Gizakia Ilargira heldu zela ukatzen duen esamesa gezurtatu egin dugu
Uztailaren 20an, larunbatean, Apolo 11 misioa Ilargira heldu zen egunaren 50. urteurrena da. Historia aldatu zuen arren, oraindik badago zalantzan jartzen duenik.
Neil Armstrongen, Buzz Aldrinen eta Michael Collinsen ilargiratzea munduko telebista guztietan eskaini zuten. Horrela, XX. mendeko gertakari garrantzitsuenetariko bat izan zen. NASAren datuen arabera, 500 milioi pertsonak ikusi zuten.
Esamesa hori defendatzeko, hainbat arrazoi ematen dituzte: Ilargian jarritako bandera mugitu egiten zela, ilargi-moduluak kraterrik ez zuela sortu azalean, harri batean “C” bat idatzita zegoela, bideoak zein argazkiak pertsona batek atera zituela eta ikus-entzunezko eduki horiek guztiek atzealde bera zutela.
Froga zientifikoak gorabehera, zenbait esamesa ez dira hil. Gezur ezagunenaren eta surrealistenaren arabera, AEBko Gobernuaren muntaia izan zen Apolo 11 misioa, Sobietar Batasunari espazioko lasterketan aurrea hartzeko. Zehazki, Stanley Kubrickek Hollywoodeko plato handi batean filmatu zuela esaten dute eszeptikoek.
Bandera mugitzen da
Bad Astronomy webgunearen sortzailea den Philip Plait astronomo estatubatuarraren esanetan, bandera ez zen mugitzen, baina hagaxka horizontal bat eta bertikal bat jarri zizkioten tente izateko. “Bandera ez zen guztiz zabaldu. Uhindura bat zuen, guztiz itxita ez dagoen errezela balitz bezala”.
Eginkizuna gezurtzat ematen duten pertsona gehienek ilargiratzearen irudietan ageri zen banderaren mugimendua nabarmentzen dute. Horien arabera, Armstrongek eta Aldrinek jarritako bandera mugitu egiten da, baina Ilargian ez dago haizerik; ondorioz, bandera bat ezin daiteke mugitu.

AEBko bandera Buzz Aldrinen alboan, Ilargian. Argazkia: NASA
Moduluak ez zuen azaleran kraterrik utzi
Apolo 11 misioaren ilargi-moduluak ez zuen kraterrik utzi Ilargiaren azalean, eta hori da beste hainbaten argudioa.
Dena den, horrek ere badu azalpenik. Ilargiko grabitatea Lurrekoaren seirena da. Hortaz, Ilargian, moduluaren pisua Lurrean duenaren seirena da, hots, 3 tona baino gutxiago. Bi autoren pisua, baina, oso txikia da Ilargiaren masa kontuan hartuta.
Gainera, NASAren arabera, helmugara iritsi baino lehen, moduluaren motorrak itzali egin zituzten, eta planeatuz ilargiratu zen. Beraz, emeki-emeki pausatu zenez, ez zuen markarik utzi.

Apolo 11 misioaren ilargi-modulua. Argazkia: NASA
Arroka bateko "C" letra
Espazio-agentziak argitaratu zuen argazki originalean, ez zen "C" hori inondik inora agertzen.
NASAk zabaldutako argazki batean, Ilargiko harri batean "C" bat idatzita zegoela ematen du, baina ustezko letra hori argazki originalaren kopien akats bat dela egiaztatu dute, inprimagailuan zuntz edo ileren bat sartu zelako, seguruenik.

Apolo 11 misioiko argazki orgininala (ez dago 'C' letrarik). Argazkia: NASA

Argazki originalaren kopia. Argazkia: WikimediaCommons
Atzealde bera agertzen da argazki guztietan
Negazionisten hitzetan, argazkiak oso urrunetik atera zituzten, eta horien atzealdea margotuta zegoen.
Argazkietan agertzen ziren atzealdeak ez ziren berdinak, antzekoak baizik, eta argazki batzuetan mendixkak ematen zutenak oso urrun zeuden mendiak dira.
Horrek ere badu azalpenik. Lurrean, urrun dauden objektuak gaizki fokuratuta agertzen dira argazkietan. Ilargian, aldiz, atmosferarik eta urruneko objektuak ezkuta ditzakeen lanbrorik ez dagoenez, objektuak argiago agertzen dira eta gertuago daudela ematen du; beraz, distantziak ez dira oso ondo antzematen.

Ilargian dauden muinoak, Buzz Aldrinen atzean. Argazkia: NASA
Nork filmatu zuen Armstrong?
Eszeptikoen ustez, Stanley Kubrick zuzendariaren ustezko muntaia da guztia, baina, egia esan, bereizmen txikiko kamera batek filmatu zuen Neil Armstrong, aldizkari espezializatuek zein Stuart Hardwick idazle, historialari eta kazetariak adierazi dutenez. Kamera hori Modularized Equipment Stowage Assembly (MESA) izeneko gailu batean jarri zuten. "Apolo esperimentu-paketeak" modu autonomoan eramateko erabili zituzten gailu horiek, eta aipatutako bideokamera hori, besteak beste, horietako batean garraiatu zuten.

Buzz Aldrin Ilargian ibiltzen. Argazkia: NASA
Zure interesekoa izan daiteke
Gabonak, inoiz baino garestiago: trikimailuak eta alternatibak, gure menua merkatzeko
Arkumea, bisigua, turroia, ostrak, anana... Gabonetan pairatzen dugun prezioen gorakadaren ondorioz, produktu batzuk gure mahain izatea ia ezinezkoa izaten da. Baina ez etsi, alternatiba goxoak egon badaude gure Gabonetako menua hain garestia ez izateko.
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.
BiomaGUNEk ohartarazi du aspartamoa "kaltegarria" izan daitekeela bihotzerako eta garunerako
Aspartamoa pisua galtzen lagun dezakeen edulkoratzaile artifiziala da, baina azukrea baino 200 aldiz gozoagoa da.
Hego Euskal Herrian premiazko txertaketa baimendu dezala eskatu dio Espainiako Gobernuak Europar Batzordeari, dermatosi nodularrari aurre egiteko
Frantziako estatuarekiko mugatik hurbil dauden eskualdeetan txertatu nahi ditu Espainiako Gobernuak abelburu guztiak, hau da, Euskadin, Nafarroan eta Aragoin. Izan ere, azken orduetan foku gehiago agertu dira Frantziako Estatuan, mugatik hurbil, gainera. Neurri horren helburua da gaixotasunaren hedapena eten eta gainerako erkidegoetara ez iristea.
Osakidetzak markak hautsi ditu: 34 transplante egin dituzte azaroan Gurutzetako Ospitalean
Zentroak 25 giltzurrun-transplante eta 9 gibel-transplante egin ditu hilabetean, eta arlo horretan Estatuan eta nazioartean duen lidergoa sendotu du.
Esquadra Mossoek eta Guardia Zibilak IRTA-CReSA laborategiaren egoitza miatu dute, txerri-izurri afrikarra dela eta
Zero gunetik gertu dagoen eraikinean sartu dira gaur goizean, epailearen aginduz. Inguru hori susmopean dago, txerri-izurri afrikarra zabaltzea eragin omen zuen ihesaldi bat ikertzeko.
Mancisidor hautatu dute ararteko, EAJ, PSE-EE eta PPren babesarekin, eta EH Bilduren oposizioarekin
Haren aurrekoak, Manuel Lezertuak, ekainaren 19an formalizatu zuen karguari uko egin ziola, eta, harrezkero, Ines Ibañez de Maeztu izan da jarduneko arartekoa.
Hiru pertsona zauritu dira BI-637 errepidean, Erandion, hiru ibilgailuk eta autobus batek izandako istripuan
Ezbeharra 07:50 aldera gertatu da, eta ezkerreko eta erdiko erreiak itxi behar izan dituzte. Ondorioz, hiru kilometroko auto-ilarak sortu dira.
Bizkaibusen Mugi txartela erabilita ibili ahal izango da aurrerantzean
Horrela, hiru lurraldeetako edozein garraio-txartel (Bat, Barik eta Mugi) erabilita, erabiltzaileek Bizkaibusean ibiltzeko aukera izango dute, ordainketa-sistema integratu eta homogeneo baten bidez.
Albiste izango dira: EITB Maratoia, Talgo Euskadira itzuli da eta 2026rako aurreikuspen ekonomikoa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.