Prestakuntza, unitate espezializatuak eta hezkuntza-curriculumak, Trans Legearen erreformaren zenbait gako
Hormona-tratamendua jaso zain zegoen Ekai Lersundi gazte ondarroarraren heriotza mugarria izan zen. Gaur sei urte egin zuen bere buruaz beste, eta pertsona transen eskubideen alorrean zegoen hutsunea ikusarazteko balio izan zuen. Dudarik gabe, kasu hark izan du eragina 'Transexualak genero-identitateagatik ez baztertzeari eta haien eskubideak aitortzeari buruzko legea'-ren erreforman eta onarpenean. Trans pertsonen eskubideak zabaltzera eta bermatzera datorren testu berriak Eusko Legebiltzarraren gehiengo zabalaren babesa —EAJ, EH Bildu, PSE-EE eta Elkarrekin Podemos-IU— jaso du.
Naizen Adingabe Transexualen Familien Elkartea izan da erreforma sustatzen lan gehien egin duen taldeetako bat. Gaur, Bea Sever elkarte horretako eledunak zenbait "aurrerapauso" nabarmendu ditu, "osasungintzan eta hezkuntzan ezarriko direnak", bereziki. Esan duenez, administrazioak "modu integralean" erantzun beharko die trans errealitate guztiei. Horrek esan nahi du erakunde publikoek eskaintzen dituzten zerbitzu guztiek bermatu behar dituztela trans pertsonen eskubideak.
Lau dira Severrek nabarmendu dituen erreformaren berrikuntzak:
· Administrazio publikoetako langileen prestakuntza (5. artikulua)
Erreformaren arabera, administrazio publikoak sexu- eta genero-identitateari buruzko "sentsibilizazio eta jardun egokiak" bermatuko dituen "prestakuntza emango die legeak aipatzen dituen eremu guztietan" zerbitzuak ematen dituzten langileei.
Besteak beste, "osasun-langileei transexualitateari buruzko prestakuntza egokia, jarraitua eta eguneratua" eskainiko zaie, modu horretan pertsona transek arreta egokia jasotzeko duten eskubidea bermatuz. Halaber, hezkuntzako langileei "trans errealitateari buruzko prestakuntza" ziurtatuko zaie, eta "erreminta egokiak" eskura jarri.
· Transexualitatearen Arretarako Unitate Espezializatua (16. artikulua)
Egun, Genero Identitateko Unitate bakarra dago Osakidetzako sarean, Gurutzetako Ospitalean, eta han artatzen dira generoarekin lotutako kasuak. Gaur onartutako testuak dio Transexualitatearen Arretarako Unitate Espezializatua sortuko dela: "erreferentziazko eta esku-hartzeko unitatea izango da espezializazio edo konplexutasun nabarmenagatik transexualitateari lehen mailako arreta emateko zerbitzuek eman ezin dituzten zerbitzu edo tratamendu aurreratuetan". Era berean, unitate berriaren funtzioak osasun-gidan sartuko dira: "zerbitzuak, tratamenduak edota mediku jarduerak".
· Eskola-eremuan trans errealitateak aintzat hartzeko protokoloa (36. artikulua)
Badira hainbat urte hezkuntza-zentroetan transexualitatea lantzeko protokoloak lantzen eta ezartzen ari direla, baina orain legez jasota geratu da hori. Hezkuntza Sailak, ikastetxeetako zuzendaritzekin batera, "oinarrizko helburu izango du pertsona transei beren errealizazio pertsonala eta soziala ahalbidetuko dien hezkuntza berrmatzea". Horretarako, "beharrezkoak diren neurri guztiak" hartuko dituzte.
· Hezkuntzako planak eta edukiak (37. artikulua)
Sexu-identitate edota genero-identitatea "hezkuntza eremu guztietan errespetatua" izan dadin, "metodologiak, curriculumak eta bestelako baliabideak" bermatuko dira, "aniztasunarekiko ulermena eta errespetua areagotzeko" balioko dutenak.
Elaxar Lersundi, Ekai gaztearen aita, Eusko Legebiltzarrean izan da Trans Legearen erreformaren bozketa gertutik jarraitzeko. ''Lege hau pauso bat gehiago da, baina oraindik asko dago egiteko gizarte honetan'', esan du.
Zure interesekoa izan daiteke
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberbullyinga gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak Saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariarentzat izan da Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak Saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohore" bat dela aitortza hau jasotzea. EITBren parte-hartzea duen "Natur Bizia" ikus-entzunezko lana ere nabarmendu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.
Segurtasun Sailak abisu bereziak ezarriko ditu kostaldean ostegunean eta ostiralean, olatuengatik
Abisu horiek asteazken honetarako daudenei gehitu behar zaizkie; gaur indarrean dira abisuak baso-suteengatik, haize-bolada bortitzengatik eta, arratsaldeko hirurak eta bostak bitartean, kostaldean, olatuengaik, bi metrorainoko olatuak izango baitira.
Bizkaiko DYAko presidente ohiak epaiketan ukatu egin du erakundearen dirua desbideratu izana
Fernando Izaguirrek ziurtatu duenez, bere asmo bakarra Kataluniako osasun-garraioaren sektorean erakundearen jarduera indartzea zen, baina "dena alferrik izan zen".
Pablo Ibarren auziko epaileak erabaki du lekuko berria nor den isilpean gordetzea
31 urte bete dira gaueko klub baten jabea eta bertako bi langile hil zituztela. Hiru hilketen egiletzat Ibar jo zuten, eta horren errua egotzita biziarteko kartzela zigorrera kondenatu zuten. Hala ere, berak errugabea dela dio.
Sei urteko kartzela zigorra ezarri diote Eric Olhats entrenatzaile ohiari, adingabeei sexu-erasoak egiteagatik
Espetxe zigorraz gain, Aviron Bayonnaiseko entrenatzaile eta Realeko behatzailea izandakoak ezingo du adin txikikoekin lan egin eta kirol eremuetara joateko debekua ere jarri diote. Epaiaren berri izan ondoren, Alain Larrea defentsa abokatuak ez du baztertu helegitea jartzea.