Katuen koloniak Euskadin, gero eta kontrolatuago dagoen arazoa
Ez da lan samurra jakitea komunitate batean zenbat katuen kolonia dauden, baina azken urteetan hainbat katuen aldeko elkartek egindako lanak eta Animalien Ongizatearen Lege berriak katu taldeen kudeaketari buruz jasotzen dituen neurri berriak kontrola eta kudeaketa hobetzea ekarri dute.
Gauza jakina da gure herri eta hirietan katu koloniak daudela. Bilbon, esaterako, 115 kolonia daude identifikatuta gaur-gaurkoz: 23, Basurtu-Zorrotza inguruan; 11, Begoñan; 19, Deustun; 12, Ibaiondon; 18, Otxarkoaga-Txurdinaga aldean eta 15, Errekalden. Udalak zehaztu dutenez, azken urteetan kolonia kopurua mantendu egin da.
Dena den, Gasteizko Udalak adierazi du katuen kolonien kopuruak gora egin duela azken boladan, eta 85 dira jada zenbatuta dituztenak. Gehienak (47) hirigunetan bizi dira, eta gainerakoak ladanguneetan (21) eta industrialdeetan (17) bizi dira.
Donostiaren kasuan, udala buru-belarri dabil lanean ordenantza berri bat egin eta hirian katuen koloniak kudeatzeko protokolo zehatz bat diseinatzen, baina gaur-gaurkoz ez dago katu-taldeen erregistro ofizialik. Hauek dira katu taldeak identifikatu diren guneak: Urgull, Ulia, Ametzagaña eta zenbait baratze.
Animalien babeserako Lege berriak jasotzen duenez, udalen eskumena da katu koloniak kudeatzea eta kontrolatzea HAI metodoa erabiliz (harrapatu, antzutu eta itzuli). Halaber, tokian-tokian, katu komunitarioen errolda sortuko da, eta udalak onartutako katu-koloniak inskribatuko dira. Katuei mikrotxipa jarriko zaie, eta horrekin lortuko da katu-jabeak identifikatzea, eta horrela katu gutxiago abandonatuko dituzte.
HAI metodoaren garrantzia, katuen koloniak kontrolatzeko
Kaleko katu asko koloniatan antolatu ohi dira, eta horrek esan nahi du horietako asko taldean bizi direla eta eremu oso zehatz batean kokatuta daudela, babestuta eta elikadura-iturriak eskura dituztela. Hori dela eta, animaliak babesteko erakunde eta elkarte askok katuen kolonia horiek kudeatzen dituzte.
Katubihotz da horietako bat. 2012az geroztik ari dira katuen koloniekin lanean Pasaia inguruan, eta Irati Diezek azaldu du HAI metodoa dela katuen koloniak modu etiko eta eragokorrean kontrolatzeko metodorik eraginkorrena. Horren bidez, katu emeak antzutzen dituzte, eta bizilagunekin bizikidetza hobetzeaz gain, kaleko katuen gehiegizko populazioa saihesten da eta katuen bizi-kalitatea hobetu egiten da.
Albiste gehiago gizartea
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.