M8a: Argitu hemen greba feministari buruzko zalantza guztiak
2019ko martxoaren 8ko greba feministaren inguruko zalantzak argitzeko gida.
Zer da greba feminista eta zeintzuk dira helburuak?
Mugimendu feministak lan guztiak egiteari uzteko eta kaleak hartzeko deia egiten die emakumeei*, sistema hetero-patriarkatu-kapitalista salatzeko.
(Mugimendu feministak asteriskoa erabiltzen du heteropatriarkatuak zapaldutako subjektuak izendatzeko: emakumeak, bollerak eta transak)
Greba feminista bizitzako esparru guztietan kokatzen da, soldatapeko zein doako lanetan.
Horregatik, greba bost ardatzetan antolatu dute: enplegua, ikasleak, pentsionistak, zaintza eta kontsumoa.
2019ko grebak zaintza lanak ikusarazi nahi ditu bereziki: etxekoak, zaintza lan ordainduak, ordaindu gabekoak eta sistema publikoak kudeatzen dituenak.
Mugimendu feministak zaintzaren berrantolaketa soziala aldarrikatzen du, politika publikoen zeharkako ardatza izan dadila, pertsonen zaintza ez dadila zapaldutakoen eskubideen bizkar geratu. Horretarako, instituzioek eta gizonek zaintza lanen ardura beren gain hartzea eskatzen du. Baina, horrez gain, muinetik hainbat aldaketa egitea aldarrikatzen du: balioetan, harreman pertsonal eta komunitarioetan, bikote eta familia ereduetan, eguneroko praxietan, produkzio moldeetan, politika
publikoetan eta lurralde-antolamenduan.
Bestalde, mugimendu feministak agerian utzi nahi du emakumerik gabe herrialdea gelditu egingo litzatekeela. Hori dela eta, grebara deitzen du, sistemarekiko haustura eragiteko eta paktu sozial berri bat eskatzeko.
Lanuztea ala 24 orduko greba
Iaz ez bezala (txandako bi edo lau orduko lanuzteak deitu zituzten sindikatu gehienek), egun osoko greba deitzearen alde egin du gehiengo sindikalak. Dena dela, CCOOk eta UGTk txandako bi orduko lanuzteei eutsi diete, sektore feminizatuetan ordu kopurua handitzeko aukera ematen badute ere. USOk bi orduko lanuzteak deitu ditu.
Nork egiten du greba deialdia?
Greba Euskal Herriko Mugimendu Feministak deitzen du. Mugimenduak hiri eta herrietan deitutako mobilizazioetan parte-hartzea bultzatzeko eskatzen du, ez beste eragile batzuek deitu dezaketen ekimenetan. Modu berean, greba feminista dinamikaren irudi eta aldarrikapenak erabiltzera deitzen du, sindikatu, alderdi edo beste edozein erakunderen sigla eta koloreen protagonismoa alde batera utzita.
Emakumea naiz, nola egin dezaket bat grebarekin?
Mugimendu feministak honako jarraibideak partekatu ditu:
- Lantoki eta ikasgeletan lanuzteetara batu.
- Herri eta hirietako mobilizazioetara joan. Bi hitzordu nagusi: 12:00etan eta 19:00etan, hiriburuetan.
- Zaintza lanak albo batera utzi eta hori irudikatzeko amantala balkoian eskegi.
- Kontsumitzeari utzi (emakumeak* komertzio edo tabernetan kontsumitu gabe egoteko gune autogestionatuak sortu daitezke, kalean zein lokaletan).
- Greba zabaldu eta zure eskualdean antolaketan parte hartu.
- Edonon zaudela, besoko morea eta txapa jantzi, grebarekin bat egiten duzula adierazteko.
Deitutako mobilizazioak
Euskal Herriko Mugimendu Feministak ekintza eta mobilizazio ugari prestatu ditu martxoaren 8rako. Manifestazio nazionalak —Bilbon, Donostian, Gasteizen, Iruñean eta Baionan— arratsalderako (19:00etan lehenengo lauretan, eta 18:30ean, Baionan) daude deituta. 12:00etan eskualdeko herri nagusietan eta hiriburuetan mobilizazioak egingo dituzte.
Kontsulta itzazu Arabako, Bizkaiko, Gipuzkoako, Iparraldeko eta Nafarroako ekitaldi eta manifestazio guztiak.
Gizona naiz, greba egin dezaket?
Mugimendu feministak greba babestu nahi duten gizonei ondorengoa eskatzen die: soldatapeko lana uztea norberaren eginkizunetarako egunak erabiliaz eta, negozio propioa izanez gero, ateak itxiz. Halaber, gizonak etxeko eta zaintza lanez arduratzera deitzen ditu.
Hona hemen martxoaren 8an etxeko eta zaintza lanez arduratzeko eta greba bultzatzeko gizonentzako gida:
- Aita bazara, seme-alabak zaindu, eztabaida zein ikasle greba lagundu (guraso elkartean, eskolan...).
- Laguna bazara, zure lagunen umeak zaindu ditzakezu.
- Zure familian, elkarbizitza taldean edo inguru afektiboan zaintza behar duenik badago, eta emakume batek eman ohi badizkio, egun aproposa da zu zeu hori egiten hasteko.
- Lankidea bazara, zeure burua eskaini emakume lankide baten lana egiteko edota zerbitzu minimo izateko. Gainera, egun horretako soldata mugimendu feministari eman diezaiokezu, eta lantokian erresistentzia kutxa antolatu edo horrekin kolaboratu.
- Enpresako nagusia bazara, enpresa itxi eta, beharrezkoa bada, zaintza kolektiborako espazioa irekitzea ahalbidetu.
- Ikaskidea bazara, erakutsi babesa deialdiari eta grebarekin bat egingo duten emakume ikaskideei, eta eskolak zaintza komunitariorako espazio bilakatu.
- Zeure burua eskaini M8rako antolatzen diren bazkari herrikoi eta abarretan lan egiteko.
- Zure inguruko norbait zaintzeko soldatapeko emakume bat badago (haur, adindun, bizilagun eta abar), zeure burua eskaini egun horretan lan egiteko.
- Ez kontsumitu, egin bat kontsumo grebarekin.
- Zabaldu mezua zure lagun eta talde guztien artean. Militantea bazara, eraman zure eremu politikora.
- Mobilizazio batera bazoaz (aurreko puntuetan emakume batek zure laguntza behar izan ez badu), entzun, ez izan protagonista eta ez eman agindurik. Emakumeak dira protagonistak.
- Greba egunaren aurretik eta ondoren beste gizonezkoekin bildu zaitezke, maskulinitateen inguruan elkarrekin hausnartzeko, lan pertsonala eta kolektiboa egiteko, zuen pribilegioez kontzientzia hartzeko eta menderakuntzarik gabeko jendartea lortzeko bidean pausoak emateko.
2019ko greba feministari buruzko dosierra, osorik, hemen.
Zure interesekoa izan daiteke
Arrain freskorik gabeko bost egun izango ditu Bizkaiak Gabonetan
Jaiegunen konbinazioak eta Mercabilbaoren urteko itxierak hornidurarik gabe utziko ditu arrandegiak abenduaren 26tik 30era bitartean.
Azken erosketak Gabonak baino lehen: saltzaileen eguna
Gaur Gabon gaua da, eta dendek unerik frenetikoena bizi dute. Presak, urduritasunak eta azken orduko eskaerek markatzen dute jardunaldia, saltzaileek bezero guztiei arreta emateko malabareak egiten dituzten bitartean. Gabonetako kanpainako egunik gogorrenean, mostradoreen beste aldera begiratu bat eman diogu.
Euskal Herriko hiri eta herrietan ibili dira Olentzero eta Mari Domingi, Eguberria iragarriz
Urteko gaurik magikoenetako bat da Gabon Gaua, neguko solstizioa eta argi berria ospatzeko unea. Eta Olentzero eta Mari Domingi gure herri eta hirietara jaisten dira une hauek guztiokin igarotzeko. Gauean opariak banatu aurretik herri eta hirietako kaleetan ikusi ahal izan ditugu.
Monte Perdidon izandako elur-jausiak agerian utzi du Pirinioetan elur-jausiak gertatzeko arriskua handia dela
Azken egunetako elurte gogorrek metro erdiraino utzi dute elurra Aragoiko Pirinioetan, elur-jausien arriskua areagotuz. Astelehenean mendizale batek Monte Perdidon grabatu zuen elur-jausi berri bat, eta Aragoiko Gobernuak arreta handia eskatu die mendialdeetako bizilagun eta bisitariei.
Behin behineko espetxealdia ezarri diote Barakaldon emakume bat hiltzeagatik atxilotutako gizonari
Homizidioa eta eraso sexuala delituak leporatu dizkio epaileak biktimaren lankidea zen 27 urteko gazteari.
Iñigo Urrutia: "Azkenaldian badirudi Konstituzioak muga erantsiak ezartzen ari dizkiola euskararen normalizazioari"
Administrazioaren eta udalen hizkuntza-politikarako eskumena jarri du zalantzan EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak bere azken ebazpenetan. Iñigo Urrutiak, jurista eta Administrazio Zuzenbideko irakasleak, dio ezengonkortasun politikoa areagotu daitekeela azken erabaki horiekin.
Olentzero eta Mari Domingi Euskadiko hiribuetako umeekin izan dira
Olentzerok eta Mari Domingik azken bisita egin diete Euskadiko haurrei, Gabon gaueko opariak banatu aurretik. Hain zuzen, Bilboko Arriaga Antzokian, Basurtuko Ospitalean, Gasteizko Udalean eta Donostiako Unibertsitate Ospitalean izan da bikotea.
Garraio publikoak ordutegi bereziak izango ditu Gabon gauean Hego Euskal Herrian
Zerbitzu batzuek arratsalde-gau honetan aurreratuko dituzte azken bidaiak, eta kasu batzuetan gaueko zerbitzua indartuko da.
Nahi gabeko bakardadearen aurkako besarkadak
Gipuzkoako Foru Aldundiak 'Besarkaden jokoa' ekimen solidarioa jarri du martxan, opari-kutxa bat, "presak alde batera uzteko, pertsonak sentitzeko eta gogoratzeko" gonbidapenarekin. Dagoeneko salgai dago saltoki batzuetan, eta bildutako dirua Itxaropenaren Telefonoaren bi proiektutara bideratuko da.
12 urteko kartzela-zigorra eskatu dute bi gazterentzat, Donostian adingabe bat hiltzen saiatzeagatik
Eskolakide bat hiltzen saiatzea egotzi die gazteei Fiskaltzak. Dirudienez, erasotzailea "jeloskor" zegoen erasotutako adingabe bere bikotekidearekin "maite-jolasetan" ibiltzeagatik.