Zer ingurumen bereizgarri mota daude eta zein dagokit erabiltzea?
Isurketa gutxiko guneak zehazteko epeak aurrera darrai eta, momentuz, euskal udalerrietan ez daude erabakita. Dena dela, erabiltzaile asko hasiak dira ibilgailuetarako eranskailuak eskuratzen.
Urte amaierarako, gune horiek zehaztuta beharko dute 50.000 biztanletik gorako hirietan. Hego Euskal Herriko zazpi hiriren kasuan gertatzen da hori, eta hasi dira, pixkanaka, lanean.
Hala, Irunen eta Getxoren kasuan, hainbat kale eta plaza nagusi oinezkoentzat egiten hasi dira, eta 30 km/h-ko guneak ezarriko dituzte. Kasuotan, gauzatu beharreko epeak eta prozesuak jakinarazi dizkiete herritarrei, baina oraindik ez dute gunerik zehaztu.
Barakaldon, Bilbon eta Donostian, berriz, hainbat azterlan egiten ari dira, hurrengoak kontuan hartuta: hirian mugitu ohi diren ibilgailuen azterketa, ordutegiak, emisioak eta matrikulak kontrolatzeko erabil ditzaketen teknologiak, kamerak, esate baterako.
Gasteizek dagoeneko mahai gainean jarri ditu emisiorik gabeko eremu bilakatu litezkeenak; Alde Zaharra eta erdialdetik gertu dagoen zabalgunearen zati bat. Gainera, matrikulak atzemateko kameren lizitazioan eta herritarren parte hartze prozesuan lanean hasiak dira jada.
Gauzak horrela, Iruñea da dena martxan duen hiri bakarra: Alde Zaharrera egoiliarrak eta baimendutako ibilgailuak bakarrik sar daitezke, egun. Neurria ezarri zutenetik, % 40 baino gehiago murriztu dira eremu horretako kale nagusietako isurketak. Bestalde, hiri osoan zehar sentsoreak instalatzea da asmoa, bertako ezaugarriekin bat etorriko den isurketa gutxiko gune bat diseinatu ahal izateko.
Ingurumen bereizgarriak
Oraindik asko dago definitzeke, baina dagoeneko badakigu zeintzuk diren erabili beharko ditugun pegatina edo etiketak, eta jende ugari hurbildu da azken asteotan Correosen bulegoetara, horiek eskuratzera.
Ingurumenarekiko errespetua duten ibilgailuak azkar identifikatzeko etiketa da DGT Ingurumen Bereizgarri deritzona. Haizetakoan itsatsi beharko da, eskuineko behealdean. Borondatezkoa bada ere, komeni da izatea, urtea amaitu aurretik zehaztuta egon beharko baitira emisio urriko eremuak.
Lau bereizgarri mota daude, kutsatzeko gaitasunaren arabera:
0 etiketa
Zero igorpenen adierazle da, urdin kolorekoa, eta hurrengoei dagokie:
- Ibilgailu elektriko bateriadunak (IEB).
- Autonomia hedatuko ibilgailu elektrikoak (AHIE).
- Ibilgailu elektriko hibrido entxufagarriak (IEHE), gutxienez 40 kilometroko autonomiarekin.
- Erregai piladun ibilgailuak.
Eco etiketa
Berdea eta urdina da, eta kasu hauetan erabili beharko litzateke:
- Ibilgailu hibrido entxufagarriak, 40 kilometro baino gutxiagoko autonomia dutenak.
- Entxufatu ezin diren ibilgailu hibridoak (HEV).
- Gas natural bidezko ibilgailuak.
- Gas natural (GNC eta GNL) edo petrolio gas likidotu (GLP) bidezko ibilgailuak.
C etiketa
Gasolina edo diesel bidezko ibilgailuetara dago bideratuta bereizgarri berde hau. Salbuespenez bakarrik sar daitezke horiek isurketarik gabeko guneetara.
- Gasolina bidezko turismoak eta furgoneta arinak, 2006ko urtarriletik aurrera matrikulatuak.
- Diesel bidezko turismoak eta furgoneta arinak, 2014tik aurrera matrikulatuak.
- 8 eserleku baino gehiagoko ibilgailuak eta ibilgailu astunak, gasolina edo diesel bidezkoak, 2014tik aurrera matrikulatuak.
- Gasolinako ibilgailuek Euro 4, 5 eta 6 arauak bete behar dituzte; diesel bidezkoek, berriz, Euro 6 araua.
B etiketa
Kasu honetan ere, gasolina edo diesela duten ibilgailuek erabili beharko dute eranskailu hau, horia oraingoan. Emisiorik gabeko guneetara sarrera debekatuta izan dezakete.
- Gasolina bidezko turismoak eta furgoneta arinak, 2000ko urtarriletik aurrera matrikulatuak.
- Diesel turismoak eta furgoneta arinak, 2006ko urtarriletik aurrera matrikulatuak.
- 8 eserleku baino gehiagoko ibilgailuak eta ibilgailu astunak, gasolina edo diesel bidezkoak, 2005etik aurrera matrikulatuak
- Gasolinako ibilgailuek Euro 3 araua bete behar dute; diesel bidezkoek, berriz, Euro 4 eta 5 arauak.
Azken bi horien kasuan, bata edo bestea erabili behar izango da, ibilgailuaren matrikulazio dataren arabera.
Gainerako ibilgailuek, % 50 kutsatzaileena suposatzen dutenek alegia, ez dute inolako bereizgarririk jasotzeko eskubiderik izango, ibilgailu garbi gisa etiketatzeko baldintzak betetzen ez dituzten aldetik.
Nola eta non eskuratu
Etiketa bereizgarriak 5 euroko kostua du. Ingurumen bereizgarri bat izateko eskubidea duzula egiaztatu ondoren, hurrengo kanalen bidez eskura daiteke:
- Tailerren Espainiako Konfederazioaren (CETRAA) eta baimendutako beste tailer sareen sarea
- Kudeatzaile Administratiboak
- Automozio Ikasketen Institutua (IDEAUTO)
- Floten kasuan, txapak Ganvam elkartearen bitartez lor ditzakezu
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.