Hego euskal herritarren ia erdia zazpi udalerritan bizi dira
Hego Euskal Herriko biztanleriaren ia erdia (% 42,43) tokiko zazpi hiri handienetan bizi da, hau da, 50.000 biztanlerik gorako udalerrietan: Bilbon, Gasteizen, Iruñean, Donostian, Barakaldon eta Getxon. Horietatik guztietatik, Bilbo da biztanle gehien dituena, gainontzeko hiriburuetatik nabarmen gehiago. Hala ere, Bizkaiko hiri nagusiak auzokideak galdu ditu azken bi hamarkadetan, % 1,38, gainontzeko hiriburuek ez bezala. Horien artean, nabarmendu beharra dago Gasteizen bilakaera, % 15,45 handitu baitu bere populazioa 20 urtean.
Goranzko bilakaera izan duten herri handiek, baina, gorabeherak izan dituzte bi hamarkadotan, eta, Bilbok bezala, desazkundea izan dute une jakin batzuetan. Kolperik handiena 2008ko krisi ekonomiko globalak erakarrita etorri zen, orokorrean, 2010etik aurrera nabaritzen hasi zena. Denen artean, Bizkaia izan da kolpea gehien pairatu duena, Bilbon bederatzi urtez jarraian izan baita beheranzko joera; aldiz, Donostian zazpi urtekoa izan zen; Iruñean, bostekoa eta Gasteizen, nabarmen gutxiagokoa, bi urtekoa, hain zuzen.
Getxon, deskalabrua inon baino lehenago hasi zen, 2008an, eta, ordutik, urtez urte joan da biztanleria galtzen, 2017an loraldi txiki bat lortu zuen arren. Barakaldok, aldiz, desazkundearekin abiatu zuen bigarren milurtekoa, eta, gainontzeko herri handiek ez bezala, krisi-ekonomikoaren aldian hazkundea izan zuen 2013ra arte. Irunek, aldiz, Donostiaren joera bera izan du: urte bat lehenago, 2009an, desazkundean erori zen, eta halaxe jarraitu zuen sei urtez.
Herri txikiak, gehiengoa
Hamar pertsonatik lau bizi da hiri handiren batean Hego Euskal Herrian, baina, hala ere, horiek zazpi dira bakarrik gurean. Baina, zenbat herri dago lau lurraldeotan? Bada, 523, eta horien erdia baino gehiago Nafarroan daude: 272.
Horietatik guztietatik, Hego Euskal Herriko herri eredua, edo gehien errepikatzen dena, 250 eta 1.000 biztanle artekoa da; mota horretakoak dira nagusi, 157 baitaude guztira. Horietan, batez bestean, 500 auzokide bizi dira. Halere, azken 20 urteetako joera da gero eta jende gehiagok hirigune handietarako bidea hartzea, herri txikiak alde batera utzita.
Zure interesekoa izan daiteke
Ekaitz Pau, Gorlizko alkatea: "Udaltzaingoaren auto bat bidali arren, hark alde egitean eraso zioten etxeari"
Uribe Kosta institutuko irakaslearen jazarpen kasuaren harira, Ekaitz Pau Gorlizko alkateak azaldu du gaiaren berri izan zuela irakaslea bera Udalarekin harremanetan jarri zenean, azken erasoa baino egun batzuk lehenago. Dioenez, alde guztiekin harremanetan jarri da, eman beharreko pausoak zeintzuk izan behar diren erabakitzeko, eta azpimarratu du ez dela institutuko gauza isolatu bat, gizarte osoari eragiten diona baizik.
Emakume bat hil da N-121-A errepidean, Beran, lau ibilgailuren artean izandako istripuan
Biktima Lesakakoa da. Gainera, bi pertsona zauritu dira, eta Irungo eta Donostiako ospitaleetara eraman dituzte.
Gripeagatik ospitaleratuta daudenen kopurua iaz baino bost aldiz handiagoa da EAEn
Osakidetzak eta Osasun Sailak txertaketaren garrantzia azpimarratu dute arnas gaixotasunen prebentzio gisa, eta "erne egoteko" eskatu dute Eguberrietara begira.
Plantazio handiak hedatzen ari dira, eta saguzarrak eta Amazonia mehatxatzen dituzte
Brasilgo Amazonian, plantazio handiek saguzar frugiboroen (frutajaleen) bizimodua hankaz gora jarri du. Funtsezko espeziea da bertako haziak eta landaredia mantentzeko. Monolaborantzak eremuan zehar mugitzea galarazten die saguzarrei, eta horrek oztopatzen du haziak barreiatzea. Saguzarrek garraiatutako hazi bakoitzak ikaragarri laguntzen du zuhaitz, fruitu, baso eta sabanak birsortzen. Amazonia babesteko beharrezkoak dira.
Barnahus, sexu-abusuen biktima izan diren adingabeei arreta integrala emateko EAEko lehen zerbitzua
Arreta "homogeneoa eta koordinatua" emango zaie Barnahus etxean sexu-indarkeria pairatu duten haur eta nerabeei; espazio bakarrean jasoko dituzte osasun, hezkuntza, gizarte, polizia eta justizia zerbitzuak.
EAEko Auzitegi Nagusiak 88 urtera igo dio kartzela zigorra 11 adingaberi sexu-abusuak egiteagatik zigortutako Hondarribiko surf monitoreari
Gipuzkoako Auzitegiak 71 urte, 5 hilabete eta 9 eguneko kartzela ezarri zion, eta, hortaz, 17 urte gehituko zaizkio. Dena den, epaia ez da irmoa eta helegitea jar dakioke Auzitegi Gorenean.
Gizon bat atxilotu dute Iruñean, kirol-klub bateko garagardo txorrota irekita utzi eta 450 litro alferrik galdu direlako
Gauez gertatu zen, ostalaritza-establezimendua itxita zegoela. Poliziak jakinarazi duenez, ustezko egilea bertan sartu zen eta garagardo-zisterna bateko txorrotari eragin zion, baimenik gabe.
EAEko emakumezko erizainen ia erdiek diote komentario sexistak jasan dituztela
Euskadiko emakumezko erizain eta fisioterapeuten ia erdiek iruzkin iraingarriak jasan dituzte, SATSE Erizainen Sindikatuak egindako inkesta baten arabera. Kasuen % 85 baino gehiago ez dira salatzen. Ikerketa Emakumearen aurkako Indarkeria Desagerrarazteko Nazioarteko Eguna berehala izango dela eta eman ezagutzera.
Begoña Pedrosa: "Irakasleen eskubideen edo euren lanaren aurkako edozein jokabide onartezina da"
Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak babesa adierazi nahi izan dio Santurtziko ikastetxe bateko ikasle talde baten jazarpenaren biktima izan den irakasleari. "Ikastetxeak Ikasleen Eskubideei eta Betebeharren Dekretuaren esparruan aurreikusitako prozedurak aktibatu ditu, eta sailetik prozesu horri laguntzen jarraituko dugu, hurbiltasun eta errespetu osoz", adierazi du Pedrosak.
Kezka Lizarra inguruan, frankismoari eta ultraeskuinari lotutako talde bat dagoelako bertan
Oinarri frankista eta ultraeskuindarra duen talde batek eraikinak erosi ditu Deierriko haran txikian, Lizarrako merindadean eta Iruñetik 40 bat kilometrora. Fundazioak sekten ezaugarri batzuk ditu, baina ez sekta gisa katalogatzeko adina.