Artikoak itsas izotzaren heren bat galdu du azken 18 urteotan
Artikoak neguko itsas izotz bolumenaren heren bat galdu du azken 18 urteotan, urte askotako izotzaren murrizte iraunkorra dela eta, hein handi batean. Hala ondorioztatu du Geophysical Research Letters aldizkarian argitaratutako ikerketa batek.
Urtaroko itsas izotza, udaro urtu egiten dena alegia, zenbait urtetan zehar pilatutako izotz lodiagoa ordezkatzen ari da, eta itsas izotzaren mehetze joera bultzatzen, ikerketaren arabera.
Lehen aldiz neurtu dute Artikoko itsas izotzaren elurraren sakonera, LIDAR (ICESat-2 erabilita) eta radar (CryoSat-2aren bitartez) datuen konbinaziotik abiatuta. Itsas izotzaren sakoneraren eta ur gainean dagoen elurraren altueraren estimazioen bitartez, ikerketak ondorioztatu zuen urteetan zehar pilatutako Artikoko itsas izotzak neguko bolumenaren % 16 galdu duela, metro erdiko lodiera gutxi gorabehera, ICESat-2 agertu eta hiru urtera.
Sahra Kacimi ikerketaren egile nagusiak eta Kaliforniako Teknologia Institutuko zientzialari polarrak ohar batean adierazi duenez, "ez genuen murrizte hori espero, ezta hiru urte eskasetan izotza askoz meheagoa izaterik ere".
Ikerketak ICESat, ICESat-2 eta CryoSat-2 sateliteen 18 urteko behaketa erabili zuen, hilabetero lodiera eta bolumen aldaketak atzemateko, eta 2018tik 2021era bitarteko estimazioei testuingurua emateko. 18 urteko markak neguko izotzaren bolumenaren 6.000 kilometro kubiko inguruko galera azaldu zuen, hein handi batean urteetan zehar pilatutako izotzetik urtarokora gertatutako aldaketagatik, azken hori meheagoa baita.
Izotzik zaharrena, zenbait urtetakoa, lodiagoa izan ohi da eta, hortaz, urtzearekiko erresistenteagoa. Antzinako Artikoko itsas izotz "depositu" hori agortu ahala eta urtaroko izotza ohiko bilakatu ahala, Artikoko itsas izotzaren lodiera eta bolumena ere murriztu litezke.
"Uneko ereduek aurreikusten dutenez, mende erdialderako izotzik gabeko udak espero ditzakegu Artikoan, urtze denboraldian bizirauteko beste lodia den izotz zaharra desagertzean", azaldu du Kacimik.
Albiste gehiago gizartea
Salamancako boluntario bat hil da eta bost dira jada baso-suteen ondorioz Espainian hildakoak
Antza denez, boluntario gisa parte hartu zuen Ciperez (Salamanca) herrian piztutako sutea itzaltzeko lanetan, eta kea arnasteagatik ospitaleratu eta egun batzuetara hil da. Gaztela eta Leongo Juntak, berriz, oharra kaleratu du heriotza horrek suteekin inolako loturarik ez duela esanez.
Itzulera operazioak auto-ilara luzeak eragin ditu ostiralean mugan
AP-8 autobidean 11 kilometrorainoko auto-ilarak izan dira ostiral arratsaldean Irunen, Biriatuko mugatik aurrera. Irungo Udaltzaingoak AP-8aren Oinaurreko irteera itxi du, hirigunean kolapsoa saihesteko; izan ere, Frantziarantz doazen ibilgailuek bide alternatibo hori erabiltzen dute askotan auto-ilarak saihesteko.
PACMAk elkarretaratzea egin du Bilbon tauromakiaren aurka
Dozenaka pertsona bildu dira gaur arratsaldean Bilboko Vista Alegre zezen-plazaren aurrean, Aste Nagusian antolatutako zezenketen aurka. PACMAk "tratu txarrik eta heriotzarik gabeko jai herrikoiak" egitearen aldeko apustua egin du, "kultura eta tradizioa animalien sufrimendurik gabe ospa daitezen".
Erasoen aurkako protokoloaren bigarren fasea aktibatu dute Bilboko Konpartsek
Lapiko jotzea egingo dute txosnetan ostiraletik larunbaterako gauean, eta larunbatean, abuztuak 23, giza kate batean parte hartzeko deia egin dute.
Irungo haztegi batek zaintza zerbitzua eskaintzen du bonsaientzat
Lana, oporrak edo osasun arrazoiak direla eta, gero eta gehiago dira zerbitzu hau erabiltzen dutenak. "Goi-denboraldian, abuztuan batez ere, haztegia ia beteta dugu", adierazi du Javier Lumbreras Irun Bonsaiko arduradunetako batek.
Arrantza-ontzi bat identifikatu dute Donostian legez kanpoko bazterkinak uretara botatzegatik
Guardia Zibilak Laredoko itsasontzi bati egotzi dio Monpaseko uretan 700 kilo boga isurtzea, Eguzki talde ekologistak salaketa jarri ostean.
Pedro Sanchezek Presidenteen Konferentziara eramango du suteen gaia, eta ministerio arteko batzorde bat sortuko du
Eusko Jaurlaritzak dituen egoitzetara bidean dira Gasteizko kaleetan bizi ziren maliarrak
Gasteizko kaleetan bizi ziren 50 maliarretako dozena bat inguru Eusko Jaurlaritzaren egoitzetara eramaten ari dira gaur goizetik. Horrela, aldi baterako irtenbidea eman nahi diete asilo-eskaerak izapidetzeko zain dauden pertsona horiei.
Suteek 600 milioi eurotik gorako kalteak eragin dituzte, Nekazari eta Abeltzain Erakundeen Koordinakundearen arabera
Javier Fatas COAG Nekazari eta Abeltzain Erakundeen Koordinakundeko ordezkariaren arabera, "hondamendi egoera" da Estatuko hainbat tokitan, 350.000 hektarea baino gehiago erre baitira, bereziki mendebaldean. Kaltetutako eremuen artean, laborantza, abeltzaintza edo baso aprobetxamendurako lurrak daudela azpimarratu du.
Calin erail duten gasteiztarraren gurasoak gaur iritsiko dira Kolonbiara
Ikerketak zabalik jarraitzen du eta lapurretarena da hipotesi nagusia.