Lehen sektorea garai berrietara moldatzen ari da: ustiategi gutxiago, baina handiagoak
Nekazaritza-ustiategien kopuruak behera egin du azken urteotan, bai Euskadin baita Nafarroan ere, batez ere langileek jarduera "utzi" egin dutelako. Nekazaritza-azalera erabilgarria ere murriztu egin da, Estatuan ez bezala.
Zehazki, 2009an 16.519 nekazaritza-ustiategi izatetik 2020an 11.276 izatera igaro da Euskadi; 5.000tik gora galdu ditu. Nafarroan, txikiagoa izan da beherakada, 15.441 izatetik 12.928 izatera igaro baita.
Ustiategi horien batez besteko tamainari dagokionez, Euskadin nabarmen hazi da azken urteotan, 11,53 hektareatik 15,63 hektareara. Nafarroan ere hazi da eremu horien tamaina, 35,33 hektareatik 39,55 hektareara, hain zuzen ere.
Abeltzaintzako ustiategi gutxiago...
Jaitsierarik handiena abeltzaintza-ustiategietan (behiak, ardiak, ahuntzak, txerriak, etxeko hegaztiak eta untxiak) gertatu da. Hamaika urtean, Euskadik ustiategi horien % 41 galdu ditu; Nafarroan, berriz, % 22 egin du behera horien kopuruak.
Beherakada hori animalia guztietan igarri da. Euskadin, txerri-ustiategietan (-% 67,6) eta hegaztietan (-% 73,2) nabarmendu da galera, eta Nafarroan, hegaztietan (-% 72,3).
... baina behi eta txerri azienda gehiago
Ustiategien kopurua murriztu bada ere, 2009 eta 2020 artean hazi egin da behi eta txerrien kopurua. Izan ere, txerri-aziendek % 84ko hazkundea izan dute, eta 29.664 txerri daude egun Euskadin. Haatik, gutxitu egin dira ardi- eta ahuntz-aziendak, bai EAEn baita Nafarroan ere (-% 16 eta -% 21); Estatuan, aldiz, ez da aldaketa handirik egon.
Gero eta makroetxalde gehiago
Beste datu garrantzitsu bat makroetxaldeei buruzkoa da. Gora egin du horien kopuruak, bai txerrien kasuan, bai etxeko hegaztien kasuan, batez ere Nafarroan. Lurralde horretan, 2012tik 2021era bitartean, txerri-haztegi erraldoiak 74 izatetik 94 izatera igo da. Euskadin, bakarra dago, Araban. Huescan, Lleidan eta Zaragozan daude Estatu osoko makroetxaldeen ia erdiak.
Etxeko hegaztien makroetxaldeak ugaritu egin dira Estatuan (+256), Nafarroan (+10) eta Euskadin (+2).
Sektorearen pisua
Azkenik, bai Euskadin, bai Nafarroan, lehen sektoreak pisua galdu du azken urteotan. Euskadin, 2009 eta 2020 artean, Balio Erantsi Gordinaren (BEG) % 1,7 izatetik % 1 izatera igaro da, eta Nafarroan, % 4 izatetik % 3 izatera.
Zure interesekoa izan daiteke
Jaurlaritzak beste hamar urteko lizentzia eman dio Balenciaga ontziolari itsas jarduerarekin jarraitzeko
22.400 metro koadroko lursail bat utziko diola iragarri du Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak. Lursail horren erabilera itsasontziak eraikitzera eta konpontzera mugatu du Jaurlaritzak. Balenciaga ontziolak 10 eguneko epea du baimen hori ordaintzeko edo alegazioak aurkezteko.
Arabako Foru Aldundiak eta Elkarrekin Ahal Dugu Ezker Anitza-IUk 2026ko aurrekontuak adostu dituzte
Ituna segurutzat jotzen zen alderdi moreak joan den ostiralean osoko zuzenketa erretiratu ondoren, baina erabat itxi gabe zegoen. Astelehenean emango ditu alderdi moreak akordioaren xehetasunak.
Frantziako Gobernuak astelehen honetan hasiko du hego-mendebaldeko milioi bat behi dermatosiaren aurka txertatzen
Bitartean, Ipar Euskal Herrian laborariek mobilizazioekin jarraitzen dute. Prefeta Confederation Paysanne eta ELB sindikatuetako ordezkariekin bilduko da astelehen arratsaldean Pauen.
Gasteizko Mercedeseko langileak ordubeteko lanuztera daude deituta txanda bakoitzean astelehenetik ostegunera
Bihar, astelehena, hasiko dituzte lanuzteak, baina mobilizaziorik gabe. Asteartean eta ostegunean, ordea, elkarretaratzeak egingo dituzte 14:15ean, txanda aldaketekin batera, lantegiaren kanpoaldean.
Bizkaiko eta Gipuzkoako arrantzaleek balorazio gazi-gozoa egin dute EBk ezarritako arrantza kuoten inguruan
Erdietsitako akordioa albiste txarra da Ondarroako alturako ontzientzat, besteak beste, legatzaren eta oilarraren kuotak jaitsi dituztelako. Kaltetuenak, baina, berdela amuarekin arrantzatzen duten ontzi txikiak dira, % 70 murriztu baitute harrapaketen kopurua. Baxurako arrantzaleentzat, aldiz, akordio “positiboa” da, hegaluzearen kuotari eutsi egin diotelako eta atun gorriarena eta antxoarena handitu direlako.
Ipar Euskal Herriko laborariek A64a blokeatu dute dermatosi nodularraren aurkako neurriak salatzeko
Mobilizazioak bart abiatu dituzte, errepidean traktoreak eta lasto fardoak jarrita. Gaixotasuna kontrolatzeko, neurri zorrotzak hartu ditu Frantziako Gobernuak, eta kasuren bat agertuz gero, etxaldeko behi guztiak hiltzeko agindua eman du. Abeltzainek astelehenera arte jarraituko dute protestan, Macronen gobernuari euren “haserrea” helarazteko.
Jaurlaritza berdelaren kuota murrizteak eragingo dituen galerak arintzeko neurriak bilatzen ari da
Bilerak deituko ditu kuota berrien eragin ekonomikoa aztertzeko eta galerak arintzen lagunduko duten neurriak aztertzeko. Gainera, beste espezie batzuentzat ere murrizketak aurreikusi ditu Europar Batasunak.
EBk % 73 murriztu du berdelaren kuota 2026ko lehen sei hilabeteetarako
Antxoari dagokionez, albiste onak euskal arrantzaleentzat, gehieneko muga baimendu baita (29.700 tonako harrapaketak). Onartutako kuotak ekainera arte egongo dira indarrean, negoziazio berrien zain.
EBk 3 euroko tasa ezarriko die uztailetik aurrera Shein eta Temu plataformetan egindako erosketei
2028rako aurreikusitako behin betiko muga-zergen erreforma indarrean sartu arte egongo da indarrean. Erreforma horren bidez, EBk amaiera eman nahi dio 150 eurotik beherako balioa duten produktuak muga-zergak ordaintzetik salbuetsita egoteari.
Aurreko egunetako antzerako jarraipena izan du medikuen grebak ostiralean EAEn
Osakidetzak emandako datuen arabera, goizeko txandan % 19,63k egin du lanuztea eta arratsaldekoan, berriz, %9,22k.