Nola aplikatzen da 155. artikulua?
Auzitegi Konstituzionalak erreferendum legea eta iragankortasun juridikorako legea baliogabetu zituen; Espainiako Gobernuak Generalitatearen diru-kontuen kontrola bere gain hartu du; Guardia Zibila hautestontziak eta boto-paperak konfiskatu eta Kataluniako Gobernuko kideak atxilotu ditu; Fiskaltzak 700 alkate ikertzeko eta deklaratzera deitzeko agindua eman du eta Carles Puigdemont atxilotua izan daitekeela ohartarazi du.
Estatuak makinaria guztia jarri du abian Kataluniako erreferenduma galarazteko eta hurrengo urratsa Espainiako Konstituzioaren 155. artikulua aplikatzea izango dela ematen du.
Arestian aipatutako neurri horiekin guztiekin, Mariano Rajoyren Gobernuak 155. artikulua praktikan jarrita duela salatu zuen Carles Puigdemontek.
Baina, zer dio Espainiako Konstituzioaren 155. artikuluak eta nola aplikatzen da?
Zer da?
Espainiako Konstituzioaren 155. artikuluaren bidez, Espainiako Gobernuak autonomia erkidegoen jarduera kontrola dezake.
Salbuespeneko mekanismoak erabiltzeko aukera ematen dio Estatuari, honek "salbuespeneko edo muturreko neurriak" hartuta, autonomia bati "bere eginkizunak betetzera derrigortzeko".
Noiz aplika daiteke?
Artikuluak dioena aintzat hartuta, Espainiako Gobernuak bi kasutan ezarri dezake:
- Autonomia erkidego batek Konstituzioak eta beste lege batzuek agindutakoa betetzen ez dutenean.
- Autonomia erkidego batek Espainiaren interes orokorraren aurka jarduten duenean.
Nola aplikatu behar da?
Konstituzioaren 155. artikulua ezartzeko prozedura ondokoa da:
- Hasteko, Espainiako Gobernuak jakinarazpen bat igorri behar dio aipatu autonomia erkidegoko presidenteari, bere eginbeharrak betetzeko edo bere jarrera aldatzeko aginduz.
- Honek kasurik egin ezean, Espainiako Gobernuak "hartu beharreko neurriak hartuko ditu" autonomia horrek bere obligazioak bete ditzan.
- Espainiako Gobernuak proposamen bat eraman beharko du Senatura, hartu nahi dituen neurriak zehaztuta. Neurri horiek Autonomia Erkidegoen Batzordean eztabaidatuko dituzte eta kaltetutako presidente autonomikoak alegazioak aurkezteko aukera izango du.
- Behin betiko proposamena osoko bilkuran bozkatuko dute eta honek aurrera egin dezan gehiengo absolutuaren babesa ezinbestekoa izango da. Egun PPk dauka gehiengo absolutua Senatuan.
Aipatzekoa da Konstituzioaren 155. artikulua inoiz ez dela aplikatu eta, beraz, neurri horrek izan ditzakeen ondorioak aurreikustea zaila da.
Zure interesekoa izan daiteke
Euskararen aurkako "oldarraldia marra gorri guztiak gainditzen" ari dela salatu du EH Bilduk
Euskalgintzaren Kontseiluak larunbat honetarako Bilbao Arenan antolatu duen ekitaldian parte hartzeko deia egin du koalizio subiranistak, "euskaltzaleen indar eta batasun erakustaldiarekin" bat egiteko.
Jon Insausti: "Politika ez da pankartetatik edo sare sozialetatik egiten"
Urriaren 29an hartu zuen Gipuzkoako hiriburuko aginte-makila, Eneko Goiak uko egin ostean, baina dio ez duela "minutu bat ere" galdu.
Ibarrola eta Garcia Adanero Iruñeko zinegotzien dimisioa eskatu dute, "diskurtso xenofoboak" egiteagatik
EH Bildu, Geroa Bai eta Contigo-Zurekin taldeek egindako dimisio eskaera babestuko du PSNk. Sexu-eraso bat leporatzen zitzaien gizonen eta Udal Gobernuaren aurka, "kontrastatu gabe eta zorroztasunik gabe, gezurrak eta faltsukeriak" zabaltzea leporatu diete Ibarrolari eta Garcia Adanerori.
Eusko Legebiltzarrak "eztabaidak errespetuz" egiteko deia egin du, De Andresi aipamen berezirik egin gabe
PPko presidenteak EH Bilduren "sarraskia" etorriko zela esan ondoren, koalizio abertzaleak babesa eskatu zion Legebiltzarreko Mahaiari baina honek ez dio zigorrik ezarri De Andresi.
Frankistek torturatutako Txomin Letamendiren oroimena gordetzearen alde mintzatu da Pradales
Imanol Pradales lehendakaria Txomin Letamendi gudariaren memoriaren alde mintzatu da astelehen honetan, frankismo garaian jasan zituen tortura basatien ondorioz hil zela 75 urte bete direnean.
Madrilgo Erkidegoko sei alkate ohi zigortu dituzte "Punica" ustelkeria sareagatik
Auzitegi Nazionalak "praktika ustelak" egotzi dizkie David Marjaliza enpresaburuari, Cofelyko arduradunei eta Madrilgo hainbat udalerritako alkate ohiei, gehienak PPkoak. Guztira, 29 pertsona zigortu ditu ANk.
Miguel Angel Gallardok dimisioa eman du Extremadurako sozialisten idazkari nagusi gisa
Extremadurako sozialisten idazkari nagusiak kargua utzi du, igande honetan PSOEk Extremaduran izan dituen inoizko emaitzarik txarrenak lortu ostean.
Chivitek gobernatzen jarraituko duela esan du, "batzuek Gobernua ezegonkortu dadin saiatzen jarraituko duten arren"
Eguberriak zoriontzeko asmoz astelehen honetan Nafarroako Jauregian egindako ekitaldi batean, presidenteak adierazi du bere gobernuak onartutako aurrekontuekin eta "zergadunen % 70ri inguru lagunduko dioten neurri fiskalekin" amaitzen duela urtea.
Eusko Jaurlaritzak zalantzan jarri du abenduaren 29ko Transferentzien Batzorde Mistoa egingo denik
Ubarretxenak ohartarazi du Espainiako Gobernuak “atzera egin” duela, eta Euskadik ez duela “erdipurdiko edo hutsaldutako” transferentziarik onartuko.
Babes sozialerako neurriak 2026 urte osoan luzatzea hitzartu du EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin
Adostutako neurrien artean daude, besteak beste, beste bizilekurik ez duten familia zaurgarriak etxegabetzea debekatzea, oinarrizko hornidurak (argia, ura eta gasa) ez etetea eta bonu sozial elektrikoa luzatzea.