MEMORIA HISTORIKOA
Gorde
Kendu nire zerrendatik

Ordena Publikoko Auzitegiak Euskadiko herritarren kontra zabaldutako sumarioak digitalizatuko ditu Gogorak

Gogora Institutuak jakinarazi duenez, lehen ikerketen arabera, 1963 eta 1977 bitartean Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako 2.700 herritar baino gehiagoren aurkako sumarioak abiarazi zituen auzitegi horrek.
gogora ukullu
Gogoraren zuzendaritza kontseiluaren bilera, gaur, Bilbon. Argazkia: Irekia

1963tik 1977ra Ordena Publikoko Auzitegiak Euskadiko herritarren kontra zabaldutako sumarioak digitalizatuko ditu Gogora Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuak. Salamancako Memoria Historikoaren Dokumentazio Zentroan daude gordeta prozesu horiei buruzko dokumentuak.

Gogoraren zuzendaritza kontseiluak Bilbon gaur egin duen bileran hartu duten erabakietako bat da hori. Ekimena joan den astean Eusko Legebiltzarrean onartutako Memoria Historikoaren eta Demokratikoaren Legean jasota dago, eta Espainiako Gobernuko Kultura Ministerioarekin elkarlanean gauzatuko da, bi aldeek hitzarmena sinatu ondoren.

Euskadiko herritarren aurka aipatutako urteetan hasitako sumario guztiak bildu nahi ditu Gogorak. Lehen ikerketen arabera, Araban, Bizkaian edota Gipuzkoan "auzotasuna zuten 2.700 pertsona baino gehiagoren aurkako sumarioak" abiarazi zirela uste dute. "Hala ere, helburua jatorriz euskaldunak ziren pertsonen sumarioetara iristea ere bada, nahiz eta beste erkidego batean bizi", esan dute ekimenaren arduradunek.

"Ikerketa-proiektu honek ekarpen handia egingo du frankismo garaiko eta trantsizioaren hasierako egia argitzeko, aldi horretan Euskadin jasandako errepresioaren dimentsio eta ezaugarri gehientsuenak ezagutzeko aukera emango baitu. Gainera, dokumentazio hori eskuratu ahal izatea funtsezkoa da diktaduraren aurkako gizarte-mugimenduen eta dinamika politiko eta kulturalen historia berreskuratzeko", nabarmendu du Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuak.

Bestalde, gaurko bileran ikerketa berri baten behin-behineko emaitzen berri ere eman dute, 1936-1945 aldian frankismoko espetxe-sistemaren biktimei buruzkoa. 37.000 pertsona baino gehiago espetxeratu zituzten Euskadin, eta horietako 16.500 EAEko herriren bateko bizilagunak ziren, 5.100 emakume tartean; gainerakoak, Espainiako Estatuko beste lurralderen batekoak ziren. Gutxienez, 314 pertsona hil ziren espetxean. 

Gaurko bileran, Gogoraren 2024rako aurrekontuaren aurreproiektua ere onartu dute, 6.764.884 eurokoa.

Albiste gehiago politika

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Pello Otxandianok estatus berri bat adosteko "erabateko eta mugarik gabeko konpromisoa" eskaini dio lehendakariari

EH Bilduko Legebiltzarreko bozeramaile Pello Otxandianok bat egin du lehendakariak “garai ilunen” mehatxuaren inguruan egindako diagnostikoarekin. Ildo horretan, azpimarratu du EH Bildu prest dagoela, “mugarik gabe”, Euskal Herriaren eta euskal gizartearen defentsan lankidetzan egiteko: “Lehendakariak eta gobernuak gure erabateko kolaborazioa izango du testuinguru historiko honi aurre egiteko”.  

18:00 - 20:00
ZUZENEAN
Duela  min.

Jon Hernandez (Sumar): "Estatutuaren inguruko eztabaida ezin da modu abstraktuan egin, eskumenak nola erabiltzen diren ikusi behar da”

Politika orokorreko osoko bilkuraren arratsaldeko saioan, Sumarreko legebiltzarkideak ohartarazi du estatutu berriari buruzko eztabaida autogobernuaren benetako erabileran eta dauden eskumenetan oinarritu behar dela. Hernandezek azpimarratu du jokoan dagoena ez dela soilik legegintzaldi bat, Euskadik krisi klimatikoari, prekarietateari, desberdintasun sozialari eta etxebizitzari erantzuteko duen gaitasuna baizik. 

Gehiago kargatu