Nola aurre egin emergentzia klimatikoari? Egunerokorako 6 keinu zail
IHOBE Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak gomendio-sorta argitaratu du, gizabanakoei krisi klimatikoari aurre egiten laguntzeko, 52 keinu txikiren bitartez. Ahalegin mailaren arabera egin du erakundeak ekintza horien sailkapena: oso errazak, errazak, normalak, zailak eta oso zailak.
Hona hemen larrialdi klimatikoari aurre egiteko egunerokorako 13 keinu zail:
1) Mugikorra zenbat eta beranduago aldatu, orduan eta hobeto
Mugikorrak egiteko erabiltzen diren lehengaien atzean baso soilduak, gatazka armatuak, ur eta lur kutsatuak… daude. Hortaz, mugikor zaharrak birziklatu eta, berria erostera goazenean, barruko irrikei "ezetz esaten" ikasteko gomendatzen digu IHOBEk. Bestalde, munduko mugikor-erabiltzaileen % 10ek bateria bete bezain laster kargagailua kentzea nahikoa litzateke 60.000 etxeren urtebeteko horniketa bezainbeste energia aurrezteko.
2) Etxea ondo isolatu
Isolamendurik ez badugu, kanpoko eta barruko tenperaturek berdintzera joko dute. Interesgarria da gure etxea isolatzea, baita ur beroaren deposituak, berokuntza zentraleko hodiak eta hormen hutsuneak ere.
3) Betiko bonbilla gorien ordez, LED argikoak jarri
Etxean, batez beste, elektrizitatearen % 18 argitan kontsumitzen dugu. Garrantzitsua da, hortaz, LED bonbillen aldeko hautua egitea, energia-efizientzia altua ematen baitute. Betiko bonbillen ordez LED bonbillak erabilita, elektrizitate-energiaren kontsumoa % 80-90 murriztu daiteke.
4) Oporretan, etiketa ekologikoa edo Ecolabela duten ostatuetara joan
Etiketa ekologiko europarra duten ostatuak betiko sektore turistikotik bereizteko, zenbait faktoreri erreparatu behar diegu: ura eta energia aurreztea, energia berriztagarriak erabiltzea, arkitektura bioklimatikoa, eta hondakinak murriztea eta ondo kudeatzea.
5) Produktu iraunkorrak oparitu
Oparitu itzazu produktu iraunkorrak, birziklatuak edo hondakin gutxi sortzen dutenak. Oturuntzetan, alde batera utzi behin erabiltzeko mahai-tresnak, eta, apaingarririk egitekotan, material birziklatuak edo berrerabiliak baliatu.
6) Arduraz erosi
Erosketak egiteko orduan, burua erabili: egin ezazu produktu eta zerbitzu ekologikoen alde, bidezko merkataritza etikoaren alde, eta efizientzia energetiko altuaren alde. Ezetz esan behin erabiltzeko produktuei zein estalkitan bilduta dauden ondasunei. Edalontziak ere, hobe berrerabilgarriak birziklagarriak baino.
Krisi klimatikoaren aurka ekitearen premia
XIX. mende amaieratik, batez besteko tenperaturak 1 °C egin du gora lurrazalean, eta mende honetan zehar ere igotzeko bidean da. 2015ean Parisko Hitzarmenean 190 herrialdek erabaki zutenez, klima-aldaketaren ondoriorik larrienak ekiditeko, 2 °C baino gutxiagokoa izan behar du beroketa globalak.
Inoiz izan diren 18 urte beroenen artean, 17 mende honetan izan dira. IHOBEk azpimarratu duenez, eguzkiaren beroa atmosferaren barruan hertsitzen duten "gero eta gas gehiago" isurtzen dira, eta, ondorioz, "geuk sortua da klima-aldaketa hau".
Euskadik klima-aldaketarako estrategia bat du martxan, Klima 2050, gas-isurketak % 80 murriztea helburu duena.
"Denok egin behar dugu ahalegintxoa. Ez dugu B planik, ez dugulako B planetarik", IHOBEren arabera.
Zure interesekoa izan daiteke
Euskalgintzaren Kontseiluak azken deia egin du larunbateko Bilboko ekitaldira mobilizatzeko
Gizarte-erakundeen bilguneak zabaldutako prentsa-oharraren arabera, Bilbao Arenako hitzorduak euskararen "pizkunde" berri baterako “txinparta” izan nahi du
800 produktu faltsutu baino gehiago atzeman dituzte Bizkaian
Guardia Zibilak faltsututako 800 produktu baino gehiago atzeman ditu Bizkaian, 35.000 euroko balioarekin. Miaketak Getxon (bi) eta Muxikan egin dira. Oraingoz, bi pertsona dira ikerketapean ustezko errudun gisa.
Fiskaltzak 34 urteko zigorra eskatu du Pasaian bikotekide ohia tiroz hiltzea egotzi dioten gizonarentzat
Hilketa matxista 2024ko azaroaren 30ean gertatu zen eta gizonezkoa behin-behineko espetxealdian dago. 2026an zinpeko epaimahai batek epaituko du.
Albistea izango dira: Hotza eta elurra protagonista, animaliarik ez azoketan eta arrain freskorik gabeko egunak Bizkaian
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Lehorreratzeak euskal kostaldean: hondartzetan harrapatuta gelditzen diren itsas animaliak
Baleak, izurdeak, fokak... Tarteka itsasoko animaliaren bat gure hondartzetan gelditzen da harrapatuta. Sareus elkartea arduratzen da kasu horiek kudeatzeaz: erantzunak koordinatzeaz, informazio zientifikoa lortzeaz eta, animalia hil bada, nekropsiak egiteaz. Denis Benito elkarteko kideak fenomeno horien aurrean nola jokatzen duten azaldu digu.
Baiona eta Frantziako Tolosa lotzen dituen A-64 autobidea partzialki ireki dute
Biarnoko zatia da zabaldu dutena. Hala ere, laborariek oraindik blokeatuta daukate Ipar Euskal Herriko zatia dermatosi nodularraren neurriak salatzeko protesta gisa.
Fitnessaren arrakasta: gimnasioak zabalik, baita Eguberri egunean ere
Hutsik egin gabe, egunero kirola egiteko ohitura daukatenek ez dute barkatzen, ezta Eguberri egunean ere. Hori dela eta, gero eta gimnasio gehiagok zabaltzen dituzte ateak horrelako egun berezietan. Ariketa saio bat eginda, lasaiago eta gose handiagoz jartzen omen da bat mahaian.
Donostiako Kontxapuzoia 200 parte-hartzailerekin itzuli da, bularreko minbizia duten emakumeei laguntzeko
Kontxako hondartzan izan da espero zen Kontxapuzoia: 200 ausart uretara oldartu dira hotzari aurre egiteko eta Katxalin elkartearen mesedetan dirua biltzeko. Marmoken presentzia dela-eta iazko etenaldiaren ondoren, CD Fortunak antolatutako elkartasun ekitaldiak komunitatea bildu du Eguberrietako ohiko hitzordu honetan, babes eta elkartasun erakustaldi batean.
Donostian atxilotu dute, 17 ibilgailutan kalteak eragiteagatik
Ertzaintzak 30 urteko gizon bat atxilotu du bart, aparkatuta zeuden 17 ibilgailutan kalteak eragiteagatik, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakitera eman duenez.
Gizon bat atxilotu dute Azkoitian, emakume bati sexu-erasoa egiten saiatzeagatik
Erasotzaileak bizikleta batean ihes egin du, eta handik gutxira bi lekukok geldiarazi dute, atzetik jarraitu diotelako ibilgailuekin. Gertatutakoa salatzeko, Itaiak elkarretaratzea egin du gaur, "Eraso matxistei aurre egin!" lelopean.