzeko eskatzen du, ez beste eragile batzuek deitu dezaketen ekimenetan. Modu berean, greba feminista dinamikaren irudi eta aldarrikapenak erabiltzera deitzen du, sindikatu, alderdi edo beste edozein erakunderen sigla eta koloreen protagonismoa alde batera utzita.
Emakumea naiz, nola egin dezaket bat grebarekin?
Mugimendu feministak honako jarraibideak partekatu ditu:
- Lantoki eta ikasgeletan lanuzteetara batu.
- Herri eta hirietako mobilizazioetara joan. Bi hitzordu nagusi: 12:00etan eta 19:00etan, hiriburuetan.
- Zaintza lanak albo batera utzi eta hori irudikatzeko amantala balkoian eskegi.
- Kontsumitzeari utzi (emakumeak* komertzio edo tabernetan kontsumitu gabe egoteko gune autogestionatuak sortu daitezke, kalean zein lokaletan).
- Greba zabaldu eta zure eskualdean antolaketan parte hartu.
- Edonon zaudela, besoko morea eta txapa jantzi, grebarekin bat egiten duzula adierazteko.
Deitutako mobilizazioak
Euskal Herriko Mugimendu Feministak ekintza eta mobilizazio ugari prestatu ditu martxoaren 8rako. Manifestazio nazionalak —Bilbon, Donostian, Gasteizen, Iruñean eta Baionan— arratsalderako (19:00etan lehenengo lauretan, eta 18:30ean, Baionan) daude deituta. 12:00etan eskualdeko herri nagusietan eta hiriburuetan mobilizazioak egingo dituzte.
Kontsulta itzazu Arabako, Bizkaiko, Gipuzkoako, Iparraldeko eta Nafarroako ekitaldi eta manifestazio guztiak.
Gizona naiz, greba egin dezaket?
Mugimendu feministak greba babestu nahi duten gizonei ondorengoa eskatzen die: soldatapeko lana uztea norberaren eginkizunetarako egunak erabiliaz eta, negozio propioa izanez gero, ateak itxiz. Halaber, gizonak etxeko eta zaintza lanez arduratzera deitzen ditu.
Hona hemen martxoaren 8an etxeko eta zaintza lanez arduratzeko eta greba bultzatzeko gizonentzako gida:
- Aita bazara, seme-alabak zaindu, eztabaida zein ikasle greba lagundu (guraso elkartean, eskolan...).
- Laguna bazara, zure lagunen umeak zaindu ditzakezu.
- Zure familian, elkarbizitza taldean edo inguru afektiboan zaintza behar duenik badago, eta emakume batek eman ohi badizkio, egun aproposa da zu zeu hori egiten hasteko.
- Lankidea bazara, zeure burua eskaini emakume lankide baten lana egiteko edota zerbitzu minimo izateko. Gainera, egun horretako soldata mugimendu feministari eman diezaiokezu, eta lantokian erresistentzia kutxa antolatu edo horrekin kolaboratu.
- Enpresako nagusia bazara, enpresa itxi eta, beharrezkoa bada, zaintza kolektiborako espazioa irekitzea ahalbidetu.
- Ikaskidea bazara, erakutsi babesa deialdiari eta grebarekin bat egingo duten emakume ikaskideei, eta eskolak zaintza komunitariorako espazio bilakatu.
- Zeure burua eskaini M8rako antolatzen diren bazkari herrikoi eta abarretan lan egiteko.
- Zure inguruko norbait zaintzeko soldatapeko emakume bat badago (haur, adindun, bizilagun eta abar), zeure burua eskaini egun horretan lan egiteko.
- Ez kontsumitu, egin bat kontsumo grebarekin.
- Zabaldu mezua zure lagun eta talde guztien artean. Militantea bazara, eraman zure eremu politikora.
- Mobilizazio batera bazoaz (aurreko puntuetan emakume batek zure laguntza behar izan ez badu), entzun, ez izan protagonista eta ez eman agindurik. Emakumeak dira protagonistak.
- Greba egunaren aurretik eta ondoren beste gizonezkoekin bildu zaitezke, maskulinitateen inguruan elkarrekin hausnartzeko, lan pertsonala eta kolektiboa egiteko, zuen pribilegioez kontzientzia hartzeko eta menderakuntzarik gabeko jendartea lortzeko bidean pausoak emateko.
2019ko greba feministari buruzko dosierra, osorik, hemen.
Zure interesekoa izan daiteke
Horrela eragingo dio Behobia-Donostia lasterketak trafikoari
Igandeko lasterketa herrikoiak eragina izango du trafikoan, autobusen ibilbide eta geltokietan, TAO zerbitzuan eta lurrazpiko aparkalekuetan. Ia 28.000 korrikalarik hartuko dute parte eta milaka izango dira ikustera hurbiltzen direnak ere. Donostiako Udalak garraio publikoa erabiltzeko gomendatu du. 09:45etik aurrera, ETB1en eta eitb.eus-en jarraitu ahal izango da zuzenean.
"Irabazi arte", "Generación Click" eta "Los Williams" saioek Telebista Akademiaren Iris sarietako izendapena jaso dute
Sariak banatzeko ekitaldia 2026ko otsailaren 16an egingo dute, Madrilen, Teatro Real antzokian.
"Palestinarekin bat, konpromiso bat" ekimena aurkeztu dute, Gernika-Palestina sareak deituta
Gernika-Palestina herri ekimenak euskal gizartearen konpromisoa eskatu du larunbat honetan, "Palestina babesteko eta elkartasun aktiboan urratsak emateko", bai arlo ekonomikoan, bai arlo humanitarioan. Hainbat "eragile politiko eta sozialen" babesarekin eman du konpromisoaren berri, Donostian egindako prentsaurreko batean, eta Israelekin harremanak haustea eta "nazioarteko zuzenbidea errespetatzea eta aplikatzea" eskatu du.
Xabier Agote (Albaola): "Euskaldunek mundu mailan puntako itsas teknologia garatu zuten duela 500 urte"
EITBk Albaolako presidentearekin hitz egiteko aukera izan du San Juan baleontzia uretaratu eta biharamunean. Pozik eta hunkituta agertu da, baina aurretik lan handia dutela esan du; izan ere, belak eta mastak egin behar dituzte oraindik. Astelehenetik aurrera, lanean jarraituko dute, ontzia ekipatu eta udaberrian berriz ikusgai jartzeko.
Hodi baten hausturak ur-hornidura arazoak eragin ditu Ezkerraldean
Matxura konpondu dute jada, baina txorrotak ireki eta urari isurtzen uzteko gomendatu dute, oraindik zikin egon daitekeelako.
Txalo artean ospatu dute Kanadan 'San Juan' ontziaren uretaratzea
Txalo artean ospatu dute Red Bay Kanadako Ternua eta Labrador probintziako herrian San Juan ontziaren uretaratzea. Bertako herritarrak elkarrekin bildu dira uretaratzea zuzenean ikusteko; izan ere, arrantzale herri horretako uretan aurkitu zuten hondoratuta, 1976an.
Giroa lehortuko du igandean iritsiko den hego-haizeak
Tenperatura minimoek behera egingo dute, baina maximoek, gora. Kostan, abisu horiak egongo dira, olatuen indarragatik.
Gripearen aurkako txertoa jartzeko deia egin die Osasun Sailak 60 urtetik beherakoei, bereziki haurrei
Aste honetan 889 gripe-kasu izan dira, eta horietatik % 6,2 baino ez dira ospitaleratu; aurreko astean, berriz, % 10 izan ziren. Jaitsiera horrek erakusten du txertaketak kasu larriak murriztu ditzakeela.
Bost atxilotu, horietako bi Nafarroan, adingabe batekin trafikatu eta ezkontzera behartzeagatik
Nafarroako Erriberatik Kataluniara eraman zuten 14 urteko neska, eta familia eroslearen kontrolpean egon zen, behartuta ezkontzera bultzatzeko asmoz. Gizakiak salerostea egotzi diete.
'San Juan' baleontzia Pasaiako badian da jada, historia egiteko prest
Oraindik ez dute lan guztia amaitu, mastak, oihalak eta beste xehetasun batzuk falta baitira. Asmoa da 2027an Kanadarantz abiatzea, euskaldunek bere garaian egiten zuten modura.