Arratsaldean amaituko da Frantziako hauteskundeetarako bigarren itzulira begira hautagaitzak aurkezteko epea
Igandean, Frantziako hauteskundeen lehen itzulian ultraeskuinak garaipen zabala lortu ondotik, astearte arratsaldeko 18:00etan amaituko da hautagaitzak aurkezteko epea, uztailaren 7ko bigarren eta behin betiko itzuliari begira. Fronte Popularra, ezkerreko koalizio berria, eta makronistak (Ensemble) hautagaiak mantentzearen edo erretiratzearen artean eztabaidatzen ari dira, Jordan Bardella hautagai ultraeskuindarrari Eliseora iristea eragozteko.
Jean-Luc Melenchon ezkerreko buruzagiak igandean bertan iragarri zuen ez dela aurkeztuko hirugarren geratu den tokian, eta dagoeneko 122 hautagai erretiratu dira.
Ipar Euskal Herrian, ordea, ez aurkeztea erabaki duena Florence Laserre makronista izan da, beraz bostgarren barrutian soilik bi hautagaitza izango dira aurrez aurre: Ezkerreko Frontea eta Eskuin muturreko Bilgune Nazionala. Ipar Euskal Herria barne hartzen duten beste bi hautes-barrutietan berriz, laugarrenean eta seigarrenean, hiru hautagaitza lehiatuko dira. Ezkerra, eskuin muturra eta zentro-eskuina.
Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ohartarazi duenez, "boto bakar batek ere ez du eskuin muturrera joan behar", baina bere mezua modu ezberdinean interpretatu da bere alderdian bertan. Macronek bere ministroei gogorarazi die eskuin muturra kanporatzea dutela helburu, eta hirugarren geratu diren 50 bat hautagaik uko egin diote aurkezteari.
Parlamenturako hauteskunde sisteman boto gehien atera dituzten hiru alderdiak doaz bigarren itzulira. Hauteskunde barruti bakoitzean diputatu bana aukeratzen da. Hirugarrena erretiratu daiteke lehenagoari edo bigarrenari mesede egiteko. Eta pixkanaka ari dira argitzen zein barrutietan erretiratuko diren hirugarren hautagaiak eta norentzako eskatuko duten botoa.
Fronte Popularrak iragarri du bere hautagaiak erretiratu egingo dituela, eskuin indarrak ez irabazteko, baina Macronen aginduak ez du erabateko eragina izan, antza, bere aliatuen artean, bereziki LR Errepublikarrak alderdiko ordezkarien artean.
Jordan Bardellak, Bilgune Nazionala eskuin-muturreko alderdiaren buruak eskuin eskua luzatu dio Errepublikanoen eskuin kontserbadoreari. Horiek, ordea, uko egin diote gonbidapenari eta alderdi hori gabe "behin-behineko gobernu bat" osatzeko eskatu dute.
Bigarren itzulian argitu beharko den beste zalantzetako bat izango da irabazleak gehiengo nagusia izango ote duen ala ez. Marine Le Penek dei egin die frantsesei bigarren itzulian gehiengo nagusia eman diezaioten. Jordan Bardellak ere hala adierazi zuen duela egun batzuk, hurrengo gobernuan izan daitekeen eskuin muturreko lehen ministroak: ez omen du kargua onartuko gehiengo absolutua ez badu.
Zalantza Ipar Euskal Herrian
Fronte Popular Berriak Ipar Euskal Herriko hiru barrutietan lehen itzulia irabazi ondoren, makronistek atzera egiteko edo ez egiteko zalantza dute eskuin muturraren aurkako botoak batzeko.
Hala, bosgarren hautes-barrutian, Baionakoan edo Angelukoan, orain arte diputatu izan den Florence Laserre makronista (hirugarren izan zen igandean, botoen % 26rekin) bigarren itzulitik erretiratu da, zuzendaritzaren irizpideari jarraituz. Hautesleek Colette Capdevielle, Fronte Popularrean parte hartzen duen sozialistaren, eta Serge Rosso lepenistaren artean aukeratu beharko dute.
Laugarren barrutian, Nafarroa Beherea eta Zuberoa barne, hiru hautagai lehiatuko dira igandeko bigarren itzulian: Iñaki Etxaniz Fronte Popularreko hautagai sozialista ( % 38), Sylviane Lopez ultraeskuindarra ( % 25) eta landa-aliantzako hautagaia ( % 18).
Lehiarik handiena 6. barrutian egon daiteke, Lapurdiko kostaldearen gehiengoa bertan baitago. Peio Dufau Fronte Popularreko EH Baiko kidea izan da bozkatuena igande honetan, % 29rekin.
Zure interesekoa izan daiteke
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.