Iparraldeko udal hauteskundeetako gako nagusiak
Igande honetan eta datorrenean, bi itzulitan, egingo dira udal hauteskundeak Ipar Euskal Herrian. Udal garrantzitsuenetako kolore politikoa alda litekeela diote galdeketek.
Bi itzulitan erabakiko dira udaleko agintea hartuko duten alkateak Ipar Euskal Herrian. Bozketa berean Lapurdiko, Zuberoako eta Nafarroa Behereko 10 mankomunitatetako ordezkariak ere aukeratuko dituzte; geroz eta eskumen gehiago dituzte mankomunitateek, batez ere Baionako, Hendaiako eta Donibane Lohizuneko eskualdeetan. Iparraldeko biztanleen erdia baino gehiago biltzen da hiru eremu horietan.
Ikusmin handia piztu dute udal hauteskunde hauek Ipar Euskal Herrian, herri garrantzitsuenetan aldaketak espero baitira.
Baionan, esaterako, Jean Grenet ez da aurkeztuko alkatetzarako, berriro. 19 urtez izan du Lapurdiko hiriburuko aginte makila eskuan Grenetek. Jean Rene Etchegaray (Zentroa) eta Henri Etcheto (PS) dira, orain, alkatetzarako lehiarako bi hautagai nagusiak. IFOPk martxoaren 13an kaleratutako galdeketaren arabera, lehen itzulian ezkerrak irabaziko du. Hala balitz, eta ezkerreko alderdi guztiek bat egingo balute, Etcheto izan liteke hurrengo alkatea Baionan. Giltza abertzaleen esku egon daiteke; Etchegaray zentristak beti konpromiso handia erakutsi du euskal munduarekiko.
Donibane Lohizunen ere lehia bizia dago. Hiru zerrenda daude: Peyuco Duhart oraingo alkate eskuindarrarena (bertan daude EAJko 3 kide), Emile Amaro PSkoa eta Pascal Lafitte Herri Berrikoa. Michele Alliot Marie (UMP) ez da aurkeztuko aurten alkatetzara. Europako Parlamenturako hauteskundeetarako zerrendetan aurkeztuko da Alliot Marie.
Donibane Garazin, Nafarroako Behereko hiriburuan, bi hautagai aurkeztu dira; Alfons Idiart egungo auzapeza eta Xabier Larre, Idiarten azken urteotako kudeaketa salatzeko sortutako taldea.
Maulen, berriz, Mixel Etxebeste (independentea) egungo alkateak uste baino aurkari gehiago izango ditu aurrez aurre, denak ezkerrekoak: Louis Lavado, Beñat Elkegaray eta Mathias Davant.
Angelun eta Hendaian ere aldaketak egon daitezkeela uste dute adituek.
Nobedade nagusiak
Berrikuntza bat baino gehiago dituzte hauteskunde hauek. Besteak beste, 1.000 biztanletik gorako herrietan zerrenda itxiak bozkatu ahal izango dituzte. Orain arte, aukera hori 3.500 biztanletik gorako herrietan bakarrik zuten. Hautesleek nahi duten zerrendan nahi duten hautagaia aukera dezakete zerrenda irekietan, pertsonek dute lehentasuna. Zerrenda itxiekin, berriz, zerrendak berak, programak du garrantzia. Herri txikien nolabaiteko politizazioa dakar aldaketak. Lapurdiko 18 herri, Nafarroa Behereko bost eta Zuberoako bi dira aurten aukera berri hori izango dutenak.
Beste nobedadea, parekidetasuna da, 1.000 biztanletik gorako herrietan aurkeztu diren zerrendetan gizon eta emakume kopuru berbera aurkeztea derrigorrezkoa izan da.
Aurten lehen aldiz, baita ere, boto paper berdinean udal ordezkariak eta mankomunitateko ordezkariak aukeratuko dituzte.
Zure interesekoa izan daiteke
EAJk kezka handiz hartu du Euskadiko Auzitegi Nagusiak enplegu publikoaren legeaz Auzitegi Kostituzionalean kontsulta egitea
Maitane Ipiñazar EBBren idazkariak Euskadi Irratian esan du euskararen normalizazio legea bera ere zalantzan jartzen duela erabakiak.
Pradalesek 2025ean Estatutua betetzeko eskatu dio Sanchezi, eta ohartarazi du ez diotela "guztiari baietz esango"
"Dezibelioak igoko" ez dituztela eta "haserrearen espirala" elikatuko ez dutela adierazi ostean, lehendakariak zehaztu du urtarrilean Sanchezen Gobernuaren "benetako konpromiso politikoa" neurtuko dutela eta "aldebiko ebaluazioaren" unea iritsiko dela. "Gernikako Estatutua bere osotasunean betetzea ez da kapritxo bat. Betebehar bat da", gaineratu du Imanol Pradalesek.
Zupiriaren arabera, "agerikoa da" ezker abertzalearen espazioa "nola eratzen den" aztertzeko eztabaida politikoa dagoela
Alde batetik, sailburuaren arabera, "alderdi zibikoagoa" dago, EH Bilduk "Euskadi gobernatu nahi duen koalizio gisa" ordezkatzen duena, baina mundu horren barruan "Sortu eta Ernai ere badaude, jarduera politikoa eta herri mobilizazioa uztartu nahi dituztenak", eta "hori zilegi da, baina kontua da indarkeria erabiltzea justifikatzen den ala ez". "Dena batera ezin da", azpimarratu du.
Teresa Peramato Estatuko fiskal nagusi izendatu dute, Alvaro Garcia Ortizen ordez
Espainiako Aldizkari Ofizialak Garcia Ortizen kargugabetzea eta Peramatoren izendapena argitaratu ditu. Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren babesa jaso eta Diputatuen Kongresuko Justizia Batzordearen agertu ondotik, Ministroen Kontseiluak Estatuko fiskal nagusi izendatu zuen atzo.
Instituzioetan eleaniztasuna bermatuko duen legea izapidetzea onartu du Espainiako Kongresuak
Estatuko 15 lege aldatzeko ekimenak euskaraz, katalanez edo galegoz idatzitako testuak baliozkotzea ahalbidetuko du, itzulpenik egin behar izan gabe.
Eusko Jaurlaritzak dio ez dagoela "arrazoi juridikorik" hizkuntza-eskakizunen gaia Konstituzionalera eramateko
"Kezkatuta" agertu dira gobernuko ordezkariak, "sektore publikoa euskalduntzeko sistema zalantzan" jartzeko arriskua ikusten dutelako.
EAJk eta PSE-EEk Gipuzkoako aurrekontuak aurrera aterako dituzte, Elkarrekin Podemosekin akordioa lortuta
Miren Echeveste alderdi moreak Gipuzkoako ganberan duen eledunak eman ditu akordioari buruzko xehetasunak, arratsaldean egin duen agerraldian. Azaldu duenez, 19 milioi euroko —aurrekontu osoaren % 1,4— balioa duten proposamenak txertatu dituzte aurrekontuen proiektuan. Horiekin, "zaharren egoitzetako langileen baldintzak hobetzea eta erabiltzaileen koordainketa errebisatzea" eta "garraio publikoa eta mugikortasun iraunkorra sustatzea" lortu nahi dutela nabarmendu du, bereziki.
Ernaik bere "borrokarekin bat egiteko" deia egin die gazteei, "eskuin muturraren eta faxismoaren erasoari" erantzuteko
Ernaik salatu du "eskuin muturraren eta faxismoaren erasoa" bizi dela "mundu osoan, bai Espainiako eta Frantziako estatuetan, eta, ondorioz, baita Euskal Herrian ere". Azken asteotako "ekimen horiek bizi dugun egoera salatzea zuten helburu, baita zenbait ikurrek ordezkatzen duten proiektu atzerakoia salatzea ere", baina "batzuek bizi dugun egoeraren larritasunean fokua jarri baino, protesta batzuen izaeran jarri dute eztabaida, ekimen horien helburua erabat desitxuratuz", adierazi dute.
Gorenak Garcia Ortiz zigortu du, Ayusoren bikotekidearen mezu elektronikoa filtratzeagatik eta Fiskaltzaren prentsa oharragatik
Auzitegi Gorenak frogatutzat jo du berak edo bere inguruko norbaitek, bera jakitun zela, Madrilgo Erkidegoko presidentearen bikotekide den Alberto Gonzalez Amadorren abokatuaren mezu elektronikoa filtratu ziola Ser irrati kateari.
Hizkuntza ofizialak Administrazioaren organo guztietan erabiltzea eztabaidatuko dute Kongresuan
Urteko azken osoko bilkuran eztabaidatuko dute ERC, EAJ, EH Bildu, Compromis, BNG eta Mes per Mallorca eta Comuneseko parlamentariek eramandako lege-proposamena. Helburua, besteak beste, katalanez, euskaraz eta galegoz idatzitako dokumentuak Administrazio osoan onartzea da, itzulpenik egin gabe.