"Super arbolak", berotze globalari aurre egiteko
Errendimendu handiko arbolak, eliteko zuhaitzak edota "super arbolak". Modu askotara deitzen dira mundu mailako basogintzaren erronka bihurtu diren landareak. Klima aldaketaren aurrean basoen osasuna bermatzea dute helburu, egur sektorearen onura ekonomikoak areagotzearekin batera. Enbriogenesi somatikoaren teknikaren bidez lortzen dira laborategietan, eta mugarri bat ezarri dute basogintzan eredu diren herrialdeen ingurumen estrategietan.
NEIKER Nekazal Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak hamar urte baino gehiago daramatza enbriogenesi somatikoaren teknikarekin lanean, eta ikerketa lerro horretan, lorpen handienetako bat iaz Laudion landatutako pinus radiata —Euskal Herrian gehien landatzen den espeziea— basoa da. Espezie horretako "super arbolen" lehen landaketa da Europa osoan, eta proiektua zuzendu duen Paloma Moncalean NEIKERreko Baso Zientzien Saileko ikertzailearen hitzetan, urrats iraultzaile bat da basogintzan.
Besteak beste, tenperatura altuei, lehorteei edota mantenugaietan pobreak diren lurzoruei aurre egiteko ezaugarriak dituzte eliteko zuhaitzek, laborategian egindako aukeraketa zorrotzen ondorioz. Horrez gain, bioteknologiari esker, hazi bakarretik milaka zuhaitz lor daitezke, eta arbola horien hazte prozesua nabarmen murrizten da, baso jabeen onura ekonomikoak areagotuz, Monkaleanek azaldu duenez.
"Basogintzan aurreratuen dauden herrialdetan erabiltzen ari diren teknika bioteknologikoa da. Ohiko tekniken bidez, hazi bakarretik zuhaitz bakarra ateratzen da. Guk, zelula bakarretik milaka zuhaitz sor ditzakegu. Berretsi nahi duguna, ondorengoa da: laborategian dugun zelula multzoari estres baldintzak ezartzen badizkiegu, adibidez, tenperatura altuetara edo ur gutxi izatera ohitzen baditugu, landare horiek prestatuago egongo dira kanpoko estresari aurre egiteko. Adibidez, laborategian tenperatura altuetan egon den landarea, landa guneetan hobeto egokituko da tenperatura altuetara. Hori berretsi nahi dugu", zehaztu du.
Europar Batasunak finantzatu du NEIKER garatzen ari den egitasmoa, "Multiforever" ekimenaren baitan. Besteak beste, basoen osasuna, espezie alternatiboak, zuraren kalitatea eta hobekuntza genetikoa daude planaren ardatzean, klima aldaketaren aurrean, jasangarritasunaren bila.
Zure interesekoa izan daiteke
Lehen aldiz ikusi dute ibis eremita hegaztia Nafarroan
"Giselbert 916" izena duen hegazti-alea bere espezieko lehena da eskualdean, eta Eremita Proiektuari esker dokumentatutako migrazio-ibilbide baten barruan kokatzen da.
Euskal Herriko saharar diasporak bere gaitzespena adierazi du Marokoko autonomia planaren aurrean
Euskal Herriko saharar diasporak elkarretaratzea egin du gaur Gasteizen, Mendebaldeko Sahararen autonomia plana gaitzetsi, eta Marokoren subiranotasunaren pean jarriko lukeen plana errefusatzeko. Sahararren hitzetan, Espainiako Estatua da "gure lurra abandonatu behar izatearen erantzulea", eta, hori dela eta, Espainiako Gobernuari exijitu diote autonomia plana publikoki baztertzeko, independentzia erreferenduma bat egin ahal izateko.
Argentina euskal giroan murgildu da: 2025eko Euskal Aste Nazionala hartu du Tandilek
Hiria Argentinako euskal diasporaren topagune bihurtu da. Dantza, herri kirol eta kalejira artean, mila lagun baino gehiago bildu dira euskal kultura aldarrikatzeko.
AP-8ko sarbidea bost gauez itxiko dute Zarautzen, ordainlekuetan lanak egiteko
Mozketak astelehenetik ostiralera egingo dira, 22:00etatik 06:00etara.
Ertzaintzak dagoeneko identifikatu eta salatu du Zumarragan kontrol batetik ihes egin duen gidaria
Ikerketak lehen emaitzak eman ditu, agenteek 48 urteko gizonezkoa identifikatzea lortu baitute. Dena den, ez dute oraindik aurkitu, ezta atxilotu ere.
Hegoaldeko haizearekin eta 20 gradu inguruko tenperaturekin hasiko da astea
Asteazkenera arte, behintzat, ez da aldaketa handirik espero. Eguzkia eta udaberriko tenperatutak izango dira jaun eta jabe Euskal Herri osoan.
Zerbitzua etengo dute Bizkaia Zubian astelehenetik hilaren 22ra, ontziaren kableak aldatzeko
Zerbitzuak funtzionatzen ez duen bitartean, itsasadarra zeharkatzen duen txalupa-zerbitzua indartu egingo da, eta bi ontzi aldi berean ibiliko dira 06:00etatik 22:00etara, astelehenetik ostiralera.
"Niño Juan" askatu dute, ostiralean Madrilen bahitu ostean
Juan Maria Gordillo Plaza bizirik agertu da Madrilen, jipoia jaso izanaren zantzuak zituela.
Gizon bat atxilotu dute Sarrigurenen bere bikotekidearen alabari sexu-erasoa egitea egotzita
Eguesibarreko Udaltzaingoak atxilotu du ustezko erasotzailea.
"Niño Juan" bahitu dute Madrilen, 10 ertzain zauritu zituen lapur talde baten burua
Poliziaren esanetan, kontu-garbitze bat medio bahitu dute "Niño Juan", nahiz eta ez duten baztertu beste arrazoi batzuk ere egotea. Iaz, Garbera merkataritza-gunean lapur talde batek egindako lapurretaren buru izan zen bera.