% 4,9 hazi zen heriotza kopurua EAEn 2022an eta uztailean hil zen pertsona gehien
24.194 pertsona hil ziren EAEn 2022an, aurreko urtean baino % 4,9 gehiago. Pandemia aurreko urtearekin (2019) alderatuta, berriz, % 12,2 egin zuten gora heriotzek, eta pandemiaren urteko (2020) datuak kontuan hartuta, 53 heriotza gutxiago izan ziren iaz. Batez ere, uztailean igo zen heriotza kopurua; hilabete horretan, % 29,6ko igoera izan zuten heriotzek. Eustat Euskal Estatistika Erakundeak "Heriotzen Estatistika 2022" txostenean bildu ditu datuok.
Azterketaren arabera, 12.330 emakume eta 11.846 gizon hil ziren joan den urtean, eta horien batez besteko adina 81,3 urtekoa izan zen. Hamar urte lehenago, 78,9koa zen batez besteko adina (2,4 urte gutxiago). Gizonen kasuan, 2022an hil zirenen batez besteko adina 78,1 urtekoa izan zen, eta emakumeena, 84,4koa. Bestalde, 100 urte baino gehiagoko 521 pertsona hil ziren. Haurren hilkortasunari dagokionez, berriz, urtebetetik beherako 41 haur hil ziren EAEn.
Heriotzen kausei erreparatuta, iaz tumoreak izan ziren heriotzen laurdena baino gehiagoren (% 26,4) eragileak. Zirkulazio-sistemako gaixotasunak (% 23,8) eta buruko nahasmenduak daude ondoren (% 8,2). Hor ere, aldeak daude sexuen artean; gizonen kasuan tumoreak izan ziren heriotza-kausa nagusia, baina emakumeen artean, gaixotasun kardiobaskularrak. Halaber, gizonak baino emakume gehiago hil ziren buruko nahasmenduen eta portaeraren nahasmenduen eraginez.
Lurraldeka, Araban igo zen gehien heriotza kopurua iaz: 3.170 heriotza izan ziren lurralde horretan, aurreko urtean baino % 6,7 gehiago. Bizkaian 13.152 heriotza (% 5,3 gehiago) izan ziren, eta, Gipuzkoan, 7.872 (% 3,3 gehiago).
Covid-19ak eragindako heriotza kopurua ere zenbatu du Eustatek. Horren arabera, iaz izandako heriotzen % 7,1 eragin zituen covid-19ak.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.