M8: Argitu hemen greba feministari buruzko zalantza guztiak
Zeintzuk dira helburuak?
Mugimendu feministek agerian utzi nahi dute emakumerik gabe herrialdea gelditu egingo litzatekeela. Helburu gehiago dituzte: indarkeria matxista eta sistema patriarkala salatzea, pairatu behar dituzten 'zamak' ikusaraztea eta alternatiba feminista bat eraikitzea.
Horregatik, greba lau esparrutan egiteko deia egin dute: enpleguan, hezkuntzan, pertsonen zainketan eta kontsumoan.
Legezkoa da?
Bai, greba deialdia sindikatuek erroldatu dute Lan Sailean, eta lege baldintza guztiak betetzen ditu.
Zenbat iraungo du?
Greba deialdia ez da bateratua izan, eta, horregatik, lanuzte ezberdinak izango dira:
- EAEn eta Nafarroan, Euskal Herriko Mugimendu Feministak eta ELA, LAB, Steilas, ESK, Hiru eta EHNE sindikatuek lau orduko lanuzteak deitu dituzte, txanda bakoitzeko. Hain zuzen ere, 11:00etatik 15:00etara, eta 18:00etatik 22:00etara.
- Estatu mailan, M8 Batzordeak, CNTk eta CGTk 24 orduko greba deitu dute. CCOOk eta UGTk, baina, bi orduko lanuzteak deitu dituzte txanda bakoitzeko (11:30etik 13:30era, eta 16:00etatik 18:00etara).
Aurrekaririk ba al da? Zein da deialdiaren jatorria?
2017ko maiatzetik ari dira ekimena prestatzen, eta Argentinan sustatu eta 70 herrialdek babestu zuten Emakumeen Mundu Lanuztearekin dago lotuta. "Bizirik egon nahi dugu" lelopean egin zuten protesta iazko martxoaren 8an.
Nola egin dezaket bat grebarekin?
Mugimendu feministek honako jarraibideak partekatu dituzte:
- Lantoki eta ikasgeletan lanuzteetara batuz.
- Herri eta hirietako mobilizazioetara joanez. Bi hitzordu nagusi: 12.00 eta 20.00.
- Amantala edo beste edozein tresna balkoitik eskegiz, zaintza lanak azaleratzeko.
- Merkatuan kontsumitzeari utziz, batez ere langileen esplotazioaren ikur diren enpresa handietan, objektutzat hartzen gaituztenak.
- Greba zabalduz eta zure eskualdean antolaketan parte hartuz. Mobilizazioetan zure eremuko aldarrikapenekin blokea antolatu dezakezu.
- Zaintzeari utziz, lan hori beste emakumeen esku utzi gabe. Besteek egin dezatela.
- Edonon zaudela besoko morea jantziz.
Gizona naiz, greba egin dezaket?
Gizonei ezin zaie legez debekatu greba egitea, baina mugimendu feministek lanuzteekin bat ez egitea eskatu diete. Izan ere, sektore feminizatuenak azaleratzea eta emakumeek ekonomian duten pisua erakustea da helburua. Gainera, gizonek emakumeek egin ohi dituzten lanak egitea da beste helburu bat, emakumeen desberdintasunak eta prekarietatea ezagutu ditzaten.
Batik bat, kontuan hartu greba emakumeena izango dela.
Dena dela, badaude moduak gizonek ekarpenak egiteko greba arrakastatsua izan dadin. Hauek seinalatu dituzte mugimendu feministek:
- Aita bazara, seme-alabak zaindu, eztabaida bultzatu eta ikasle greba babestu.
- Laguna baza, zure burua eskaini emakume baten seme-alabak zaintzeko.
- Lankidea bazara, zure burua eskaini emakume lankide baten lana egiteko edota zerbitzu minimo izateko. Gainera, egun horretako soldata mugimendu feministari eman diezaiokezu, eta lantokian erresistentzia kutxa antolatu edo horrekin kolaboratu.
- Egin bat kontsumo grebarekin.
- Lanean erantzukizunak badituzu, ez jarri oztoporik greba egiteko, eta ez jarri zigorrik grebalariei.
- Ikaskidea bazara, erakutsi babesa deialdiari eta grebarekin bat egingo duten emakume ikaskideei.
- Irakaslea bazara, ez irakurri zerrenda. Gogoratu: falta justifikatuta dago, eta egun horretan klasean ez dauden emakumeak kalean egongo dira, “bizirik egon nahi dugu” aldarrikatzen.
- Antzerkigilea bazara, bertan behera utzi egun horretarako funtzioak eta entseguak. (Lanbide guztietarako eskaria).
- Zure familian norbaitek zaintzak behar baditu, eta emakume batek eman ohi badizkio, egun aproposa da zu zeu hori egiten has zaitezen.
- Emakume batekin sexu-maitasun harremana baduzu, egizu berak eskatutako edozer grebara joan dadin.
- Militantea bazara, sustatu deialdia eta lagundu emakumeek bat egin dezaten eta gizonek zerrenda hau irakur dezaten.
- Mobilizazio batera bazoaz (aurreko puntuetan emakume batek zure laguntza behar izan ez badu), entzun, ez izan protagonista eta ez eman agindurik. Emakumeak dira protagonistak.
- Greba egunaren aurretik eta ondoren beste gizonezkoekin bildu zaitezke, zuen maskulinitateen inguruan elkarrekin hausnartzeko, lan pertsonala eta kolektiboa egiteko, zuen pribilegioez kontzientzia hartzeko eta menderakuntzarik gabeko gizartea lortzeko bidean pausuak emateko.
Zer alderdi politikok babesten dute deialdia?
EAEn, EH Bilduk eta Elkarrekin Podemosek eman diote babes esplizitua deialdiari, eta PSEk bi orduko lanuzteari.
Estatuan, Unidos Podemosek bat egin du grebarekin, eta PSOEk bi ordukoarekin.
Zenbat mobilizazio deitu dituzte?
Mugimendu feministek mobilizazio eta ekintza ugari deitu dituzte herriz herri. Hauek izango dira nagusiak:
Bilbo
11:00: Kalejira feminista Unamuno Plazatik
12:00: Eserialdi isila Plaza Eliptikotik
14:00: Bazkaria pelota kalean, norberak etxetik dakarrenarekin
16:00: Ekintzak Tawir Fundazioaren, Histeriak Kolektiboaren eta Biotxerreren eskutik, La Bolsan
18:00: Kalejira feminista Plaza Eliptikotik (zarata egiteko tresnaren bat ekarri)
20:00: Manifestazioa Jesusen Bihotza plazatik
Donostia
11:00: Bizikletaldi desobedientea Arcotik Zurriolara
12:00: Eserialdia Boulevarden
13:30: Kalejira feminista
14:30: Gipuzkoa plazan bazkaria, norberak etxetik ekarritakoarekin
20:00: Manifestazioa Boulevarden
24:00: Festaren amaiera Guardetxen
Gasteiz
07:00: Auzoak dekoratu
09:45: Propaganda banaketa Desamparadasen
11:00: Propaganda banaketa Bilbo Plazan eta Foru Aldundian
12:00: Eserialdia Loma Jeneralaren plazan, eskulturaren alboan
15:00: Tuper bazkaria, gaztetxean
17:00: Kafea Hala Bedi tabernan
18:30: Propaganda banaketa Fariñasen
20:00: Manifestazioa San Anton plazatik
Iruñea
12:00: Ekitaldi politikoa Sarasate pasealekutik
14:00: Norberak kudeatutako bazkaria
20:00: Manifestazioa Gaztelu plazatik
Baiona
12:00: Eserialdia eta ondoren bazkaria Herriko Etxeko Plazan
18:00: Kontzentrazioa Udaletxean
Albiste gehiago ekonomia
Lodosako Karey Solanok konkurtsoa egingo du, eta lantegia itxi eta 36 beharginak kaleratuko ditu
Langile gehienak oso aspaldi hasi ziren lanean, eta batez beste 50 urtetik gorakoak dira. CCOOk salatu du oraindik ez dutela abuztuko nomina jaso.
Ostiralean sei hilabete beteko dira Gasteizko lorezainek grebari ekin ziotenetik, eta manifestazioa deitu dute egun horretarako
Gaur goizean Gasteizen egindako prentsaurreko batean, Enviser enpresako langileek "borrokarekin jarraitzeko" asmoa agertu dute, "soldata duinak lortu arte". Gainera, langileak akordiorako prest agertu dira, baina hori lortzeko "Gasteizko Udalaren benetako inplikazioa" beharrezkoa dela uste dute.
Zeintzuk dira BBVAren eskaintza berriaren gakoak?
Josu Ferreiro EHUko irakasleak Radio Euskadin egin duen elkarrizketa batean adierazi duenez, erakundeak Kataluniako bankuko akziodunen zati handi batek eskatzen zuenera egokitu du bere proposamena, lehen eskaintzari uko egin baitzioten, nahikoa ez zelakoan. Ferreirok zehaztu duenez, BBVAk ez du eskudirutan ordainduko, akzio propioetan baizik, eta horrek abantaila fiskala dakarkie akziodunei, zergak gutxiago ordaintzea dakarrelako. Mugimendu horrekin, Carlos Torres Vila buru duen bankuak Sabadellen akzioen merkatuko balioa berdindu du, eta horrek opak aurrera egiteko aukerak areagotu ditu, nahiz eta BBVAri berari kostu handiagoa ekarri. Hobekuntza berri bat egon litekeen galdetuta, ekonomialariak uste du zaila dela: "BBVAk argudiatu zuen Sabadellen akzioak gainbaloratuta zeudela. Orain, alde hori desagertu egin da. Beste eskaintza bat baztertu beharko litzateke, hau izango litzateke azkena", adierazi du. Elkarrizketa Boulevard saioan entzun daiteke, GUAUn, 02:50: 00etatik aurrera (jatorrizkoa, gaztelaniaz).
2026an jarriko da martxan Petronorren eta OCO Technologyren agregakin sintetikoen planta, Bilboko Portuan
Proiektua 2024an hasi zen eraikitzen, eta Europa kontinentalean agregakin sintetikoak fabrikatuko dituen lehen lantegi industriala izango da. Agregakin horiek CO2 gasa harrapatzen dute, bai ekoizpen prozesuan zehar, baita horien bizitza baliagarrian ere.

BBVAk % 10 igo du Sabadell bankua eskuratzeko eskaintza
Carlos Torres BBVAren presidenteak azpimarratu duenez, hobekuntza eginda "aparteko eskaintza" jarri dute Banco Sabadellen akziodunen esku, "balorazio eta prezio historikoarekin, eta bi bankuen batasunarekin sortutako aukera apartan parte hartzeko aukerarekin". Sabadellek, bere aldetik, erantzun du azken eskaintza "jatorrizkoa baino okerragoa" dela.
Maderas de Llodio, greba mugagabean
Langileen batzordeak salatu du enpresak produkzioaren % 40 beste lantegi batzuetara eramateko asmoa duela, eta deslokalizazioak Laudioko eta eskualdeko "lantegiaren etorkizuna arriskuan jartzen" duela.
Multiverse Computingek % 30 handituko du bere lantaldea Donostian
Software kuantikoan eta adimen artifizialean espezializatutako enpresa donostiarrak datorren urtean 60 pertsona kontratatzea aurreikusten du. 4 langile zituztela abiatu zuten konpainia 2019an, eta 260 izango dira laster.
Pentsiodunak Euskadiko hiriburuetan manifestatu dira gutxieneko pentsioak LGSarekin parekatzea eskatzeko
Ehunka pertsonak bat egin dute Gasteizen eta Donostian Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako manifestazioekin; hain zuzen ere, osteguneko Legebiltzarreko bozketan presioa egiteko, gutxieneko pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatarekin (LGS) parekatzea eskatzeko.
Petronorreko enpresa batzordeak enpresaren egoera "tamalgarria" salatu du, eta "presio neurriekin" mehatxu egin du
Plantillako ordezkariek adierazi dute ez direla bete zuzendaritzarekin lortutako akordioak, eta nabarmendu dute "tamalgarria" dela Muskizko findegiko instalazioen egoera.
Urte amaierarako 4.000 plaza baino gehiagoko lan-eskaintza publikoa deitzea aurreikusten du Osakidetzak
Lehen Mailako Arretan betetzen zailak diren 169 plazaren esleipena amaitzen ari da Osakidetza, landa-eremuetako, arratsaldeko txandetako eta Etengabeko Arreta Guneetako asistentzia indartzeko.