M8: Argitu hemen greba feministari buruzko zalantza guztiak
Zeintzuk dira helburuak?
Mugimendu feministek agerian utzi nahi dute emakumerik gabe herrialdea gelditu egingo litzatekeela. Helburu gehiago dituzte: indarkeria matxista eta sistema patriarkala salatzea, pairatu behar dituzten 'zamak' ikusaraztea eta alternatiba feminista bat eraikitzea.
Horregatik, greba lau esparrutan egiteko deia egin dute: enpleguan, hezkuntzan, pertsonen zainketan eta kontsumoan.
Legezkoa da?
Bai, greba deialdia sindikatuek erroldatu dute Lan Sailean, eta lege baldintza guztiak betetzen ditu.
Zenbat iraungo du?
Greba deialdia ez da bateratua izan, eta, horregatik, lanuzte ezberdinak izango dira:
- EAEn eta Nafarroan, Euskal Herriko Mugimendu Feministak eta ELA, LAB, Steilas, ESK, Hiru eta EHNE sindikatuek lau orduko lanuzteak deitu dituzte, txanda bakoitzeko. Hain zuzen ere, 11:00etatik 15:00etara, eta 18:00etatik 22:00etara.
- Estatu mailan, M8 Batzordeak, CNTk eta CGTk 24 orduko greba deitu dute. CCOOk eta UGTk, baina, bi orduko lanuzteak deitu dituzte txanda bakoitzeko (11:30etik 13:30era, eta 16:00etatik 18:00etara).
Aurrekaririk ba al da? Zein da deialdiaren jatorria?
2017ko maiatzetik ari dira ekimena prestatzen, eta Argentinan sustatu eta 70 herrialdek babestu zuten Emakumeen Mundu Lanuztearekin dago lotuta. "Bizirik egon nahi dugu" lelopean egin zuten protesta iazko martxoaren 8an.
Nola egin dezaket bat grebarekin?
Mugimendu feministek honako jarraibideak partekatu dituzte:
- Lantoki eta ikasgeletan lanuzteetara batuz.
- Herri eta hirietako mobilizazioetara joanez. Bi hitzordu nagusi: 12.00 eta 20.00.
- Amantala edo beste edozein tresna balkoitik eskegiz, zaintza lanak azaleratzeko.
- Merkatuan kontsumitzeari utziz, batez ere langileen esplotazioaren ikur diren enpresa handietan, objektutzat hartzen gaituztenak.
- Greba zabalduz eta zure eskualdean antolaketan parte hartuz. Mobilizazioetan zure eremuko aldarrikapenekin blokea antolatu dezakezu.
- Zaintzeari utziz, lan hori beste emakumeen esku utzi gabe. Besteek egin dezatela.
- Edonon zaudela besoko morea jantziz.
Gizona naiz, greba egin dezaket?
Gizonei ezin zaie legez debekatu greba egitea, baina mugimendu feministek lanuzteekin bat ez egitea eskatu diete. Izan ere, sektore feminizatuenak azaleratzea eta emakumeek ekonomian duten pisua erakustea da helburua. Gainera, gizonek emakumeek egin ohi dituzten lanak egitea da beste helburu bat, emakumeen desberdintasunak eta prekarietatea ezagutu ditzaten.
Batik bat, kontuan hartu greba emakumeena izango dela.
Dena dela, badaude moduak gizonek ekarpenak egiteko greba arrakastatsua izan dadin. Hauek seinalatu dituzte mugimendu feministek:
- Aita bazara, seme-alabak zaindu, eztabaida bultzatu eta ikasle greba babestu.
- Laguna baza, zure burua eskaini emakume baten seme-alabak zaintzeko.
- Lankidea bazara, zure burua eskaini emakume lankide baten lana egiteko edota zerbitzu minimo izateko. Gainera, egun horretako soldata mugimendu feministari eman diezaiokezu, eta lantokian erresistentzia kutxa antolatu edo horrekin kolaboratu.
- Egin bat kontsumo grebarekin.
- Lanean erantzukizunak badituzu, ez jarri oztoporik greba egiteko, eta ez jarri zigorrik grebalariei.
- Ikaskidea bazara, erakutsi babesa deialdiari eta grebarekin bat egingo duten emakume ikaskideei.
- Irakaslea bazara, ez irakurri zerrenda. Gogoratu: falta justifikatuta dago, eta egun horretan klasean ez dauden emakumeak kalean egongo dira, “bizirik egon nahi dugu” aldarrikatzen.
- Antzerkigilea bazara, bertan behera utzi egun horretarako funtzioak eta entseguak. (Lanbide guztietarako eskaria).
- Zure familian norbaitek zaintzak behar baditu, eta emakume batek eman ohi badizkio, egun aproposa da zu zeu hori egiten has zaitezen.
- Emakume batekin sexu-maitasun harremana baduzu, egizu berak eskatutako edozer grebara joan dadin.
- Militantea bazara, sustatu deialdia eta lagundu emakumeek bat egin dezaten eta gizonek zerrenda hau irakur dezaten.
- Mobilizazio batera bazoaz (aurreko puntuetan emakume batek zure laguntza behar izan ez badu), entzun, ez izan protagonista eta ez eman agindurik. Emakumeak dira protagonistak.
- Greba egunaren aurretik eta ondoren beste gizonezkoekin bildu zaitezke, zuen maskulinitateen inguruan elkarrekin hausnartzeko, lan pertsonala eta kolektiboa egiteko, zuen pribilegioez kontzientzia hartzeko eta menderakuntzarik gabeko gizartea lortzeko bidean pausuak emateko.
Zer alderdi politikok babesten dute deialdia?
EAEn, EH Bilduk eta Elkarrekin Podemosek eman diote babes esplizitua deialdiari, eta PSEk bi orduko lanuzteari.
Estatuan, Unidos Podemosek bat egin du grebarekin, eta PSOEk bi ordukoarekin.
Zenbat mobilizazio deitu dituzte?
Mugimendu feministek mobilizazio eta ekintza ugari deitu dituzte herriz herri. Hauek izango dira nagusiak:
Bilbo
11:00: Kalejira feminista Unamuno Plazatik
12:00: Eserialdi isila Plaza Eliptikotik
14:00: Bazkaria pelota kalean, norberak etxetik dakarrenarekin
16:00: Ekintzak Tawir Fundazioaren, Histeriak Kolektiboaren eta Biotxerreren eskutik, La Bolsan
18:00: Kalejira feminista Plaza Eliptikotik (zarata egiteko tresnaren bat ekarri)
20:00: Manifestazioa Jesusen Bihotza plazatik
Donostia
11:00: Bizikletaldi desobedientea Arcotik Zurriolara
12:00: Eserialdia Boulevarden
13:30: Kalejira feminista
14:30: Gipuzkoa plazan bazkaria, norberak etxetik ekarritakoarekin
20:00: Manifestazioa Boulevarden
24:00: Festaren amaiera Guardetxen
Gasteiz
07:00: Auzoak dekoratu
09:45: Propaganda banaketa Desamparadasen
11:00: Propaganda banaketa Bilbo Plazan eta Foru Aldundian
12:00: Eserialdia Loma Jeneralaren plazan, eskulturaren alboan
15:00: Tuper bazkaria, gaztetxean
17:00: Kafea Hala Bedi tabernan
18:30: Propaganda banaketa Fariñasen
20:00: Manifestazioa San Anton plazatik
Iruñea
12:00: Ekitaldi politikoa Sarasate pasealekutik
14:00: Norberak kudeatutako bazkaria
20:00: Manifestazioa Gaztelu plazatik
Baiona
12:00: Eserialdia eta ondoren bazkaria Herriko Etxeko Plazan
18:00: Kontzentrazioa Udaletxean
Zure interesekoa izan daiteke
Talgo % 9,7 igo da burtsan Sidenorrek konpainiaren % 30 erosi ondoren
Talgoren kotizazioa ordubete inguru egon da etenda ostiraleko saioan, konpainiak Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari Sidenorrek akzio-pakete hori erosi duela jakinarazi aurretik.
Sidenorren arabera, Talgok "etorkizuneko proiektu sendo batekin" ekin ahalko dio etapa berriari
Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria sailburuaren esanetan, euskal partzuergoak Talgoren % 29,76 erosteko sinatutako akordioa "mugarri oso garrantzitsua" da urtea amaitu aurretik operazioa gauzatu ahal izateko. EAJk euskal industriaren aldeko apustuaren erakusgarri gisa ospatu du operazioa; EH Bilduk, berriz, albiste ontzat jo du, nahiz eta izen aldaketa eskatuko duen eta beheranzko joera hartua duen euskal ekonomiarentzat lagungarria izatea espero du.
Talgo eta Sidenor, euskal industriaren bi erraldoi
Lehenengoa erreferentea da tren-sektorean; bigarrena, berriz, liderra da siderurgian.
Sidenor buru duen partzuergoak Talgoren % 29,76ren erosketa itxi du 156 milioiren truke
Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalak (CNMV) behin-behinean eten du Talgoren kotizazioa, Sidenorrek gidatutako partzuergoak Pegasorekin sinatutako akzioen salerosketa-kontratua sinatu ondoren. Eragiketak otsailean lortutako aurreakordioa berretsi du, eta erosketaren azken faseari ekin dio.
Bizkaiko hegoaldeko trenbide-saihesbidearen obrak urtea amaitu baino lehen hasiko dira
Eusko Jaurlaritzako Mugikortasun Jasangarriaren sailburu Susana Garcia Chuecak azaldu duenez, obrak amaitutakoan merkantzia-trenek ez dute Santurtzi, Portugalete, Sestao eta Barakaldo zeharkatu beharko. "Aldiriko trenek bakarrik zirkulatuko dute, iberiar zabalera baitute trenbide horiek", gaineratu du.
Angula-arrantza denboraldia hastear, Bizkaiko eta Gipuzkoako arrantzaleak lehorrean
Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi du aurtengo angularen arrantza-kanpaina, espeziea galtzear dagoela argudiatuta. Hala, urtebetean, gutxienez, ezingo da angularik harrapatu Bizkaiko eta Gipuzkoako ibaietan. Euskadiko Anguleroen Elkarteak salatu du Europa osoan arrantzatuko dutela angula, Euskal Autonomia Erkidegoan izan ezik.
“Ipar Euskal Herrian, Asturiasen, Kantabrian… Europa osoan ari dira angula arrantzatzen, EAEn izan ezik”
Angula denboraldia hastear den honetan, Gipuzkoako eta Bizkaiko arrantzaleek ezin izango dute angula arrantzatu, Jaurlaritzaren debekua dela eta. Unai Eizagirre Anguleroen Elkartearen lehendakariak onartu du angularen egoera ez dela ona, baina kritikatu du debekua Euskal Autonomia Erkidegoan soilik ezarri dela, eta, bien bitartean, Asturiasen, Galizian... angula arrantzatzen ari direla. Eurak soluzioaren parte direla nabarmendu dute, eta, Frantziako eredua jarri dute mahai gainean.
Gobernantza Sailak 167,5 milioi bideratuko ditu 2026an Administrazioa arinagoa izan dadin
Gainera, Ubarretxena sailburuak iragarri duenez, Eusko Jaurlaritzak 2023, 2024 eta 2025eko Lan Eskaintza Publikoak batuko ditu, eta guztira 1.700 plaza aterako ditu Administrazio Orokorrean, baina ez da deialdi bakarra egingo, eskalen arabera deituko dira.
Eusko Jaurlaritzak 8 ikuskatzaile gehiago kontratatuko ditu etxebizitza turistikoen gaineko kontrola areagotzeko
Javier Hurtado Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko sailburuak bere sailari dagokion datorren urteko aurrekontu-proiektua aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean. Guztira, 56,5 milioi euroko aurrekontua izango du, aurten baino % 2 gutxiago.
Mikel Jauregi: "Hidrogeno berdeak menpekotasuna galtzea ekarriko digu"
Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburuak "Egun On" saioan adierazi duenez, "garai batean Errusiarekiko genuen menpekotasuna amaitu da, baina, orain, Ipar Amerikarekiko menpekotasuna sortzen ari gara". "Egin dezagun europar energia bat", gaineratu du sailburuak