Nola aplikatzen da 155. artikulua?
Auzitegi Konstituzionalak erreferendum legea eta iragankortasun juridikorako legea baliogabetu zituen; Espainiako Gobernuak Generalitatearen diru-kontuen kontrola bere gain hartu du; Guardia Zibila hautestontziak eta boto-paperak konfiskatu eta Kataluniako Gobernuko kideak atxilotu ditu; Fiskaltzak 700 alkate ikertzeko eta deklaratzera deitzeko agindua eman du eta Carles Puigdemont atxilotua izan daitekeela ohartarazi du.
Estatuak makinaria guztia jarri du abian Kataluniako erreferenduma galarazteko eta hurrengo urratsa Espainiako Konstituzioaren 155. artikulua aplikatzea izango dela ematen du.
Arestian aipatutako neurri horiekin guztiekin, Mariano Rajoyren Gobernuak 155. artikulua praktikan jarrita duela salatu zuen Carles Puigdemontek.
Baina, zer dio Espainiako Konstituzioaren 155. artikuluak eta nola aplikatzen da?
Zer da?
Espainiako Konstituzioaren 155. artikuluaren bidez, Espainiako Gobernuak autonomia erkidegoen jarduera kontrola dezake.
Salbuespeneko mekanismoak erabiltzeko aukera ematen dio Estatuari, honek "salbuespeneko edo muturreko neurriak" hartuta, autonomia bati "bere eginkizunak betetzera derrigortzeko".
Noiz aplika daiteke?
Artikuluak dioena aintzat hartuta, Espainiako Gobernuak bi kasutan ezarri dezake:
- Autonomia erkidego batek Konstituzioak eta beste lege batzuek agindutakoa betetzen ez dutenean.
- Autonomia erkidego batek Espainiaren interes orokorraren aurka jarduten duenean.
Nola aplikatu behar da?
Konstituzioaren 155. artikulua ezartzeko prozedura ondokoa da:
- Hasteko, Espainiako Gobernuak jakinarazpen bat igorri behar dio aipatu autonomia erkidegoko presidenteari, bere eginbeharrak betetzeko edo bere jarrera aldatzeko aginduz.
- Honek kasurik egin ezean, Espainiako Gobernuak "hartu beharreko neurriak hartuko ditu" autonomia horrek bere obligazioak bete ditzan.
- Espainiako Gobernuak proposamen bat eraman beharko du Senatura, hartu nahi dituen neurriak zehaztuta. Neurri horiek Autonomia Erkidegoen Batzordean eztabaidatuko dituzte eta kaltetutako presidente autonomikoak alegazioak aurkezteko aukera izango du.
- Behin betiko proposamena osoko bilkuran bozkatuko dute eta honek aurrera egin dezan gehiengo absolutuaren babesa ezinbestekoa izango da. Egun PPk dauka gehiengo absolutua Senatuan.
Aipatzekoa da Konstituzioaren 155. artikulua inoiz ez dela aplikatu eta, beraz, neurri horrek izan ditzakeen ondorioak aurreikustea zaila da.
Albiste gehiago politika
Autobus batek Nafarroa eta Gipuzkoa zeharkatuko ditu, Mikel Zabalzaren oroimenez
Gazte nafarra hilik agertu zen Bidasoa ibaian 1985ean, Guardia Zibilak atxilotu eta 20 egunera.
Israeli arma enbargoa ezartzea onartu du Espainiako Gobernuak
Edonola ere, errege dekretuak klausula bat aurreikusten du, eta, horren arabera, salbuespen kasuetan eta Estatuaren interesaren eta interes orokorraren izenean, Ministroen Kontseiluak Israelekin merkataritza harremanak baimendu ahalko ditu.
Goiak Donostiako autobus geltokiko kafetegia lekuz aldatzea proposatu du, itxarongunea handitzeko
Donostiako alkatearen arabera, "garai batean aurreikusi zen gaur egun instalazio hori erabiltzen duten autobus askok, Gasteiz eta Bilbo jatorri-helmuga dutenek, desagertuko zirela 'euskal Y' abiadura handiko trenaren zerbitzua martxan jartzean", baina "asko atzeratzen" ari da. "Ez dakigu zein urtetan erabili ahal izango dugun abiadura handiko trena", deitoratu du.
Eusko Jaurlaritzak adierazi du Txiki eta Otaegi biktimak direla, eta eskatu du urteurrena ez dezatela instrumentalizatu
"'Txiki' eta Otaegi gobernu frankistak fusilatu zituen, biktimak dira, eta giza eskubideen urraketa onartezina jaso zuten, baina urteurren hau ezin da instrumentalizazio gisa erabili", adierazi du Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzaren bozeramailea gobernu bilareraren osteko prentsaurrekoan.
Jon Goikolea, Arkautiko akademiako zuzendari berria
Goikolea Juan Mari Atutxaren eskuineko eskua izan zen Segurtasun sailburu izan zen urteetan. Miren Dobaranek abuztuan utzi zuen kargua, Amaya Angulo zuzendariordearekin batera. Biek urtebete eskas egin zuten postuan.
"Txiki eta Otaegi ez ziren heroiak ezta martiriak izan": Fernando Buesa Fundazioak eta Covitek fusilamenduen urteurrenean ETA goratzea salatu dute
Bi elkarteek, halaber, ohar bateratu bidez, erakunde publiko, lokal, autonomiko eta estatuko guztiei eskatu diete "pertsona horien omenezko ekitaldiak ez sustatzeko eta ez babesteko".
Pirinio Atlantikoetako Prefeturak Ipar Euskal Herriko lau udal auzitara eraman ditu, Palestinako bandera zabaltzeagatik
Funtzio publikoak jokatu behar duen neutraltasunaz ez jardutea leporatzen die Urruña, Ozaze, Izura eta Itsasuko udalei. Ipar Euskal Herriko beste lau herriko etxek ere zabaldu dute Palestinako bandera, eta ikusteko dago Prefeturak horien aurkako auzibidea hasten duen ala ez.
Imanol Pradales lehendakariak jarrera "irmoagoa eta batuagoa" eskatu dio Europar Batasunari Gazako sarraskiaren aurrean
Gazako sarraskiaren aurrean, Europak “jarrera irmoagoa eta batuagoa” behar duela esan du gaur goizean Imanol Pradales lehendakariak, Europar Batasunak Espainian dituen enbaxadoreei egindako harreran. Tartean, Alemania, Italia, eta Herbehereetako enbaxadoreak zeuden, Palestinako estatua aitortu ez dutenak. Lehendakariak dioenez, jarrera irmoagoa ez izateak “sinesgarritasuna kentzen dio” Europar Batasunari.
Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik Palestinako bandera eskegi dute, debekuaren gainetik
Pirinio-Atlantikoko prefekturak Palestinako bandera udaletxetik kentzera behartu zion Mauleko udalari, Frantziako Errepublikako printzipioak urratzen zituela argudiatuz. Debeku horren aurrean, Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik bandera eskegi dute elkartasunez. Horien artean daude, Urruña, Itsasu, Izura, eta Baigorri.
Arabako Aldundiak biozientzien sektorerako pizgarri fiskalak aztertuko ditu
Proposamen hori ikus-entzunezkoen industriarako indarrean dauden pizgarri fiskalen antzekoa da, eta produkzio-kostuaren gaineko kenkariak jasotzen ditu, besteak beste.