Dinosauro espinosaurido espezie berri baten hezurrak aurkitu dituzte Errioxan
Xabier Pereda paleontologo eta Euskal Herriko Unibertsitateko ikertzaileak zuzendutako ikerketa-talde batek dinosauro espinosaurido baten fosil ugari aurkitu ditu Igean (Errioxa), eta aurkitutako materialaren aurreazterketaren arabera, litekeena da dinosauro mota horretako espezie berri bat izatea.
2022ko uztailean "Virgen del Villar 2" aztarnategian egindako aurkikuntza ostiral honetan aurkeztu zuten komunikabideen aurrean. Espinosauridoei dagozkien lau eskeleto partzial aurkitu zituzten hasieran eta askoz ere osoagoa zen bosgarren eskeleto bat azken kanpainan. Hain zuzen ere, Iberiar Penintsulan inoiz aurkitu den espezie honetako eskeleto osoena da eta, ziur aski, Europako osoena ere bai. Orain arte aurkitutako osoena Ingalaterrako Baryonyx zen eta haren pare bada, Peredak adierazi zuenez. Aztarnategiaren "aparteko balioa" nabarmendu zuen EHUko ikertzaileak eta oraindik ere indusketak ez dituztela amaitu gehitu zuen.
Datozen hilabeteetan baieztatu beharko dute espezie berria dela, aurkitutako material guztiaren ikerketa amaitu eta erregistro paleontologikoan argitaratuta, baina ziur agertu ziren.
Hala, espinosaurido espezie berri hori Iberiar Penintsulan gaur egun dauden hiru espezieei gehituko litzaieke: Castellonen aurkitutako "Vallibonavenatrix", Teruelgo "Camarillasaurus" eta Portugalgo "Iberospinus" dira beste hirurak.
xabier-pereda-patxi-saez-benito-dinosaurio-rioja-efe-3
Ia hiru metroko altuerako superharraparia
Igeako Zentro Paleontologikoan gorde duten azken hezurdura handi hori aztertuta, ikertzaileek ondorioztatu dute dinosauro horrek 7 eta 8 metro arteko luzera zuela, 2,5 eta 3 metro arteko altuera eta 1.300 eta 1.500 kilo bitarteko gorputz-masa.
Espinosauridoek garezur luzexka zuten eta krokodiloenak bezalako hortz konikoak. Superharrapariak ziren eta batez ere arrainak jaten zituzten, baina baita beste animalia batzuk ere, muskerrak eta krokodiloak, esaterako.
Ikertzaileek uste dute, ziur asko, duela 120 milioi urte bizi izan zirela Errioxako inguru horietan eta aintzira handi baten ertzean zelatan egongo zirela, ur ez sakonetan arrainak eta beste ornodun batzuk harrapatzeko, igeri aktiboa egin beharrean.
Peredak azaldu zuenez, Errioxa funtsezko eskualdea da dinosauro talde horren bilakaera ulertzeko, eta, aldi berean, mundu mailan erreferentzia da espinosauridoen azterketan, 170 aztarnategi baititu, jatorrizko egoeran. Horietako 30 'Ikniten Bidean' sartuta daude.
Zure interesekoa izan daiteke
Kirola, musika eta lan gogorra: 110 urteko Isabel donostiarraren sekretua
Isabel Etxeberriak, 110 urterekin, pianoa jotzen jarraitzen du, arratsaldero, Bartzelonako bere etxean. Betidanik egin izan du kirola, eta gaur egun ere oso bizimodu aktiboa duela kontatu digu. Bere iritziz, sasoiz zahartzeko, garrantzitsuagoa da maitasuna kontu materialak baino.
Eider Gotxi (Guggenheim Urdaibai Stop): "Herritarron lanari esker lortu da Guggenheim Urdaibai proiektua bertan behera geratzea"
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko bertan behera gelditu eta biharamunean, erakundeen jarrera "zurrun eta inposatzailearen aurrean" herria garaile atera dela azpimarratu du Eider Gotxi Guggenheim Urdaibai Stop plataformaren bozeramaileak. Garaipena jai giroan ospatzeko otsailaren 7rako Gernikan antolatu duten ospakizunean parte hartzeko deia egin die herritarrei. Bestalde, Gotxik ohartarazi du plataformaren bidea ez dela bukatzen eta ontziola Muruetatik ateratzea izango dela hurrengo erronka.
Gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
AP-8an, gutxienez 11 kilometroko auto-ilarak daude Irun parean, Baionarako noranzkoan, eta 0 kilometroan kamioientzako trafikoa arautzeko neurri bereziak aktibatu dira. Ibilgailu astunen murrizketak 05:00etatik 20:00etara egongo dira indarrean.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak islatzen du Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzerik "ez" dela nahi, baina eskualdeko garapenari begi onez begiratzen zaiola utzi du agerian
Herritarren artean entzute-prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati handi bat "beste joera bat" hartu du hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimen aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak ere.
Korrika egin, osasuntsu zahartzeko: Fernando eta Leopoldo, 81 eta 76 urterekin atxintxika egiten jarraitzen duten beteranoak
Fernandok 31 Behobia daramatza, azken bi urteetan beteranoena izanik, eta Leopoldo erretiroa hartu baino pixka bat lehenago hasi zen kilometroak egiten. Korrika egitea botikarik onena da bientzat, ez bakarrik ongizate fisikoagatik, gaixotasunak prebenitzen eta sasoiz zahartzea atzeratzen ere laguntzen baitie.