Frankismoko presoen esklabotza kasuak salatzeko lehenengo kereila jarri dute nafar batzuen senideek
Frankismoan preso hartu zituzten 12 nafar errepublikanoren senideek kereila bat aurkeztu dute Agoizko Epaitegian, euren senideak esklabotzan izan zituztela aitor dezaten. Horrelako lehenengo kereila da, eta Espainiako Justiziak "gizateriaren aurkako krimenen biktima" gisa aitortzea du helburu, "Nazioarteko Zuzenbideak" egiten duen moduan.
Horixe jakinarazi dute Iruñean emandako prentsaurreko batean Balen Esteban kereila jarri dutenen bozeramaile eta presoetako baten semeak, Sabino Cuadra Ceaqua Argentinan jarritako kereila babesteko taldearen bozeramaileak, Ana Barrena Memoriaren Bideak elkartearen ordezkariak eta Jacinto Lara abokatuak.
Larak aitortu du lehenengo urratsa Agoizko Epaitegiak kereila tramitera onartzea dela, eta orduan hasiko direla ikertzen zenbat kargudun frankista dauden tartean: "Batzuk identifikatuta ditugu, baina ikertu beharreko puntuetako bat da".
"Kereilaren ibilbidea ez da jakina, eta esperientziak esaten digu zuhurrak izan behar dugula. Espero dugu tramitera onartzea, zeren ez da soilik kontu judizial bat, politikoa ere bada", gaineratu du.
Igari, Bidankoze eta Erronkari lotzen dituen errepidea egin zuten presoetako batzuen familiak dira kereila jarri dutenak, eta haien "duintasuna" defendatzeko eta egitura militar frankista zigortzeko egin omen dute.
17 kilometro ditu Erronkaribar eta Zaraitzu ibarrak lotzen dituen aipatu errepideak, eta guztira 15.000 preso izan omen ziren zeregin horietan eta bestelako eraikin militarrak egiten aritu zirenak.
Memoriaren Bideak elkartearen ordezkariaren esanetan, preso horiek gaizki elikatzen zituzten, lan gogorrak jartzen zizkieten eta utzita zeuden eraikinetan pilatzen zituzten, edo egurrezko etxoletan, eta muturreko tenperaturak jasaten zituzten. "Gainera, jipoiak eta exekuzioak" ere ohikoak omen ziren, Ana Barrenak azaldu duenez.
"Gutxienez hiru preso hil zituzten ihes egiten saiatzea leporatuta, beste 9 Iruñeko Ospitale Militarrean hil ziren, gaixotasunengatik edo istripuengatik, eta beste heriotza bat argitu gabe dago", gehitu du.
Senideek errespetua eta aitortza eskatzen dute, egia jakin dadila, "baita egia judiziala ere": "Gure gizarteak zor bat du preso horiekin eta babesten omen dituen balio demokratikoekin. Ez da onargarria egungo inpunitateak jarraitzea. Senideok egia, justizia eta erreparazioa behar ditugu, gizateriaren aurkako krimen hauek ez daitezen errepikatu".
Memoria berreskuratzeko ahalegin horretan, Memoriaren Bideak kolektiboak 2004tik omendu ditu errepidean lanean aritu ziren esklaboak, eta monolito bat jarri zuen Igari-Bidankoze gainean.
Albiste gehiago politika
Epaileak ez du Cerdan aske utziko, frogak suntsitzeko arriskua dagoela argudiatuta
Hala ere, aurreratu du "aurreikuspenen arabera" prebentziozko espetxealdia ez dela aurten baino gehiago luzatuko.
Diez Antxustegi: "PP galduta dago eta EH Bildu ezkutatuta"
Joseba Diez Antxustegi EAJren bozeramaileak EH Bilduren "anbiguotasuna" kritikatu du, eta "konpromiso zehatzik" ez duela hartzen aurpegiratu dio.
Pello Otxandianok estatus berri bat adosteko "erabateko eta mugarik gabeko konpromisoa" eskaini dio lehendakariari
EH Bilduko Legebiltzarreko bozeramaile Pello Otxandianok bat egin du lehendakariak “garai ilunen” mehatxuaren inguruan egindako diagnostikoarekin. Ildo horretan, azpimarratu du EH Bildu prest dagoela, “mugarik gabe”, Euskal Herriaren eta euskal gizartearen defentsan lankidetzan egiteko: “Lehendakariak eta gobernuak gure erabateko kolaborazioa izango du testuinguru historiko honi aurre egiteko”.
Andueza: "Ez diogu aterik irekiko independentziari bide emango liokeen Estatutuaren erreformari"
Eneko Andueza PSE-EEren bozeramailearen ustez, "Estatutu berri bat ahalbidetu behar dugu, 46 urte hauetan garatu ahal izan ditugun aurrerapen guztiak jaso eta beteko dituena", eta pilota EAJren eta EH Bilduren teilatuan dagoela azpimarratu du.
PPk Jaurlaritzari leporatu dio ezkerrera egin izana
Javier de Andres Euskadiko PPko presidenteak adierazi duenez, "Euskadik arazo larria du ezker erradikalarekin". "Pradales jauna, EAJrekiko oso urruti gaude, eta hori ez da autogobernuarekiko dugun interpretazioagatik, baizik eta EAJk ezkerrera egin duen bideagatik, Bilduren eta PSEren presioei men eginez".
Jon Hernandez (Sumar): "Estatutuaren inguruko eztabaida ezin da modu abstraktuan egin, eskumenak nola erabiltzen diren ikusi behar da”
Politika orokorreko osoko bilkuraren arratsaldeko saioan, Sumarreko legebiltzarkideak ohartarazi du estatutu berriari buruzko eztabaida autogobernuaren benetako erabileran eta dauden eskumenetan oinarritu behar dela. Hernandezek azpimarratu du jokoan dagoena ez dela soilik legegintzaldi bat, Euskadik krisi klimatikoari, prekarietateari, desberdintasun sozialari eta etxebizitzari erantzuteko duen gaitasuna baizik.
Vox: "Langabezia-prestazioen kudeaketaren eskualdatzea txiringito berri bat sortzeko aitzakiarik onena izango da"
Amaia Martinez Voxeko legebiltzarkideak abiatu du Politika Orokorreko Osoko Bilkuraren arratsaldeko saioa. Migrazioaren gaia hizpide izan du behin eta berriz, eta Pradalesen Gobernuaren lehen urteari buruz "oso emaitza kezkagarriak" eman dituela esan du.
Sortuk bi pankarta eskegi ditu Cuelgamurosen, autodeterminazio eskubidea aldarrikatzeko
“Gora Euskal Herria askatuta” irakur daiteke pankarta batean, eta bi guardia zibilik ikus daitezke bestean, pertsona bat fusilatzen. Hazte Oir elkarteak Sortu salatu du, gorroto delitua, sentimendu erlijiosoen aurkako delitua eta terrorismoa goratzea egotzita.
Vianako Printzea erakundeak bide eman dio Iruñeko Erorien Monumentuaren erreformari
Monumentuari buruzko xedapen espezifiko bat sartzeko memoria historikoaren araudia aldatu zuen Foru Legean oinarritzen da erabakia. Lege horrek monumentuari esanahi berri bat ematea derrigortzen du, haren erabilerak hezkuntza eta memoria demokratikorako helburuetara mugatzen ditu, eta frankismoa goraipatzeko elementuak kentzea ezartzen du.
Lehen Mailako Arretarako psikologo gehiago eta nerabeei zuzendutako ongizate-programa pilotu bat iragarri du Pradalesek
Emozioekin eta osasun arloarekin lotutako zenbait neurri zehaztu ditu lehendakariak Politika Orokorreko Osoko Bilkuran, "ongizatea euskal kontratu sozial berriaren parte izan behar delako".