Pepe Mujica Uruguaiko presidente ohi eta Latinoamerikako ezkerraren ikonoa zendu da - test cache
Pepe Mujica Uruguaiko presidente izandakoa (2010-2015) hil egin da gaur, Yamandu Orsi herrialdeko egungo presidenteak baieztatu duenez.
"Atsekabe handiz jakinarazi behar dugu Pepe Mujica gure kidea hil zela. Presiedntea, militantea, erreferentea eta gidaria. Faltan botako zaitugu, Aitona maitea. Eskerrik asko eman diguzun guztiagatik eta zure herriarekiko duzun maitasun sakonagatik", azaldu du Orsik X sare sozialean.
Bestalde, bere indar politikoak, Frente Ampliok, sare sozial berean argitaratu duenez, "Pepe ez zen lider bat bakarrik izan. Mundua ulertzeko modu bat izan zen. Bere ahotsa geratzen zaigu, bere adibidea, bere itxaropena. Beti arte, lagun".
Gaur goizean, haren bikotekideak, Lucia Topolansky presidenteordeak, aurreratu zuen Mujica zainketa aringarriak jasotzen ari zela, iaz atzeman zioten hestegorriko minbizia azken fasean sartu zelako.
Ezkerreko buruzagiak 2024ko apirilaren 29an iragarri zuen esofagoan tumore bat topatu ziotela, eta aurretik pairatzen zuen gaixotasun immunologikoa batuta, osasuna asko kaskartzen zitzaiola. Handik gutxira, tumorea txarra zela jakinarazi zuen, eta erradioterapia eman behar ziotela. Urtarrilean minbizia gibelera hedatu zitzaiola jakinarazi zuen. "Hiltzen ari naiz", aitortu zuen orduan.
Hori dela eta, ordutik oso agerraldi publiko gutxi egin ditu Mujicak. Martxo hasieran Yamandu Orsi Uruguaiko presidentearen inbestiduran izan zen, eta hilabete horren amaieran, omenaldia jaso zuen Fronte Zabalaren lehen ekitaldi jendetsutik 54 urte betetzen zirela eta.
Erreakzioak
Claudia Sheinbaum Mexikoko presidenteak "sakon" deitoratu du Mujicaren heriotza, eta haren jakinduria, pentsamendua eta sinpletasuna nabarmendu ditu, Latinoamerikarentzako "eredu" izan delako.
Brasilek Uruguaiko presidente ohiaren heriotza deitoratu du, "lagun handia", "Latinoamerikaren integrazioaren egile nagusietako bat" eta "gure garaiko humanista garrantzitsuenetako bat" dela esan du bertako Atzerri Ministerioak ohar ofizial batean.
Gustavo Petro Kolonbiako presidenteak "iraultzaile handi" gisa definitu du Mujica. "Agur, lagun. Nahiago nuke Latinoamerikak egunen batean ereserkia izango balu, nahiago nuke Hego Amerikak egunen batean Amazonia izena hartuko balu", adierazi du sare sozialetan.
Bestalde, Luis Arce Boliviako presidenteak esan du "bihotza erabat goibelduta" duela Mujicaren heriotzagatik, "itxaropen, umiltasun eta justizia sozialaren aldeko borrokaren benetako itsasargia" baitzen.
Gabriel Boric Txileko presidentea bat etorri da Mujicak "gauzak hobeto egin daitezkeen itxaropena" uzten duela esatean, baita "bihotza taupaka dugun eta munduan bidegabekeria dagoen bitartean borrokan jarraitzea merezi duelako uste negoziaezina" ere.
Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidenteak doluminak adierazi ditu Uruguaiko presidente ohiaren heriotzagatik, eta "mundu hobe batean" sinetsi eta politika "bihotzetik" bizi izan zuela gogorarazi du.
"Mundu hobea. Horretan sinetsi, militatu eta bizi izan zen Pepe Mujica", idatzi du Sanchezek X sare sozialean, eta jarraian gaineratu du: "politikak zentzua hartzen du horrela bizitzen denean, bihotzetik". Gainera, Sanchezek Mujicaren senideei eta uruguaitarrei "besarkadarik estuena" eman die, eta "Mujica, betirako" mezuarekin amaitu du bere mezua.
Imanol Pradales lehedakariak doluminak eman dizkio Uruguaiko presidente ohiaren familiari, eta Mujica "duintasunaren, konpromisoaren eta umiltasunaren erreferentea" dela esan du, "bere sustraiak dauden lekuan ere arrastoa uzten jarraitzen duelako, hemen Euskadin".
"Politikaren buru nagusienetako bat joan da, erreferente politiko eta pertsonala, baina bizitzari, etikari eta balioei buruzko gogoeta zoragarriak uzten dizkigu. Lurra arina izan dakizula, Pepe Mujica", idatzi du Maria Chivite Nafarroako presidenteak X sare sozialean.
"Zure euskal herri zaharrak ez zaitu inoiz ahaztuko, Pepe. Beti jaikiko gara zurekin! Eskerrik asko lagun!", idatzi du Arnaldo Otegi EH Bilduko buruzagiak.
Zure interesekoa izan daiteke
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.