Haurren miopia: etengabe gora egiten ari den mundu mailako pandemia
Haurren miopia nabarmen ari da handitzen azken boladan. Datuen arabera, 6 eta 19 urte bitarteko haurren % 40 inguru miopeak dira. Adituen artean kezka nagusia da, ez soilik kopurua asko ari delako areagotzen, baizik eta gero eta lehenago atzematen zaielako miopia haurrei. Aurreikuspenen arabera, hazkundea eteteko zerbait egin ezean, 2050erako munduko biztanleen erdiek miopia izango dute.
Miopia da mundu mailako akats errefraktiborik ohikoena, eta azken hamarkadetan osasun publikoko arazo garrantzitsu bihurtu da. Asia ekialdeko eta hego-ekialdeko herrialde garatuetan, hala nola Singapurren, Txinan, Taiwanen, Hong Kongen, Japonian eta Korean, miopiaren prebalentzia azkar handitu da azken 50-60 urteetan, bereziki gazteen kasuan. Hala ere, aldaketa horiek ez dira soilik Asiara mugatzen, Ipar Amerikan eta Europan ere nabarmen ari baita handitzen miopiaren prebalentzia.
Faktore genetikoak miopiaren garapenean garrantzi handia badu ere, denbora tarte txikian intzidentzia horrenbeste igotzeak gero eta argiago adierazten du ingurumen-faktoreek duten inportantzia, batez ere dugun bizimodua kontuan hartuta.
Izan ere, gero eta gutxiago egiten ditugu aire zabaleko ekintzak, eta, aldiz, etxean eta gertutik egin beharreko jarduerak egiten gero eta gehiago, besteak beste, ikasten, irakurtzen eta gailu elektronikoak erabiltzen.
Nafarroako Unibertsitate Klinikako Oftalmologia Departamentuak berriki argitaratutako ikerketa batek ondorioztatu du, kuantitatiboki, eguzkitan egoteak miopia garatzea eragozten duela. Ikerketzaileek CUVAF biomarkatzailearen eremua neurtu dute, begiko erradiazio ultramorearekiko esposizioak eragindako orban bat begi-gainazalean. Ondorioztatu dutenez, begi-arazo hori ez duten pazienteen orban hori handiagoa da.
Miopia gero eta ohikoagoa da, eta haurtzaroan eta nerabezaroan gara daiteke, baina helduaroan ere ager daiteke. Gaur egun, betaurrekoekin, ukipen-lenteekin eta kirurgia errefraktiboarekin zuzendu ohi da, laser kirurgiarekin, adibidez.
Albiste gehiago gizartea
Adunako prostituzio-etxe bateko arduraduna atxilotu dute, sexu esplotazioa eta sexu eraso baten saiakera leporatuta
Lokaleko langileetako batek tratu umiliagarria jasan zuela eta drogak kontsumitzera behartu zutela salatu zuen, besteak beste.
Elkar argitaletxeak erabaki du Igartza bekarekin ez jarraitzea, CAFek Israelekin duen lotura dela eta
Saioa Alkaiza bertsolari eta idazleak sariari uko egin eta hamar egunera iritsi da Elkarren erabakia. “Palestinar herriaren kontra gauzatzen ari den genozidioan CAFek duen inplikazioa" salatu zuen sortzaile iruindarrak.
Donostian izandako azken sexu erasoa salatzeko bilkura egin dute hiriko udaletxe atarian
45 urteko gizon bat atxilotu dute joan den ostiralean emakume batek jasandako sexu-erasoaren egilea izatea egotzita. Emakumeak ertzain-etxean salatu zuenez, gizonak sexu-erasoa egiteaz gain, zer egiten zuen eta norekin zegoen kontrolatzen zuen, eta lagunak ikustea debekatzen zion.
Euskal Sagardoak 2025eko sagar-uzta aurkeztu du Altzon
Aurtengoa sagar urtea dela ziurtatu dute, eta azken urtean bildutako sagar kopurua bikoiztea espero dute. Iaz ez bezala, aurtengo sagar uztak itxura oso ona du.
Osakidetzak 48 urtera zabalduko du bularreko minbizia detektatzeko baheketa
Osakidetzako Protonterapia Unitate berriaren obrak bisitatu ditu Imanol Pradales lehendakariak, eta bertan egin du iragarpena.
Bilboko hilketagatik atxilotutakoak ez dira indarkeriazko taldeetako kideak, Ertzaintzako buruaren arabera
"Etxerako bidean elkar ezagutzen ez zuten bi gazte taldekoak ziren" hiru atxilotuak eta hildakoa. Dirudienez, elkarri irainka hasi ziren, eta azkenean liskarra gertatu zen. Ertzaintzaren buruak errefusatu du atxilotuek talde edo indarkeriazko taldeekin lotura dutenik.
Urolako eta Goierriko adingabeen odolean konposatu kimikoak daudela baieztatu dute
EHUren azterketa batek ondorioztatu du adin txikikoetan aurkitutako PFAS konposatu kimikoen mailek ez dutela arrisku larririk eragiten osasunerako, baina zaintza indartzeko premia ohartarazi du.
Espainiako Gobernua Gasteizko errefuxiatuen zentroaren edukiera murrizteko proposamenaren "bideragarritasuna" aztertzen ari da
Gobernuak Euskadin duen ordezkaria "bat dator" eta "ulertzen du" baliabide horretako plazak 350etik 200era murrizteko Maider Etxebarria Gasteizko alkateak egindako eskaera.
Bilbon lurreratzekoak ziren zazpi hegazkin beste aireportuetara bideratu behar izan dituzte, lainoagatik
Madriletik, Alacantetik, Basileatik, Bartzelonatik, Vienatik eta Paristik goizeko lehen orduko zetozen hegaldiak Santanderrera bideratu dituzte. Horietako bat Madrilera itzuli behar izan da, eta beste bat Zaragozara bidali dute. Loiuko aireportuan zabaldutako laino mardulagatik gertatu dira gorabeherak.
Sute batek Renfeko aldirietako tren-zirkulazioa etenarazi du Santurtzin, Peñotako geltokian
Bestalde, sutearen ondorioz, Bilbo eta Santurtzi arteko tentsio elektrikoa kaltetu da, eta horrek atzerapenak eragin ditu C1 eta C2 lineetan.