Pandemiaren unerik okerrenean gaude ospitaleetako presioari dagokionez?
Bi urteko pandemiaren ostean eta sei covid-19 olatu geroago, epidemiaren unerik okerrenean gaude ospitaleetako presioari dagokionez? Horrela garatu da EAEko ospitaleetako presioa koronabirusaren ondorioz.
Wuhango (Txina) birusaren lehen kasuak abenduaren 31n detektatu ziren, baina urtarrilaren 7ra arte ez zuten SARS-CoV-2 birusa identifikatu. Gaixotasun hori laster zabalduko zen munduan, eta martxoaren 1ean detektatu zen lehen kasua EAEn. Orduan hasi zen pandemiaren lehen olatua. 2020ko martxoaren 14an, Espainiako Gobernuak alarma egoera eta etxeko konfinamendua ezarri zituen ospitaleetako kolapsoa saihesteko. Apirilaren hasieran 1.915 pertsona zeuden ospitaleratuta gela arruntetan eta 233 zainketa intentsiboetako unitateetan (ZIU), pandemia osoko gailurrik altuena. 100.000 biztanleko 14 eguneko intzidentzia metatua, berriz, 300 kasutik hurbil zegoen, nahiz eta indize hori zenbatzeko modua desberdina zen orduan, eta positiboen kopurua ez zen islatzen egiten ziren proba diagnostiko urriengatik.
Maiatzean deseskalatzea egin eta udan harreman sozialak areagotu ondoren, bigarren olatua hasi zen eta irailean positiboen igoera geldiezina gertatu zen. Intzidentzia metatua markak hautsi zituen azaroaren erdialdean, 849 kasu atzeman baitzituzten. Ospitaleetako presioa gela arruntetan 662 pertsonakoa zen azaroaren 15ean, eta zainketa intentsiboetako unitateek goia jo zuten azaroaren erdialdean, 146 pertsona ospitaleratuta baitzeuden zainketa intentsiboetan. Bigarren olatu hori geldiarazteko, urriaren 25ean bigarren alarma egoera ezarri zuten, baita EAEko udalerrien itxiera perimetrala eta etxeratze-aginduak ere. Gainera, ostalaritza itxita egon zen azarotik abendura. Hala ere, urtea hasiera berri baten itxaropenarekin amaitu zen: abenduaren 27an txertaketa masiboa hasi zen Euskadiko 50 egoitzatan.
Espero zen bezala, hirugarren olatu batekin iritsi zen 2021a, Gabonetan harreman sozialak areagotu ostean. Intzidentzia metatua 235 kasutik 585era igaro zen 20 egunetan, eta gorenera iritsi zen, 668 kasura, otsailaren hasieran. Txerto faltak moteldu egin zuen txertaketa eta aldaera kutsakorrago baten agerpenak, aldaera britainiarrak, berriro tenkatu zituen ospitaleak: urtarrilaren 31n 632 pertsona zeuden gela arruntetan eta otsailaren 11n, 173 paziente kritiko zeuden, hirugarren olatuko ZIUetako daturik txarrena.
Aste Santuko oporren ondoren, laugarren kutsatze-bolada hasi zen, baina kutsatutako pertsonen larritasunak behera egin zuen txertaketari esker. Gainera, segurtasun neurriak murriztu egin ziren maiatzaren 9tik aurrera alarma egoera amaitu ondoren. Intzidentzia metatuak apirilaren 26an goia jo zuen, 100.000 biztanleko 14 eguneko 546 kasu izan baitziren. Bitartean, laugarren olatuko ZIUetako gailurra 195 ospitaleratutan kokatu zen maiatzaren 2an, eta gela arruntetan 568 pertsona zeuden apirilaren 25ean.
Horrela iritsi ginen 2021eko udara eta ustekabeko bosgarren olatu batera, aldaera berri batekin batera: delta. Txertaketaren ezkutua gorabehera, oraindik herritarren zati bat zegoen, gehienak gazteak, txertoa jarri gabe birusa transmititzen zutenak eta sintoma larriagoekin infekzioa garatzen zutenak. Bosgarren olatu honen gailurra ZIUetan abuztuaren 22an lortu zen: 82 pertsona kritikoekin eta 285 gela arruntetan. Bien bitartean, intzidentzia metatuak errekorra hautsi zuen uztailaren amaieran, 873 kasurekin. Berriz ere, ospitaleetako presioa eta pandemiaren intzidentzia altua bereizi egiten ziren, txertaketari esker, besteak beste.
Azaroa izen propioarekin iritsi zen, omikronarekin, eta seigarren olatuari bide eman zion, kutsatuen intzidentzia nabarmen handituz, batez ere txertorik hartu gabeko 5-11 urteko adingabeen taldean. Hala ere, covid-19ari lotutako ospitaleratzeen hazkundea askoz ere txikiagoa izan da aurreko olatuetan baino, txertoari esker. Gabonetako ostearen ondoren, intzidentzia metatuak pandemiaren maximo guztiak gainditu ditu eta 6.600 kasura iritsi zen urtarrilaren 9an. Hala ere, intzidentziaren presio hori ez da ospitaleetako presioarekiko modu proportzionalean lekualdatu, tentsionatuta egon arren ez baitago pandemiaren hasieran bezala. ZIUetako unerik kritikoena azken olatu honetan urtarrilaren 3an iritsi zen, 132 pertsona larriekin, eta ospitaleratze arruntena urtarrilaren 7an, 706 ospitaleraturekin.
Albiste gehiago gizartea
70 talde feminista baino gehiagok eta LGTBIQ+ taldek Bernedoko udalekuen aurkako "lintxamendu kanpaina" salatu dute
"Ultraeskuinak" eta "puritanismoak" sexu- eta genero-disidentzia adingabeei egindako erasoekin lotu nahi izatea kritikatu dute.
Auto-ilara luzeak sortu dira A-8 autobidean, Malmasinen, Donostiarako noranzkoan
Hiru ibilgailuren arteko istripua izan da tunelaren barruan, eta errei bat itxi dute.
Xabiertxok, 100 urte: "Uste dut gaur egungo hezkuntzak garai hartako ekosistema euskaltzale hori behar duela"
Duela 100 urte argitaratu zuen Ixaka Lopez Mendizabal tolosarrak Xabiertxo, haurrei euskaraz irakurtzen irakasteko liburua. Haritz Azurmendi Jakin Fundazioko kidea aritu da mendeurrenaren ospakizuna prestatzeko lanetan, eta liburuari buruzko bitxikeriak azaltzeaz gain, Xabiertxok Euskal Herriari egin dion ekarpenaren inguruan mintzatu da.
Milaka herritar atera dira kalera Palestinaren alde
Gazarako Mugimendu Globala Euskal Herriak deituta, Iruñean 18:30ean abiatu da manifestazio nagusia Merindadeen plazatik, eta Donostian, Gasteizen eta Bilbon, 19:00etan. Halaber, unibertsitateko ikasleek manifestazioak egin dituzte 12:00etan euskal hiriburuetan.
ES-Alert ohartarazpen sistema probatu du SOS Deiak zerbitzuak Balmasedan
Balmasedan zeuden mugikorrek ohartarazpen mezu bat jaso dute. Sistema honekin jakinaraziko zaio gizarteari hondamendiren baten arriskua. Balmasedan egindako probarekin eraginkortasun-maila ezagutu nahi izan da, behar izanez gero hobetu ahal izateko. Soinua entzun ondoren, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez idatzitako mezu bat jaso dute gailuetan, probaren berri emanez.
Berriro gelditu dira Gatika eta Capbreton arteko interkonexio elektrikoko itsaspeko kablearen obrak, Butroe ibaian isuria izan da eta
URA agentziak zehapen-espedientea ireki du Red Electricaren aurka, eta Gatika inguruan egiten ari ziren zulaketa-lanetako bat geldiaraztera behartu du, Butroe ibaiko erreka batean isurketa izan delako. Toxikotzat hartzen ez den substantzia bat isuri da, bentonita, baina ekosistemari kalte egiten dio.
Hasi da gripearen aurkako txertaketa-kanpaina, eta 75 urtetik gorakoei txerto indartua jarriko diete
"Zu zara funtsezko pieza gripea saihesteko. Jarri txertoa" lelopean, Osakidetzak hitzordua eskatzeko deia egin die pertsona zaurgarriei. Astelehenean hasiko dira txertatzen. Kalteberatzat jo ez dituztenek azarora arte itxaron beharko dute txertoa hartu ahal izateko.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak Sumud Flotillaren aurkako erasoa kaleetan salatzeko deia egin die euskal herritarrei
Plataformaren ustez, "ezinbestekoa da Israelen eta mendebaldeko konplizeen aurkako mobilizazioa eta borroka bultzatzen jarraitzea", eta bat egiten du Gazarako Mugimendu Globalak Euskal Herriko hiriburu eta udalerrietan egindako deialdiekin.
Renfek erabat berrezariko du Bilbo eta Santurtzi arteko larunbat eta igandeetako tren-zirkulazioa
Aste barruan, trenak ohiko ordutegiaren % 50eko maiztasunarekin dabiltza, behin-behinean, aldaketarik iragarri bitartean.
Elhuyarrek sei hizkuntzatan automatikoki bikoizteko plataforma sortu du
Elhuyar Fundazioak Euskal Herriko lehenengo bikoizketa automatikoko plataforma sortu eta martxan jarri du. Erreminta honekin ikus-entzunezko eduki bat sei hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa, ingelesa, galiziera eta katalana) bikoiztu daiteke eta jatorrizko ahotsak imitatzeko aukera ematen du. Tresna berria Aditu plataforman integratu da. Horrela, plataforma hau azpitituluak sortzeko plataforma izatetik automatikoki bikoizteko aukera ematera igaro da.