Haurren miopia: etengabe gora egiten ari den mundu mailako pandemia
Haurren miopia nabarmen ari da handitzen azken boladan. Datuen arabera, 6 eta 19 urte bitarteko haurren % 40 inguru miopeak dira. Adituen artean kezka nagusia da, ez soilik kopurua asko ari delako areagotzen, baizik eta gero eta lehenago atzematen zaielako miopia haurrei. Aurreikuspenen arabera, hazkundea eteteko zerbait egin ezean, 2050erako munduko biztanleen erdiek miopia izango dute.
Miopia da mundu mailako akats errefraktiborik ohikoena, eta azken hamarkadetan osasun publikoko arazo garrantzitsu bihurtu da. Asia ekialdeko eta hego-ekialdeko herrialde garatuetan, hala nola Singapurren, Txinan, Taiwanen, Hong Kongen, Japonian eta Korean, miopiaren prebalentzia azkar handitu da azken 50-60 urteetan, bereziki gazteen kasuan. Hala ere, aldaketa horiek ez dira soilik Asiara mugatzen, Ipar Amerikan eta Europan ere nabarmen ari baita handitzen miopiaren prebalentzia.
Faktore genetikoak miopiaren garapenean garrantzi handia badu ere, denbora tarte txikian intzidentzia horrenbeste igotzeak gero eta argiago adierazten du ingurumen-faktoreek duten inportantzia, batez ere dugun bizimodua kontuan hartuta.
Izan ere, gero eta gutxiago egiten ditugu aire zabaleko ekintzak, eta, aldiz, etxean eta gertutik egin beharreko jarduerak egiten gero eta gehiago, besteak beste, ikasten, irakurtzen eta gailu elektronikoak erabiltzen.
Nafarroako Unibertsitate Klinikako Oftalmologia Departamentuak berriki argitaratutako ikerketa batek ondorioztatu du, kuantitatiboki, eguzkitan egoteak miopia garatzea eragozten duela. Ikerketzaileek CUVAF biomarkatzailearen eremua neurtu dute, begiko erradiazio ultramorearekiko esposizioak eragindako orban bat begi-gainazalean. Ondorioztatu dutenez, begi-arazo hori ez duten pazienteen orban hori handiagoa da.
Miopia gero eta ohikoagoa da, eta haurtzaroan eta nerabezaroan gara daiteke, baina helduaroan ere ager daiteke. Gaur egun, betaurrekoekin, ukipen-lenteekin eta kirurgia errefraktiboarekin zuzendu ohi da, laser kirurgiarekin, adibidez.
Zure interesekoa izan daiteke
Gastu sozialerako 325 milioi euro erabilera militarrari bideratu daitezkeela salatu dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Euskadiko GGKEen Koordinakundeak eta Zehar-Errefuxiatuekin deitutako protesta batek astearte honetan Eusko Legebiltzarrean salatu duenez, Eusko Jaurlaritzaren 2026rako aurrekontu proiektuak atea irekitzen dio erabilera militarrera bideratzea inbertsio industrialerako ziren 325 milioi euro. Azaldu dutenez, gobernu-taldeek (EAJ eta PSE) zuzenketa bat aurkeztu dute Lankidetza eta Elkartasunaren Euskal Legearen 10. artikulua aldatzeko eta "armamentuen industriarekin ekonomikoki elkarlanean aritzeko, betiere Europakoa bada".
Barakaldoko 54 urteko emakumearen heriotza hilketa matxista izan dela baieztatu dute
27 urteko gizon bat atxilotu dute ustezko hiltzaile gisa. Agintariek hilketa gaitzetsi eta elkarretaratzea deitu dute gaurko: 12:00etan, Barakaldoko Herriko Plazan. Argitan talde feministak, bestalde, beste bilkura bat deitu du: 19:00etan, Bide Onera plazan.
Ustezko delitu-sare bateko 50 pertsona atxilotu dituzte, 400 pertsonari baino gehiagori online iruzur egiteagatik
Guardia Zibilak hiru etxebizitza miatu ditu, Bilbon, Barakaldon eta Miranda de Ebron (Burgos), eta ikertutako delituekin lotutako materiala konfiskatu du.
Albiste izango da: Aurrekontu Orokorren Proiektuaren eztabaida eta ebazpena, kontzentrazioa Barakaldon eta Olentzero eta Mari Domingiren bisita Bilbon
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Olentzerok eta Mari Domingik ilusioz beteko dituzte Bilboko kaleak gaur
Kalejira 17:30ean hasiko da, Moyua plazatik, eta Kale Nagusia zeharkatuko du Arriaga antzokiraino. Bertan, ikuskizuna, tailerrak eta Euskal Herriko Gabonetako pertsonaiarik maitatuenak izango dira.
Olentzeroren bilakaera: Gizon arlote eta zikina izatetik lagunkoia eta garbia izatera
Olentzero pertsonaia beldurgarri, zikin, erretzaile eta mozkor izatetik Gabonetako pertsonaia lagunkoia izatera pasa da. Horren itxura eta izaera asko aldatu dira, eta gaur gaurkoz olentzero piparik gabe eta txukun ageri zaigu. Ikazkina eta Mari Domingi euskal aldaketa sozial eta kulturalen isla dira. Hala azaldu du Elixabete Imaz antropologoak.
Emakume batek sexu-erasoa egin diotela salatu du, Eibarren
Erasoa igandean gertatu zen, eta Ertzaintzak ikerketa zabaldu du. Oraingoz ez dute atxiloketarik egin.
Auto baten gidaria hil da GI-636 errepidean, Lezon, kamioi batekin aurrez aurre talka eginda
Errepidea itxita egon da bi noranzkoetan, larrialdi-zerbitzuak lanean aritu direnean eta errepidea garbitzeko lanek iraun duten bitartean. 17:45ak aldera zabaldu dute, eta egoera ohikora itzuli da.
2026ko txertaketa egutegia eguneratu du Osasun Sailak, helduentzat arnas birus sintzitialaren aurkako txertoa sartuz
34,5 milioi euro bideratuko ditu Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak txertoetara 2026an, Euskadiko Txertoen Aholku Batzordearen gomendioak aintzat hartu, eta txerto berriak sartuz heldu zein haurren egutegietan, herritarren immunitatea indartzen jarraitzeko.
Abadiñoko bizilagunak, hunkituta, sari nagusiko dezimoak kultur elkarte bati esker eskuratu dituzte eta
79432 zenbakiari egokitu zaio Gabonetako Loteriaren zozketa bereziaren sari nagusia, seriko lau milioi euroko saria dakar (dezimo bakoitzeko 400.000 euro).