Suizidioari aurre egiteko, prebentzioan oinarritutako plana aurkeztu du Osakidetzak
Suizidioak duen eragina murrizteko plan integral aitzindari bat prestatu du Osakidetzak, Suizidioa Prebenitzeko Estrategia goiburupean, eta prebentzioa, esku-hartze goiztiarra eta arreta sistema berezitua ditu ardatz.
Gaur aurkeztu du plana hedabideen aurrean Nekane Murga Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak, ekintza-plan hori prestatu duen lantalde zabalarekin batera. Suizidioari aurre egiteko ekimen estrategiko bat EAEn martxan jarriko den lehen aldia da, eta sailburuaren hitzetan, "suizidiorako arriskua dakarten jokabideen detekzio goiztiarra eta suizidioa gizartean ikusaraztea" dira helburu nagusiak. "Estigmak eta tabuak" apurtzearen eta bizirik irteten diren pertsonak zaintzearen garrantzia nabarmendu ditu. Horretarako, bederatzi arlotan banatuta, 57 neurri abian jarriko ditu Osakidetzak.
Hasteko, batzorde berezi bat osatuko da, estrategiaren koordinazioa eta jarraipena bermatzeko, eta Euskadiko Osasun Behatokiaren baitan suizidioa landuko duen aparteko talde bat sortuko dute.
Kanpaina ezberdinen bidez, herritarren artean suizidioari buruzko informazioa eta kontzientziazioa zabaltzea izango da planaren oinarrietako bat, arrisku-faktoreak identifikatzen laguntzeko eta prebentzioan laguntzen duten balioak sustatzeko. Halaber, suizidioaren mapa bat egingo da, erabilitako metodoen profila eta arrisku handiko guneak identifikatuz.
Profesionalen formazioari ere berebiziko garrantzia emango zaio, eta jarduera protokolo integratua ezarriko da. Osasun adituak ez ezik, beste esparru batzuetara ere zabalduko da formazioa; hala, identifikazioan eta prebentzioan lagun dezaketen hezkuntzako, gizarte zerbitzuetako, hainbat lan eremutako eta arrisku egoeran egon daitezkeen pertsonen familietako kideek ere jasoko dute prestakuntza.
Bestalde, Suizidio Arriskuaren Kodea (SAK) sortu eta informazio hori pertsona bakoitzaren historia-klinikoan txertatzea aurreikusten da. Arrisku egoeran egon daiteken pazienteari jarraipen zorrotzagoa egitea ahalbidetuko luke kode horrek.
Azkenik, suizidio saiakera batetik bizirik atera diren pertsonei lehen erantzun azkarra emateko jarraibideak ere ezarri dira.
Begirada gizarte osoan jarriko bada ere, bereziki zainduko dira ahultasun egoeran dauden kolektiboak: haurrak eta nerabeak, indarkeria matxistaren biktimak, adinekoak, gaixo kronikoak, mendekotasuna duten pertsonak, bakardadean bizi direnak edota hainbat arrazoi tarteko bazterkeria egoeran daudenak.
Murgaren arabera, Euskadi ez da hutsetik abiatu, "azken urteotan, suizidioaren jokabidea prebenitzeko eta hari heltzeko ekintzak" garatu baitira osasun arloan. Hala ere, gaur aurkeztu den estrategiaren bidez "jauzi kualitatiboa eman nahi" dela azpimarratu du sailburuak.
Gaur aurkeztutako plana hainbat hilabetetan garatutako lanaren emaitza da, eta lan-esparru ezberdinetako aditu ugarik hartu dute parte.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Erregelamenduaren erreforma berriak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.