Nola aurre egin emergentzia klimatikoari? Egunerokorako 7 keinu oso zail
IHOBE Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak gomendio-sorta argitaratu du, gizabanakoei krisi klimatikoari aurre egiten laguntzeko, 52 keinu txikiren bitartez. Ahalegin mailaren arabera egin du erakundeak ekintza horien sailkapena: oso errazak, errazak, normalak, zailak eta oso zailak.
Hona hemen larrialdi klimatikoari aurre egiteko egunerokorako 7 keinu oso zail:
1) Bidaia planifikatu
Abiatu baino lehen, begiratu ea beste modu batean joateko aukerarik dagoen. Zure bidaia luzera ertainekoa bada, trena aukera iraunkorragoa izan daiteke ingurumenerako. Badira hegazkin-konpainiak, sortutako kutsaduraren ordain gisa, klima zaintzeko proiektu baten alde diru-kopuru sinboliko bat ematea proposatzen digutenak.
2) Aukera itzazu bestelako erregaia darabilten ibilgailuak
Automobil berria erostekotan bazabiltza, saia zaitez kontsumo baxuko bat aukeratzen. Enpresa ibilgailu-fabrikatzaileak behartuta daude haien produktuek zenbat CO2 isurtzen duten eta zenbait erregai kontsumitzen duten erakustera, erakustaretoetan eta publizitatean.
3) Autokontsumoa eta elikagai ekologikoak
Nekazaritza ekologikoaren alde egitea proposatzen digu IHOBEk, bertako barietateak landuz eta kimikorik gabeko ongarri eta pestizidak erabiliz, besteak beste. Halaber, hozkailua bete aurretik, zer jaten dugun ondo begiratzeko eta gure erosketek klima-aldaketan dituzten ondorioez hausnartzeko eskatzen digute.
4) Etxean teilatu berdea jarri
Etxea modu naturalean freskatzeko, teilatu bereak instala daitezke hainbat eraikin-motatan, industria-instalazioetatik hasi eta egoitza pribatuetaraino. Teilatu berdeak eraikinaren energiaren % 10 aurreztea eragingo du, gutxienez. Maila txikiagoan, terrazetan eta balkoietan landare altuak jar daitezke.
5) Basoa birlandatzeko proiektuetan lagundu
Basoak zaintzen lagundu nahi baduzu, aukera bat baino gehiago duzu: gobernuz kanpoko erakundeek hainbat proiektu dituzte basoa birlandatzeko, eta tokian toki ere izaten da ekimenik.
6) Festa eta ekitaldi iraunkorrak antolatu
Ingurumenarekiko balizko ondorio kaltegarriak minimizatuz diseinatu, antolatu eta gauzatzen dituen hura da ekitaldi iraunkorra. Euskadin bada agiri bat, ikuskizunetan ingurumen-iraunkortasuna ziurtatzeko: Erronka Garbia.
7) Kontrata ezazu iturri berriztagarrietatik sortutako energia
Ez da erraza eguzki-panel fotovoltaikoak edo mini sorgailu eolikoak instalatzea, baina % 100ean jatorri berriztagarriko energia kontratatu dezakegu. Etxea eta etxeko ura berotzeko indarra ere lor daiteke energia berriztagarrietatik, hala nola biomasa-galderetatik, eguzki-panel termikoetatik edo instalazio geotermikoetatik.
Krisi klimatikoaren aurka ekitearen premia
XIX. mende amaieratik, batez besteko tenperaturak 1 °C egin du gora lurrazalean, eta mende honetan zehar ere igotzeko bidean da. 2015ean Parisko Hitzarmenean 190 herrialdek erabaki zutenez, klima-aldaketaren ondoriorik larrienak ekiditeko, 2 °C baino gutxiagokoa izan behar du beroketa globalak.
Inoiz izan diren 18 urte beroenen artean, 17 mende honetan izan dira. IHOBEk azpimarratu duenez, eguzkiaren beroa atmosferaren barruan hertsitzen duten "gero eta gas gehiago" isurtzen dira, eta, ondorioz, "geuk sortua da klima-aldaketa hau".
Euskadik klima-aldaketarako estrategia bat du martxan, Klima 2050, gas-isurketak % 80 murriztea helburu duena.
"Denok egin behar dugu ahalegintxoa. Ez dugu B planik, ez dugulako B planetarik", IHOBEren arabera.
Zure interesekoa izan daiteke
800 produktu faltsutu baino gehiago atzeman dituzte Bizkaian
Guardia Zibilak faltsututako 800 produktu baino gehiago atzeman ditu Bizkaian, 35.000 euroko balioarekin. Miaketak Getxon (bi) eta Muxikan egin dira. Oraingoz, bi pertsona dira ikerketapean ustezko errudun gisa.
Fiskaltzak 34 urteko zigorra eskatu du Pasaian bikotekide ohia tiroz hiltzea egotzi dioten gizonarentzat
Hilketa matxista 2024ko azaroaren 30ean gertatu zen eta gizonezkoa behin-behineko espetxealdian dago. 2026an zinpeko epaimahai batek epaituko du.
Albistea izango dira: Hotza eta elurra protagonista, animaliarik ez azoketan eta arrain freskorik gabeko egunak Bizkaian
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Lehorreratzeak euskal kostaldean: hondartzetan harrapatuta gelditzen diren itsas animaliak
Baleak, izurdeak, fokak... Tarteka itsasoko animaliaren bat gure hondartzetan gelditzen da harrapatuta. Sareus elkartea arduratzen da kasu horiek kudeatzeaz: erantzunak koordinatzeaz, informazio zientifikoa lortzeaz eta, animalia hil bada, nekropsiak egiteaz. Denis Benito elkarteko kideak fenomeno horien aurrean nola jokatzen duten azaldu digu.
Baiona eta Frantziako Tolosa lotzen dituen A-64 autobidea partzialki ireki dute
Biarnoko zatia da zabaldu dutena. Hala ere, laborariek oraindik blokeatuta daukate Ipar Euskal Herriko zatia dermatosi nodularraren neurriak salatzeko protesta gisa.
Fitnessaren arrakasta: gimnasioak zabalik, baita Eguberri egunean ere
Hutsik egin gabe, egunero kirola egiteko ohitura daukatenek ez dute barkatzen, ezta Eguberri egunean ere. Hori dela eta, gero eta gimnasio gehiagok zabaltzen dituzte ateak horrelako egun berezietan. Ariketa saio bat eginda, lasaiago eta gose handiagoz jartzen omen da bat mahaian.
Donostiako Kontxapuzoia 200 parte-hartzailerekin itzuli da, bularreko minbizia duten emakumeei laguntzeko
Kontxako hondartzan izan da espero zen Kontxapuzoia: 200 ausart uretara oldartu dira hotzari aurre egiteko eta Katxalin elkartearen mesedetan dirua biltzeko. Marmoken presentzia dela-eta iazko etenaldiaren ondoren, CD Fortunak antolatutako elkartasun ekitaldiak komunitatea bildu du Eguberrietako ohiko hitzordu honetan, babes eta elkartasun erakustaldi batean.
Donostian atxilotu dute, 17 ibilgailutan kalteak eragiteagatik
Ertzaintzak 30 urteko gizon bat atxilotu du bart, aparkatuta zeuden 17 ibilgailutan kalteak eragiteagatik, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakitera eman duenez.
Gizon bat atxilotu dute Azkoitian, emakume bati sexu-erasoa egiten saiatzeagatik
Erasotzaileak bizikleta batean ihes egin du, eta handik gutxira bi lekukok geldiarazi dute, atzetik jarraitu diotelako ibilgailuekin. Gertatutakoa salatzeko, Itaiak elkarretaratzea egin du gaur, "Eraso matxistei aurre egin!" lelopean.
Olentzero eta Mari Domingiren magia Euskal Herriko etxeetara iritsi da
Ilusioa, urduritasuna eta irribarreak errepikatzen dira abenduaren 25ean Euskal Herriko etxeetan. Haurrek Olentzerok eta Mari Domingik gauean utzitako opariak ezagutu dituzte, emozioz beteriko goiz batean.