Nola azaldu umeei koronabirusaren pandemia
Haurrek zailtasunak izan ditzakete Interneten edo telebistan ikusten dutena ulertzeko, beste pertsona batzuen elkarrizketak entzuteko, eta bereziki zaurgarriak izan daitezke antsietate, estres eta tristura sentimenduen aurrean.
Horregatik, Haurren Laguntzarako Nazio Batuen Funtsak (UNICEF) hainbat aholku argitaratu ditu seme-alabei koronabirusari buruz hitz egiteko moduari buruz eta egoera hori ulertzen eta horri aurre egiten lagunduko dien elkarrizketa bat izateko moduari buruz.
Elkarrizketa UNICEFek seme-alabei gaixotasunari buruz zer dakiten galdetuz hastea gomendatzen du. Oraindik agerraldiaz jabetu ez badira, baliteke gaia planteatu beharrik ez izatea, baina une egokia da oinarrizko higiene-neurriak gogorarazteko.
Oso garrantzitsua da izan ditzaketen kezkak ez minimizatzea edo saihestea. Ulertu haien sentimenduak eta lasaitu, eta azaldu naturala dela horrelako egoeren aurrean beldurtuta sentitzea. Beharrezkoa da, halaber, zurekin edo irakasleekin nahi dutenean gaiari buruz hitz egin dezaketela ulertzea.
Marrazkiek, ipuinek edo bestelako jarduerek eztabaida bat hasten lagun dezakete.
Zintzotasuna, batez ere
Haurrek errealitatea jakiteko eta informatuta egoteko eskubidea dute. Helduek, berriz, atsekabeetatik babesteko ardura dute. Haurraren adinerako egokia den hizkera erabili, nola erantzuten duen ikusi eta bere antsietate mailari erreparatu beharko zaio.
Erantzunak ezagutzen ez badira, ez dira asmatu behar. Aukera gomendagarrienetako bat irtenbideak erakundeen Interneteko orrietan bilatzea da, Osasunaren Mundu Erakundearen edo UNICEFen webetan esaterako, seme-alabekin batera.
Haurrak koronabirusetik eta beste gaixotasun batzuetatik salbu mantentzeko modurik onenetako bat eskuak erregulartasunez garbitzea da.
Halaber, komeni da irakastea nola estali behar duen ahoa ukondoarekin eztul edo doministiku egiten duenean, azaltzea hobe dela sintoma horiek dituzten pertsonengana gehiegi ez hurbiltzea eta guri esatea sukarra, eztula edo arnasa hartzeko zailtasunak dituztela sentitzen dutenean.
Estresari aurre egiteko modu bat haiekin jolastea eta lasaitzea da. Garrantzitsua da errutina eta ordutegi berdinak mantentzea, ahal den neurrian, bereziki lotara joan aurretik, edo beste berri batzuk sortzea beste esparru batean.
Gure inguruan koronabirus agerraldiren bat badago, ziurrenik ez direla kutsatuko gogoratu behar zaie, jende kopuru handi batek ez duela sintoma larririk jasaten, eta pertsona asko daudela lanean haiek salbu mantentzeko.
Arraza-diskriminazioari aurre egitea
Agerraldiak arraza-diskriminazioari buruzko albiste asko barreiatu ditu. Beraz, garrantzitsua da egiaztatzea seme-alabek ez dutela mehatxu hori jasaten, ezta bultzatzen ere.
Garrantzitsua da azaltzea koronabirusa ez dagoela pertsona baten itxurarekin, jatorriarekin edo hitz egiten duen hizkuntzarekin lotuta.
Zaindu zaitez
Seme-alabentzako laguntza norberarekin hasten da. Lasai bazaude eta gaixotasunari buruzko albisteen aurrean egoera kontrolatzen baduzu, haurrek horrelako erantzuna jasoko dute.
Garrantzitsua da haurrak larrituta ez uztea. Elkarrizketa bat amaitzean, saiatu antsietate-maila neurtzen gorputz-hizkuntzari erreparatuz, aztertu ohiko ahots-tonua eta zaindu arnasketa.
Urduri edo kezkatuta egonez gero, har ezazu denbora bat zuretzat, eta hurbil zaitez konfiantzazko senide, lagun edo pertsonengana. Eman denbora bat lasaitzen eta sendatzen zaituzten gauzak egiten.
Albiste gehiago gizartea
Giro nahasia izango da datozen egunetan, baina, abisurik gabe jada
Euri-zaparrada trumoitsuen arriskuagatik indarrean izan dira abisuak 15:00etatik 21:00etara, baina ez du bezperan bezainbeste bota. Nafarroan egin du larunbat honetan euri gehien; ostiraletik larunbaterako gauean baino dezente gutxiago, hala ere.
"Mugak Zabalduz" karabana abiatu da Irundik, migranteen errealitatea ikusarazi eta Europako migrazio politikak salatzeko
Irungo Etorbideko zubian omenaldi berezia egin diete Bidasoa gurutzatzen bizia galdu dutenei. Hurrengo geldialdiak Baionan eta Uztaritzen egingo dituzte, eta ondoren Paris, Dunquerke edota Toulouse zeharkatuko dituzte datozen asteetan.
Kataluniak abiadura handiko trenen zirkulazioa berreskuratu du, abisu laranjaren ondorioz
Renfek iragarri du Kataluniako tren zerbitzua pixkanaka berreskuratuko dutela 19:00etatik aurrera, eta Madrilekiko konexioa berreskuratu dutela jada.
Zenbait adin txikiko atxilotu dituzte Hondarribian, hainbat ibilgailutan kalteak eragiteagatik
Udalak jakinarazi du kalteak jasan dituzten herritarrek Udaltzaingoaren egoitzara jo dezaketela salaketa jartzera.
Urte osoan zehar santua zaintzeaz eta babesteaz arduratzen da Hornacina kuadrila
Santuaren irudia udaletxean izaten da sanferminetan, baina urtean zehar bere etxean izaten du santua Maribi Esparzak, eta 47 urte daramatza lan horretan. Sanferminetan, goizero hartu eta horma-hobira eraman du taldeak, eta ezinbestekoak diren osagaiekin batera (zapiak, kandelak) atontzen dute santua.
Intentsitate handiko sexu-eraso bat salatu dute Iruñeko etxebizitza partikular batean
San Fermin jaietan goizero egiten den segurtasun-batzordean, intentsitate txikiko emakumeen sexu-askatasunaren aurkako bi indarkeria-kasuren berri eman dute (ukituak), eta pertsona bat atxilotu dute. Mugimendu feministak eta konpartsek elkarretaratzea deitu du uztailaren 13rako, 21:00etan, Gaztelu plazan, jaietan izan diren eraso sexistak gaitzesteko.
Kokapena partekatzea: segurtasuna edo kontrola?
Geroz eta pertsona gehiagok beren kokapena partekatzen dute une oro, aplikazio baten bidez edota sare sozialetan, adibidez. Adituek ohartarazi dutenez, dinamika horiek kontrolarekin lotuta egon daitezke, bereziki bikoteen kasuan, kontrola eta indarkeria lotuta egon daitezkeelako kasu askotan.
'Parar la Guerra' plataformak Gazaren kontrako sarraskia gelditzeko elkarretaratzeak egin ditu Euskal Herriko hainbat udalerritan
Gazaren kontrako sarraskia gelditzeko elkarretaratzeak egin ditu gaur 'Parar la Guerra plataformak' Euskal Herriko hiriburuetan eta hainbat udalerritan. Bilbon, ehunka lagun bildu dira Areatzan, eta "behin betiko su-etena" eskatu dute bertan.
Hegazkin baten aurrean eroritako tximista bat grabatu dute, Loiuko aireportuan lur hartzen ari zela
Ostiral honetako 23:00ak aldera, Valentziatik zetorren Vueling konpainiako hegaldiaren bidaiariak ekaitz elektrikoaren lekukoa izan dira, Bilboko Aireportuan lurreratzen ari zirela.
Euri zaparrada handiak bart Araban
Eltziegoko eta Guardiako irudi hauetan argi ikus daiteke ekaitzak denbora gutxian nolako arazoak eragin zituen.