Iaz, 204 pertsonak egin zuten euren buruaz beste Hego Euskal Herrian
Iaz 204 pertsonak egin zuten euren buruaz beste Hego Euskal Herrian, Eustat Euskadiko Estatistika Institutuak eta Nafarroako Gobernuak emandako datuen arabera. Hain justu, gaur da, irailaren 10ean, Suizidioa Prebenitzeko Nazioarteko Eguna, eta horren harira zabaldu dituzte datuok.
Adituen ustez, suizidio arriskuan dauden pertsonak identifikatzea eta haien jarraipena egitea giltzarri da arazoari aurrea hartzeko. Europar Batasunean, gazteen artean suizidioa da lehen heriotza eragilea.
Eustatek uztailean jakinarazi zituen suizidioaren inguruko 2023ko datuak. Horien arabera, gizonezkoak izan ziren nagusi (% 74) euren buruaz beste egin zuten pertsonen artean (141etik 105), eta 40-49 eta 50-59 urte bitartekoek izan zuen intzidentzia gehien. LGTBIQ+ kolektiboa da zaurgarriena, bereziki, pertsona transexualak.
2022arekin alderatuta, behera egin dute suizidioek, baina duela 40 urteko datuekin alderatuz gero, bikoiztu egin da bere buruaz beste egiten dutenen kopurua.
Nafarroan, 2024ko lehen seihilekoan, 23 pertsona hil ziren bere buruaz beste eginda, eta Osasun Departamentuak 163 suizidio kode (suizidio arriskuan dauden pertsonak identifikatzeko eta jarraitzeko Osasunbidearen tresna) aktibatu zituen, % 57 emakumeak izan ziren.
Espainiako estatuan azken urtean bere buruaz beste egindakoen artean % 82 psikofarmakoak hartuta hil ziren, eta igo egin da intoxikazioz artatu dituzten 11 eta 15 urte arteko nerabeen kopurua ere, horien artean gehienak neskatilak izan dira.
Suizidio-saiakerek ere gora egin dute: heriotza bakoitzeko 20 saiakera inguru daudela uste da.
Suizidioa prebenitzeko planak
Munduko Osasun Erakundeak (MOE) 2014an emandako gomendioei jarraiki, EAEn eta Nafarroan heriotza mota hori prebenitzeko egitasmo eta erakundeak daude sortuta. Eusko Jaurlaritzak duela bost urte osatu zuen Euskadiko Suizidioan Prebenitzeko Plana, eta Nafarroako Suizidioaren Erakunde arteko Batzordeak 10 urte bete berri ditu.
Espainiako Estatuan, baina, ez da horrelakorik. Hain zuzen ere, atzo aurkeztu zuen Espainiako Osasun Ministerioak Suizidioa Prebenitzeko Ekintza Plana eta gaur zortzi azalduko die erkidegoei, Osasun Sistemaren lurralde arteko batzordeak behin betiko testua onartu eta 2025ean indarrean sar dadin.
Pentsamenduak, ideiak edo jokabide suizida izateko arriskurik baduzu, deitu 024 doako telefonora. Jokabide suizida izateko arriskua duen pertsona baten senide edo hurbilekoa bazara, deitu 024 telefonora. Osasun Ministerioaren telefonoa da. Familia-medikuarenera ere joan zaitezke. Larrialdi egoeran bazaude, deitu zuzenean 112 zenbakira.
Albiste gehiago gizartea
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.
Karabela portugaldarrak topatu dituzte Bakioko hondartzan beste egun batez uda honetan
Goizean, marmokak ikusi dituzte Bizkaiko zazpi hondartzatan, eta, atzo arratsaldean, Zurriolako hondartzan bainua hartzea debekatu behar izan zuten, karabela portugaldarrek eragindako "ziztada ugari" zenbatu baitzituzten, horietako batzuk nahiko larriak.
Auroroek Gasteizko Alde Zaharrean barrena abestu dute, Andre Maria Zuriaren jaietarako deia eginez
Igande honetan izandako Arrosarioaren Prozesioak milaka gasteiztar bildu ditu, Andre Maria Zuriaren horma-hobiaren aurrean hasita eta San Migel elizan egindako meza batekin bukatuta.