% 4,9 hazi zen heriotza kopurua EAEn 2022an eta uztailean hil zen pertsona gehien
24.194 pertsona hil ziren EAEn 2022an, aurreko urtean baino % 4,9 gehiago. Pandemia aurreko urtearekin (2019) alderatuta, berriz, % 12,2 egin zuten gora heriotzek, eta pandemiaren urteko (2020) datuak kontuan hartuta, 53 heriotza gutxiago izan ziren iaz. Batez ere, uztailean igo zen heriotza kopurua; hilabete horretan, % 29,6ko igoera izan zuten heriotzek. Eustat Euskal Estatistika Erakundeak "Heriotzen Estatistika 2022" txostenean bildu ditu datuok.
Azterketaren arabera, 12.330 emakume eta 11.846 gizon hil ziren joan den urtean, eta horien batez besteko adina 81,3 urtekoa izan zen. Hamar urte lehenago, 78,9koa zen batez besteko adina (2,4 urte gutxiago). Gizonen kasuan, 2022an hil zirenen batez besteko adina 78,1 urtekoa izan zen, eta emakumeena, 84,4koa. Bestalde, 100 urte baino gehiagoko 521 pertsona hil ziren. Haurren hilkortasunari dagokionez, berriz, urtebetetik beherako 41 haur hil ziren EAEn.
Heriotzen kausei erreparatuta, iaz tumoreak izan ziren heriotzen laurdena baino gehiagoren (% 26,4) eragileak. Zirkulazio-sistemako gaixotasunak (% 23,8) eta buruko nahasmenduak daude ondoren (% 8,2). Hor ere, aldeak daude sexuen artean; gizonen kasuan tumoreak izan ziren heriotza-kausa nagusia, baina emakumeen artean, gaixotasun kardiobaskularrak. Halaber, gizonak baino emakume gehiago hil ziren buruko nahasmenduen eta portaeraren nahasmenduen eraginez.
Lurraldeka, Araban igo zen gehien heriotza kopurua iaz: 3.170 heriotza izan ziren lurralde horretan, aurreko urtean baino % 6,7 gehiago. Bizkaian 13.152 heriotza (% 5,3 gehiago) izan ziren, eta, Gipuzkoan, 7.872 (% 3,3 gehiago).
Covid-19ak eragindako heriotza kopurua ere zenbatu du Eustatek. Horren arabera, iaz izandako heriotzen % 7,1 eragin zituen covid-19ak.
Albiste gehiago gizartea
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.