Frankismoko presoen esklabotza kasuak salatzeko lehenengo kereila jarri dute nafar batzuen senideek
Frankismoan preso hartu zituzten 12 nafar errepublikanoren senideek kereila bat aurkeztu dute Agoizko Epaitegian, euren senideak esklabotzan izan zituztela aitor dezaten. Horrelako lehenengo kereila da, eta Espainiako Justiziak "gizateriaren aurkako krimenen biktima" gisa aitortzea du helburu, "Nazioarteko Zuzenbideak" egiten duen moduan.
Horixe jakinarazi dute Iruñean emandako prentsaurreko batean Balen Esteban kereila jarri dutenen bozeramaile eta presoetako baten semeak, Sabino Cuadra Ceaqua Argentinan jarritako kereila babesteko taldearen bozeramaileak, Ana Barrena Memoriaren Bideak elkartearen ordezkariak eta Jacinto Lara abokatuak.
Larak aitortu du lehenengo urratsa Agoizko Epaitegiak kereila tramitera onartzea dela, eta orduan hasiko direla ikertzen zenbat kargudun frankista dauden tartean: "Batzuk identifikatuta ditugu, baina ikertu beharreko puntuetako bat da".
"Kereilaren ibilbidea ez da jakina, eta esperientziak esaten digu zuhurrak izan behar dugula. Espero dugu tramitera onartzea, zeren ez da soilik kontu judizial bat, politikoa ere bada", gaineratu du.
Igari, Bidankoze eta Erronkari lotzen dituen errepidea egin zuten presoetako batzuen familiak dira kereila jarri dutenak, eta haien "duintasuna" defendatzeko eta egitura militar frankista zigortzeko egin omen dute.
17 kilometro ditu Erronkaribar eta Zaraitzu ibarrak lotzen dituen aipatu errepideak, eta guztira 15.000 preso izan omen ziren zeregin horietan eta bestelako eraikin militarrak egiten aritu zirenak.
Memoriaren Bideak elkartearen ordezkariaren esanetan, preso horiek gaizki elikatzen zituzten, lan gogorrak jartzen zizkieten eta utzita zeuden eraikinetan pilatzen zituzten, edo egurrezko etxoletan, eta muturreko tenperaturak jasaten zituzten. "Gainera, jipoiak eta exekuzioak" ere ohikoak omen ziren, Ana Barrenak azaldu duenez.
"Gutxienez hiru preso hil zituzten ihes egiten saiatzea leporatuta, beste 9 Iruñeko Ospitale Militarrean hil ziren, gaixotasunengatik edo istripuengatik, eta beste heriotza bat argitu gabe dago", gehitu du.
Senideek errespetua eta aitortza eskatzen dute, egia jakin dadila, "baita egia judiziala ere": "Gure gizarteak zor bat du preso horiekin eta babesten omen dituen balio demokratikoekin. Ez da onargarria egungo inpunitateak jarraitzea. Senideok egia, justizia eta erreparazioa behar ditugu, gizateriaren aurkako krimen hauek ez daitezen errepikatu".
Memoria berreskuratzeko ahalegin horretan, Memoriaren Bideak kolektiboak 2004tik omendu ditu errepidean lanean aritu ziren esklaboak, eta monolito bat jarri zuen Igari-Bidankoze gainean.
Albiste gehiago politika
De Andresek EAJri eta PSEri ohartarazi die ez dela bateragarria EH Bilduren "bikotekide izatea" eta poliziari eraso egiten dietenen aurka egotea
EAEko PPren presidenteak "etikoki argiago" jokatzea eskatu die bi alderdiei, "ezinezkoa delako" koalizio abertzalearen "bikotekide izan", eta Ertzaintzari eraso egiten diotenen "aurka" daudela esatea.
PPk onartu du Madrilgo Biltzarraren presidenteorde Ana Millan ez dela Politika Zientzietan lizentziaduna
Noelia Nuñez popularrak, Jose Maria Angel Valentziako sozialistak eta Ignacio Higuero Extremadurako kontseilariak dimisioa eman dute azken asteetan, euren ikasketei buruzko informazio ofiziala faltsua omen da eta.
Maider Etxebarriak EH Bilduri leporatu dio "hautesleen zati bati aurre egin nahi ez izatea" eta GKSri "hauspoa ematea"
Maider Etxebarria Gasteizko alkateak EH Bilduri leporatu dio "hautesleen zati bati aurre egin nahi ez izatea" eta GKS kolektiboari "hauspoa ematea", Ertzaintzari "zilegitasuna kendu" baitio. Alkateak hitzok esan ditu Radio Euskadin egindako elkarrizketa batean, uztailaren 23an izandako istiluei buruz galdetuta.
Sare eta Etxerat elkarteek Bizkaiko eta Gipuzkoako 11 hondartzatan egin dute mobilizazioa
Urteroko ekimena izan dute gaur, Sare eta Etxerat elkarteek deituta, Gipuzkoako eta Bizkaiko 11 hondartzatan. Elkarbizitzarako jauzia egin ahal izateko, ETAko preso, iheslari eta deportatuen auziari behin betiko konponbidea ematea ezinbestekotzat jotzen dute. Biktimek horrenbeste merezi eta behar duten egia, aitortza eta erreparazioaren garrantzia ere azpimarratu dute.
Maider Etxebarria Gasteizko alkatea: "Asko poztuko ninduke jaien amaieran zero erasoren balantzea egin ahal izateak"
2025eko Andre Maria Zuriaren jaien atarian, festak "bizikidetzatik eta errespetutik, alaitasun eta ilusio handiz bizitzeko" deia egin die Gasteizko alkateak herritarrei eta bisitariei.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea: "Zenbait sektorek ez diote modu argi batean indarkeria politikoari zilegitasunik kendu"
Hainbat gazteen eta ertzainen artean azken asteetan izandako istiluei buruz, Iñaki Subijana EAEKo Justizia Auzitegi Nagusiko presidenteak adierazi du "lehia bat" dagoela "Zuzenbide-Estatuaren eta Estatu beraren artean". "Biktima-justiziaren esparruan ezartzen ari garen neurrien inguruko hausnarketa egitera behartzen gaituzte", ondorioztatu du.
Bertan behera geratu da Puyko jaitsiera, bigarren urtez jarraian
Txosnek jai-eremu tradizionala aldarrikatu dute jaitsieraren kalean, udalaren debekuaren aurrean: "Jaiak herriarenak dira". Gogoratu beharra dago Udalak bigarren urtez jarraian debekatu duela hirigunean txosnen jai-esparrua jartzea, kanpoaldera mugituz.
AEBko Euskal Etxeetan euskararen irakaskuntza indartzeko hitzarmena sinatu dute
Etxepare Euskal Institutuak eta NABOk (North American Basque Organizations) sinatu dute lankidetza hitzarmena. Pradalesek adierazi duenez, "akordio hau konpromiso pedagogikoa baino gehiago da, urrats estrategikoa da euskararen nazioartekotzean".
Dobaranek eta Angulok Arkauti utziko dute urtebete eskas bete ondoren
Agur gutun batean, akademiaren eraldaketarako faseak abian jarri dituztela azaldu dute, baina ez dute irteeraren arrazoia zehaztu.
Eusko Jaurlaritzak Diasporaren Lege berri bat sustatuko du 2026an, egungo erronketara egokitzeko
Euskal herritarrek atzerrian duten presentzia aprobetxatzea da helburua, eta "Euskadi Globala" estrategian eragile diplomatiko gisa interesgarriak izan daitezkeen pertsona guztiak sare horretan sartzea.