Alba Catalaren arabera, tximino-baztangaren inguruan informatu behar da, baina estigmatizazioan erori gabe
Alba Catala, Bartzelonako Clinic ospitaleko doktoreak azpimarratu du estigmatizaziorik eragin gabe tximino-baztangaren inguruan informatu beharra dugula, ostiral honetan Radio Euskadin eskainitako elkarrizketa batean.
Gaixotasunaren inguruan areagotzen ari diren erreakzio homofoboen harira, doktoreak azaldu du tximino-baztangak "pertsonei" eragiten diela, haien sexu orientazioa gorabehera. Emakumeak azaldu du oraingo agerraldia, hasiera batean "beste gizonekin sexu-harremanak dituzten gizonetan" azaldu zela, eta horrek "pertsona homosexualen arteko birusaren hedapena" areagotu duela.
Catalak gogorarazi du tximino-baztanga ez dela sexu-transmisiozko gaixotasuna, eta ez duela zerikusirik sexu-jokabide jakin batekin, eta, beraz, "edozein pertsona infekta" daitekeela.
Kutsatzeko moduei dagokienez, medikuak azaldu du hiru transmisio modu daudela.
Lehenbizikoa, ohikoena, azaleko lesioen bidezko kontaktu zuzenarekin gertatzen da; pertsona batek eremu intimoetan lesioak baditu, sexu-harremanen bidez kutsatzen du gaixotasuna. Ukitzeak infekzioa ahalbidetzen du.
Arnas tanten edo listuaren bidez ere transmiti daiteke gaixotasuna. Kasu horretan, pertsona bat kutsakorra den beste pertsona baten ondoan dagoenean kutsatzen da.
Medikuak azpimarratu du gaixotasun hori ez dela airetik transmititzen, covid-19a bezala, baizik eta zuzeneko eta hurbileko kontaktu batek eragiten duela infekzioa.
Hirugarren bidea, ohiz kanpokoena, gertatzen da, adibidez, kutsatutako pertsona batek lesioarekin kontaktuan dagoen arropa bat erabili, eta ondoren beste pertsona batek arropa bera erabiltzen duenean.
Kutsatutako pertsonen inguruan doktoreak adierazi du berak lan egiten duen ospitalean kasuen % 99 etxean osatu dela, eta beste % 1a ospitalean sartu dela pairatzen zuen minaren ondorioz, baina ondoren alta jaso duela.
Catalak ez ditu ezagutzen Espainian izandako bi heriotzen arrazoiak, baina badaki "gaixotasunaren konplexutasuna eragiten zituzten arrisku faktoreak" zituztela.
Azkenik, doktoreak gaineratu du infektatutako pertsona batek ezin duela bizitza normala egin, izan ere, etxean isolatu behar da, eta musukoa erabili behar du lehenengo egunetan.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Erregelamenduaren erreforma berriak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.