EAEko entitateen % 12k darabilte Adimen Artifiziala, Euskadin hasiberria den arloa
Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) entitateen % 12,2k erabiltzen dituzte gaur-gaurkoz Adimen Artifizialeko (AA) sistemak. Sektorea, hortaz, hastapenetan dago, baina hazkundean.
Euskadiko Adimen Artifizialaren Zentroak (BAIC, ingelesezko sigletan) teknologia horrek gurean duen egoeraren diagnostikoa landu du, egin den lehena. BAIC 2021ean sortu zuten EAEn Adimen Artifizialaren garapena bultzatzeko (700 agentek hartzen dute parte, eta erakunde publikoak, enpresak eta prestakuntza zentroak daude tartean).
Txostenak 2023ko datuak bildu ditu, eta AAren ekosistemaren erradiografia egiteko balio du. Ikerketa gaur aurkeztu dute Bilbon, eta bertan izan dira, besteak beste, Mikel Jauregi Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburu eta BAICeko presidentea eta Laura Maron zentroko zuzendari nagusia.
Diagnostikoaren arduradunek aitortu duenez, teknologia mota horren ezarpen maila "hastapenetan" dago, baina uste dute Euskadik "oinarri sendoa" duela etorkizunean "nazioarteko erreferente" bilakatzeko. Txostenaren aurkezpenean azaldu dutenez, EAE Estatuko ezarpen mailatik "apur bat gorago" dago, Erresuma Batua, Frantzia edo Alemaniaren "pare". Hala, entitateen % 12k darabilte AA, eta % 26k edozein datu-iturritako Big Data aztertzen dute. Administrazio publikoan apur bat zabalduago dago, % 16,4k erabiltzen baitute dagoeneko.
Enpresa ehunari dagokionez, gutxienez 89 enpresa ari dira Adimen Artifizialeko soluzioak hornitzen. Iaz, 105 milioi euroko fakturazioa izan zuten konpainiok. Horrez gain, AA euren sistematan txertatu zuten enpresek batez beste % 9 igo zuten euren fakturazioa. BAICek egindako kalkuluen arabera, 7.500 profesional dabiltza AArekin lanean —gehientsuenak, % 83, enpresa pribatuetan—, baina oraingoz, biztanleria aktiboaren % 0,68 baino ez dira.
Hezkuntza eskaintzak gora egin du azken urteotan, eta egun 35 prestakuntza-produktu daude eskura (graduak, masterrak edo ikastaroak). Urtero, 900 pertsonak lortzen dute Adimen Artifizialean espezializatzea, baina oraindik ez dira nahiko eskariari aurre egiteko. BAICek uste du 2028rako % 20 hasiko dela trebatutakoen kopurua.
Ikerketa alorrean, 1.200 profesional (komunitatearen ia % 6) ari dira ikerkuntza lanetan.
Azpiegiturei dagokienez, Datuak Prozesatzeko 21 Zentro (CPD) daude Euskadin (publikoak, erdi-publikoak eta pribatuak) eta errendimendu altuko 6 konputazio-zentro (HPC) —2026rako berri bat irekiko dute—. Hain justu, CPD zentroek industriarentzat duten garrantzia azpimarratu du Nerea Aranguren Mondragon Korporazioko Makina-erremintaren eta Automatizazio Industrialaren dibisioetako zuzendari nagusi eta BAICeko presidenteordeak. Errendimendu altuko ordenagailuak, aldiz, energia sektorearentzat izango dira baliagarriagoak, datuak prozesatzeko duten beharragatik.
Bestalde, Mikel Jauregi Industria sailburuaren hitzetan, AA "iraultza historikoa" da, eta "mugarri" izango da industriarentzat. "Sinetsita gaude AA euskal industriak nazioartean duen lehiakortasuna areagotzeko abagunea dela, eta inoiz ez bezalako industria-iraultza honetan protagonista izateko lan egingo dugu. Industria gehiago eta industria hobea aldarrikatzen dugunean, AAren moduko erremintak gure ekonomia-ehunean txertatzeaz ari gara, Europako industrializazio berrian lider izateko", nabarmendu du.
Zure interesekoa izan daiteke
Etxebizitza sailburuak dio gehiago eraiki behar dela
EITB DATAk ezagutzera emandako datuak aztertu ditugu Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agenda sailburuarekin. Dioenez, etxebizitza gehiago eraiki behar da, baina horretarako lurzorua behar da. Epeak murriztea ere helburutzat jarri du sailburuak eta hiruzpalau urtean emaitzak ikusiko direla ziurtatu du.
Azken hamarkadan, nabarmen handitu da hipotekarako eskatzen dugun diru-kopurua: % 30 gehiago
Azken hamarkadan, etxebizitza ordaindu ahal izateko hipoteken zenbatekoak gora egin du Euskadin, Nafarroan eta Espainian. Izan ere, 2024. urtean azken hamarkadako markak hautsi ditugu.
Etxebizitzen eraikuntza gelditu den arren... Salerosketen kopurua zifra historikoetan dago EAEn eta Nafarroan
Euskadi 80ko hamarkadako erritmoan ari da eraikitzen, eta, hala ere, maximo historikoak gainditu ditu etxeen salerosketa-kopuruari dagokionez. Hori lortzeko, batez ere, bigarren eskuko etxebizitzen merkatua ari da mugitzen: saltzen diren etxeen % 85 ez dira berriak.
Nolakoak dira eraikitzen ari diren etxebizitza berriak?
Eraikitzen diren etxebizitzetatik zenbat dira babestuak? Eta, libreak? Zenbat dira ohiko etxeibizitzak? Eta zenbat daude bizilagunik gabe? Galdera horiek eta beste batzuek EITB Dataren azken txostenean dute erantzuna.
Alokairuak gora egin du Hego Euskal Herrian: sei etxetatik batean horrela bizi dira
EITB Dataren arabera, azken hamarkadan, Euskadin, Nafarroan eta Espainian alokairuan bizi diren etxebizitzen ehunekoa sei puntu inguru igo da.
Metro koadroa duela hamar urte baino % 35 garestiagoa da gaur egun Euskadin
Albiste honen barruan aurkituko duzun mapa interaktiboan, nabigatu dezakezu bizi zaren eremu funtzionaleko metro koadroaren prezioa zein den jakiteko: Donostiak jarraitzen du ranking horren buruan, eta ondoren datoz Getxo, Donostialdea eta Mungialdea.
Kamioilariek protesta egin dute Iruñean, "Bidesariei ez" lelopean
Ehun kamioilari baino gehiago bildu dira protestan larunbat honetan Iruñean. Garraiolari nafarrak bidesariak "inposatzearen aurka" agertu dira, eta hauek eskatu dituzte: "bidezko fiskalitatea, azpiegituretan hobekuntzak, belaunaldien arteko erreleboa eta garraiolarien duintasun profesionala bermatuko duten neurri eraginkorrak".
Talgo % 9,7 igo da burtsan Sidenorrek konpainiaren % 30 erosi ondoren
Talgoren kotizazioa ordubete inguru egon da etenda ostiraleko saioan, konpainiak Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari Sidenorrek akzio-pakete hori erosi duela jakinarazi aurretik.
Sidenorren arabera, Talgok "etorkizuneko proiektu sendo batekin" ekin ahalko dio etapa berriari
Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria sailburuaren esanetan, euskal partzuergoak Talgoren % 29,76 erosteko sinatutako akordioa "mugarri oso garrantzitsua" da urtea amaitu aurretik operazioa gauzatu ahal izateko. EAJk euskal industriaren aldeko apustuaren erakusgarri gisa ospatu du operazioa; EH Bilduk, berriz, albiste ontzat jo du, nahiz eta izen aldaketa eskatuko duen eta beheranzko joera hartua duen euskal ekonomiarentzat lagungarria izatea espero du.
Talgo eta Sidenor, euskal industriaren bi erraldoi
Lehenengoa erreferentea da tren-sektorean; bigarrena, berriz, liderra da siderurgian.