Amiantoaren minbiziak "ezkutatzeko" GSINen jarrera "bidegabea" salatu dute
Asviamie elkarteak Arabako Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalaren (GSIN) "jarrera bidegabea" salatu du, "amiantoak eragindako minbizien epidemia ezkutatzeagatik". Dena den, pozik agertu da Gasteizko epaitegi batek zuntz horren eraginpean dagoen langile bati ezintasun iraunkorra aitortu diolako.
Euskadiko Amiantoaren Biktimen Elkarteak ohar baten bidez jakitera eman duenez, Gasteizko Lan Arloko 2. Epaitegiak Laudioko altzairutegiko eta Basauriko Sidenorren langile ohi baten demanda onartu du, pleurako mesotelioma bat pairatzen duen langile batena, hain zuzen. Beraz, Gizarte Segurantzako Institutu Nazionalaren ebazpena baliogabetu du, erabateko ezintasun iraunkorra eta pentsio gorena jasotzeko eskubidea emanez.
Langile hori 1970ean hasi zen Laudioko altzairutegian, mantentze-lanetan, eta, lantegia itxi ostean, Basauriko Sidenorrera eraman zuten 2011ra arte (urte horretan hartu zuen erretiroa).
Amiantozko estaldurekin kontaktuan egon zen bere jardueran, eta, Asviamieren oharraren arabera, enpresak ez zion arriskuaren berri eman, ezta arnasa hartzeko babesik eman ere.
2018ko irailean, pleurako mesotelioma diagnostikatu zioten, eta 2019ko urtarrilean, gaixotasun profesional bat izan zitekeela jakinarazi zioten.
Osakidetzaren Galdakaoko Ospitalearen txostenak jaso zuen "amiantoaren eraginpean egondako pazientea" zela, eta adierazi zuen pairatzen zuen mesotelioma "esposizio horrekin argi eta garbi lotuta" zegoela. Lanean amiantoaren eraginpean egotea "posible eta litekeena" zela ondorioztatu zuen Osalanek.
Hala ere, GSINk "mespretxatu" egin zituen txosten horiek, eta eskatutako ezintasun iraunkorraren prestazioa ukatu zion, "amiantoaren eraginpean egotearena" frogatu gabe zegoelako, eta, beraz, ezin dela gaixotasun profesionaltzat kalifikatu iritzita.
Orain, Gasteizko Lan Arloko 2 zenbakiko Epaitegiak atzera bota du erabaki hori, eta langile horrek gaixotasun profesionaleko ezintasun iraunkor absolutuaren prestazioa jasotzeko eskubidea duela adierazi du.
Asviamie pozik agertu da epai horrekin, "Arabako GSINk amiantoak eragindako minbizien epidemia ezkutatzeko egindako saiakera" agerian uzten duelako.
"Europako Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordeak adierazi du urtean 88.000 pertsona hiltzen direla amiantoaren ondorioz Europan, onartezina eta ankerra da Administrazioak substantzia kantzerigenoekin enpresek prebentzio-arauak ez betetzeak eragindako gaixotasunak ezkutatzen jarraitzea", azaldu du.
Gaixotasun profesionalak "ezkutatzera" bideratutako praktika horren aurkako erreakzio soziala beharrezkoa dela uste du Asviamiek, eta Legebiltzarreko indarrei zerbait egiteko eskatu die, "bidegabekeriarekin eta sufrimenduarekin amaitzeko".
Albiste gehiago gizartea
Pertsona bat hil da Zuian izandako trafiko istripuan
Auto bat errepidetik atera eta irauli egin da N-622an. Gidaria ibilgailuaren barruan harrapatuta geratu da, eta bertan hil da.
Gizon bat atxilotu dute Portugaleteko taberna batean beste bati aizkoraz erasotzeagatik
Atzo 20:00etan gertatu zen erasoa. Biktimak zauriak ditu eskuetan eta bizkarrean.
Albiste izango dira: Saretzen txostena, PSNren krisia eta Errefuxiatuen Mundu Eguna
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Harrera zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Musika, nagusi: EAEko 10 kultur ekitalditatik hiru musikari lotutakoak dira
6.342 kontzerturekin, musika euskal agendan gehien agertzen den forma kultural gisa finkatu zen iaz. Ondoren antzerkia (4.239 ekitaldi) eta, urrunago, zinema/ikus-entzunezkoak (2.349) eta dantza (860).
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.