Donald Trump errepublikanoa, AEBko 47. presidentea
Donald Trump errepublikanoak AEBko presidente kargua zin egin eta hartu du bigarrenez, 78 urterekin, Washintongo Kapitolioan.
Trumpek zin egin du, eskuin eskua goratuta eta ezkerra 2017an kargua hartu zuenean erabili zituen bi biblien gainean zuela: bere Biblia eta Abraham Lincoln presidente ohiarena. Melania Trump lehen damak eutsi die ale horiei.
Minutu batzuk lehenago, JD Vance senatari ohi errepublikanoak presidenteorde kargua hartu du. Vance, 40 urtekoa, 'millenial' belaunaldiko lehen presidenteordea eta historiako hirugarren gazteena bihurtu da. John C. Breckinridgek 36 urterekin 1857an hartu zuen kargua, eta Richard Nixonek 40 urterekin, 1953an.
AEBren "urrezko aroa orain" hasi dela esan du Trumpek bere hitzaldiaren hasieran. "Une honetatik aurrera, Ameriketako Estatu Batuen gainbehera amaitu da", gaineratu du.
AEBko presidenteak esan du bere lehen neurria hegoaldeko mugan "larrialdi nazionala" deklaratzea izango dela, eta Mexikoko kartelak "erakunde terrorista" izendatuko dituela. Bestalde, Panamako kanalaren kontrola "berriro" bereganatuko dutela agindu du. "Txina Panamako kanalean lanean ari da. Baina ez genion Txinari eman. Panamari eman genion, eta berriro gureganatuko dugu ", ziurtatu du.
Agintari estatubatuarrak iragarri duenez, Klimaren Parisko Akordiotik aterako du berriro bere herrialdea; izan ere, lehen agintaldian (2016-2021) akordio horretatik atera zuen, eta Bidenek itzuli, 2021ean. AEBn petrolio ekoizpena bultzatuko duela ere agindu du. Bidenen Administrazioak ibilgailu elektrikoak erosteko martxan jarritako dirulaguntzak kenduko dituela iragarri du.
Gainera, 1798ko Atzerriko Etsaien Legea erabiliko omen du gaizkile talde eta sareei aurre egiteko. "Gure Gobernua zuzenduko dut indar federalen eta estatukoen botere guztia erabil dezan atzerriko taldeen eta Estatu Batuetara suntsipena ekarri duten sare kriminalak desagerrarazteko", azpimarratu du.
Trumpek nabarmendu du Gobernu berriaren "politika ofizial" bihurtuko duela bi genero nortasun soilik aitortzea: "maskulinoa eta femeninoa". Gainera, "hemendik gutxira, Mexikoko golkoaren izena aldatuko dugu, eta 'Amerikako golkoa' izatera pasako da", adierazi du.
Zeremoniako une bitxiena Donald Trump Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak Melania emazteari musu ematen saiatu denean gertatu da. Trump txalo zaparrada handi baten erdian agertu da, eta emaztearengana hurbildu da masailean musu emateko, baina haren kapelaren hegal gogorrarekin topo egin du. Melania, zirkinik egin gabe, ez da mugitu eta Trumpen musua airean geratu da.
Trump eliza episkopaliano batera joan da gaur goizean goiz, Etxe Zuriaren inguruan, presidente kargua berriro hartuko duen egunari hasiera emateko.
Melania Trump emaztearekin batera joan da dirudun errepublikanoa Saint John elizara, Blair Housen, Etxe Zuriko gonbidatuen erresidentzian, gaua igaro ostean. Familiako beste kide batzuekin batera joan dira mezatara, tartean semeetako batzuekin.
Mezatatik irtendakoan, Joe Biden orain arte presidente izan denarekin batzartu da, Etxe Zurian. Duela lau urte, Trumpek ez zuen errespetatu protokolo hori, eta Bidenen garaipena onartzen ez zuenez, ez zion harrerarik egin kargua trukatzeko. Kargua hartzeko ekitaldian ere ez zen izan, baina Bidenek aspaldi esan zuen ohiko formalismoak beteko zituela eta trantsizio lasaia egiten saiatuko zela.
Ekitaldia Kapitolio barruan egitea erabaki dute hotzarengatik. Historian bigarrenez egin dute inbestidura ekitaldia eraikin barruan. Ronald Reagan presidente hautatu zutenean (1985) ere, hotzak behartuta aldatu zuten ekitaldia lekuz.
Kongresuan igaroko ditu agintaldiko lehen orduak. Bitartean, etxe-aldaketa egiteko aprobetxatuko dute.
17:00ak jo orduko (Euskal Herrian, 23:00) , Etxe Zurira joango da, eta han sinatuko ditu lehen neurriak. Gauean, dantzaldia izango dute Melaniak eta Donaldek.
Besteak beste, Javier Milei Argentinako presidentea, Georgia Meloni Italiako lehen ministroa eta Santiago Abascal Espainiako ultraeskuinzalea izango ditu gonbidatu ekitaldian, eta eraikin barruan egongo dira diskurtsoa entzuten.
Jarraitzaileek, ostera, Capital One Arenan entzungo dute hizketaldia. Trumpek bertara joateko asmoa du.
Zure interesekoa izan daiteke
Europako liderrek multilateralismoaren alde egin dute COP30en: "Gure erabakien eragina mundu osoan sentituko da"
Luiz Inacio Lula da Silva Brasilgo presidenteak salatu du banku handiek petrolio sektorea diruz laguntzen dutela eta Ukrainako gerrak erregai fosilen ustiaketa sustatu diuela.
Trumpek Hungarian bildu nahi du Putinekin, Orbanekin egon ostean esan duenez
Bestalde, Zelenskik esan du ez dakiela Trumpek zer esan nahi duen gatazkari amaiera emateko "urrats nabarmenak" ematen ari direla esaten duenean.
Teslaren akziodunek mila milioi dolar ordainduko dizkiote Muski. Baina, zenbat da hori?
Dirutza horrek marka guztiak hautsi ditu, eta Tesla enpresaren kontrola emango dio Muski.
Lau pertsona atxilotu dituzte Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean izandako istiluengatik
Lau pertsona atxilotu dituzte ostegun gauean Parisen, Israelgo Orkestra Filarmonikoaren kontzertu batean. Etenak, ikusleen arteko liskarrak eta bengala jaurtiketa izan dira auditoriumean.
Louvreko presidenteak artelan gehiago erosteko bere erabakia defendatu du
Laurence Des Cars Louvre museoko presidenteak adierazi duenez, Frantziako Kontu Auzitegia oker dago. Aste honetan argitaratutako txosten batean, segurtasunaren gainetik obrak erosteari lehentasuna ematea aurpegiratu dio museoari.
Pasaportean genero identitatea ezabatzea babestu du AEBko Auzitegi Gorenak
Horrela, aurrerantzean generoari dagokion laukian "X" hautatzeko aukera kendu eta jaiotzean esleitutako sexua markatu beharko da.
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".