Gaur eguerdian eguzki-eklipse partziala ikusi ahal izango da Euskal Herrian
Gaur eguerdian, eraztun itxurako eguzki-eklipsea izango da, guztizkoa Kanadan, Groenladian ozeano Artikoaren zati batean eta Errusia iparekialdean; Euskal Herrian zati batean baino ez da ikusi ahal izango, ilargiak, gehienez ere, eguzkiaren diametroaren % 17 ezkutatuko baitu.
Eklipsea Euskal Herriaren ipar-mendebaldean ikusiko da gehien, Bizkiaian, % 17ko itzalarekin, eta portzentaje hori murrizten joango da zenbat eta hegoalderago eta ekialderago egon.
Eklipsea 11:01ean hasiko da (penintsulako ordu ofiziala), goia joko du 11:51n eta 12:45ean amaituko da.
Eklipsea gertatzen da objektu astronomiko batek beste bat ezkutatzen duenean eta, Lurretik, Eguzki- eta Ilargi-eklipseak ikus ditzakegu. Lehenengo kasuan, Ilargiak eguzki diskoa ezkutatzen du eta, bigarrenean, Ilargia Lurrak espazioan proiektatzen duen itzalean sartzen da.
Datorren osteguneko fenomenoa eguzki-eklipse bat da, normalean hamarnaka kilometro hartzen dituen zerrenda estu bati eragiten dion tokiko fenomenoa; gune horretatik kanpo eklipsea partzialki ikusten da, Ilargiak Eguzkiaren zati bat bakarrik estaltzen duelako.
"Eklipsearen unean Ilargia Lurretik zertxobait urrunago badago, honen diskoa Eguzkia baino txikiagoa ikusten da eta ez du guztiz estaltzen: horri deitzen diogu eraztun itxurako eklipsea, Eguzkiak eraztun distiratsu bat dirudielako. Hori da gaur gertatuko dena", azaldu dio EFEri Espainiako Behatoki Astronomiko Nazionaleko (OAN) astronomo Miguel Querejetak.
Ez da zuzenean begiratu behar
Izan partziala, zein guztizkoa, eguzkiari ez zaio inoiz ere zuzenean begiratu behar, eguzkiaren distira murrizten bada ere, igortzen duen energia beti bezain kaltegarria baita erretinentzat.
Eklipsea ikusteko eklipseentzako betaurreko bereziak erabiltzea komeni da (optiketan eta astronomiarekin lotutako lekuetan saltzen direnak), edo teleskopioak edo prismatikoak erabiltzea iragazki egokiekin. Inoiz ez dira erabili behar eguzkitako betaurreko arruntak edo "etxeko" erremedioak, hala nola erradiografiak edo film ilunak.
Hori ikusteko beste aukera bat Iruñekoa bezalako tokiko planetarioen zuzeneko emanaldiak jarraitzea da, edo eklipsea Teideko Behatokitik emango duen sky-live.tv dibulgazio kanaletik ikustea.
Euskal Herritik ikus zitekeen azken eguzki-eklipse partziala 2017ko abuztuaren 21ekoa izan zen -gutxi ikusi zen, arratsarekin bat etorri zelako-, eta hurrengo eklipse partziala 2022ko urriaren 25ean ikusiko da, penintsularen ipar-ekialdean eta Balear Uharteetan, OANen webgunearen arabera.
Euskal Herrian eguzki eklipse oso bat ikusteko 2026ko abuztuaren 12ra eta 2027ko abuztuaren 2ra arte itxaron beharko da, eta handik gutxira, 2028ko urtarrilaren 26ra, eraztun itxurako eguzki-eklipse bat egongo da.
"Zeruaren behaketak beti liluratu izan du gizakia, lehen zibilizazioetatik gaur egun arte, eta fenomeno astronomiko guztietatik, eklipseak beti izan dira gustukoenak, begi hutsez behatzeko erraztasunagatik eta oso ikusgarriak direlako, bereziki Eguzkiaren guztizko eklipseak", dio Querejetak.
Gainera, antzinako zibilizazio askok, augurio txarraren zantzutzat hartzen zituzten: "Kontatzen denez, K. a. 585eko maiatzak 28an gertatu zen eguzki eklipse osoak Medos eta Lidiosen arteko gudu luze eta krudel bati amaiera eman zion, bi zatiek, jainkoak euren portaera gaitzesten ari zirela interpretatu zutelako eklipsearekin", kontatzen du OANeko astronomoak.
Zure interesekoa izan daiteke
Ikusmin handia EITBren Bilboko egoitzan, Olentzero eta Mari Domingi agurtzeko eta azken gutunak emateko
Haurren gutunak jasotzen eta haiekin argazkiak egiten izan dira biak ostiral arratsaldean, Bilboko kaleetan zehar egingo duten kalejiraren aurretik. Abenduaren 23an izango da hori, eta zuzenean jarraitu ahal izango da streaming bidez eitb.eus-en, 18:30etik aurrera, Anabel Arrizaren eta Aritz Mendiolaren kontakizunarekin. Emanaldia asteazken arratsaldean emitituko da ETB1en.
Migrazioa delinkuentziarekin eta zerbitzu-abusuarekin lotzen dutenen kopurua jaitsi da
Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak egindako azterlan baten arabera, euskal herritarren % 10ek baino gutxiagok aipatzen du immigrazioa herrialdeko arazo nagusietako gisa, eta % 2,7k baino ez dio modu pertsonalean eragiten diola.
Gipuzkoako Auzitegiak absolbitu egin ditu haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu zituzten gurasoak
Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak absolbitu egin ditu gurasoak, haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu ostean; ondorioztatu du ezin izan dela frogatu, neskatoaren lesioek jatorri traumatikoa zutenik edo kolpe baten ondorio zirenik.
3I/ATLAS kometa Lurrera ahalik eta gehien hurbildu da, eta ezustekorik gabe urruntzen ari da
Zientzialari errusiarrek baztertu egin dituzte, berriro ere, estralurtarren ustezko ontzi bat zela zioten teoriak.
Lau gaztetik batek frankismoari buruzko pertzepzio positiboa du
Egonkortasun ekonomikoa eta gizarte-ongizatea ekarri zituela iritzi diote, azken Deustobarometro Sozialaren arabera. Etxebizitza eskuratzea da euskal gizartearen arazo Nagusia.
Guardia Zibilak erietxera eraman ditu Beloradotik joandakoekin Urduñan bizi ziren mojetako bost, osasun-baldintza kaxkarretan zeudelakoan
Ostegun honetan Santa Klarako monastegitik 87 eta 101 urte arteko bost moja atera dituzte eta Basurtuko erietxera eraman dituzte azterketa egitera, epailearen aginduz. Guardia Zibilak jakitera eman duenez, emakumeak osasun-baldintza txarretan bizi zirela egiaztatu ahala izan dute. Adierazpen horiek gezurtatzeko helburuz, etxeko mojetako batek sareetan zabaldu ditu eraikin barruko irudiak.
Fiskalak erretiratu egin ditu Zestoako akusatu nagusiaren aurkako akusazio guztiak, eta gainerako bostentzat isuna eskatu du
Salatzailearen bikotekide ohiaren deklarazioa entzun ostean, fiskalak frogatutzat jo du gizonarekiko beldur gaindiezina izan zuela eta zigor eskaerak aldatu ditu. Absoluzioa eskatu du akusatu nagusiarentzat eta gainerakoentzat, berriz, espetxe zigorra beharrean isunak eskatu ditu hertsatze delituagatik.
Moto gidari bat zauritu da Donostian, GI-20an hainbat ibilgailuren artean izandako istripuan
08:00ak aurretik izan da ezbeharra eta errepidea itxita gelditu da momentuan, auto ilara luzeak eraginez. Geroxeago zabaldu ahal izan dute erreietako bat.
Gabonak, inoiz baino garestiago: trikimailuak eta alternatibak, gure menua merkatzeko
Arkumea, bisigua, turroia, ostrak, anana... Gabonetan pairatzen dugun prezioen gorakadaren ondorioz, produktu batzuk gure mahain izatea ia ezinezkoa izaten da. Baina ez etsi, alternatiba goxoak egon badaude gure Gabonetako menua hain garestia ez izateko.
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.