Nola aurre egin emergentzia klimatikoari? Egunerokorako 6 keinu zail
IHOBE Ingurumen Jarduketarako Sozietate Publikoak gomendio-sorta argitaratu du, gizabanakoei krisi klimatikoari aurre egiten laguntzeko, 52 keinu txikiren bitartez. Ahalegin mailaren arabera egin du erakundeak ekintza horien sailkapena: oso errazak, errazak, normalak, zailak eta oso zailak.
Hona hemen larrialdi klimatikoari aurre egiteko egunerokorako 13 keinu zail:
1) Mugikorra zenbat eta beranduago aldatu, orduan eta hobeto
Mugikorrak egiteko erabiltzen diren lehengaien atzean baso soilduak, gatazka armatuak, ur eta lur kutsatuak… daude. Hortaz, mugikor zaharrak birziklatu eta, berria erostera goazenean, barruko irrikei "ezetz esaten" ikasteko gomendatzen digu IHOBEk. Bestalde, munduko mugikor-erabiltzaileen % 10ek bateria bete bezain laster kargagailua kentzea nahikoa litzateke 60.000 etxeren urtebeteko horniketa bezainbeste energia aurrezteko.
2) Etxea ondo isolatu
Isolamendurik ez badugu, kanpoko eta barruko tenperaturek berdintzera joko dute. Interesgarria da gure etxea isolatzea, baita ur beroaren deposituak, berokuntza zentraleko hodiak eta hormen hutsuneak ere.
3) Betiko bonbilla gorien ordez, LED argikoak jarri
Etxean, batez beste, elektrizitatearen % 18 argitan kontsumitzen dugu. Garrantzitsua da, hortaz, LED bonbillen aldeko hautua egitea, energia-efizientzia altua ematen baitute. Betiko bonbillen ordez LED bonbillak erabilita, elektrizitate-energiaren kontsumoa % 80-90 murriztu daiteke.
4) Oporretan, etiketa ekologikoa edo Ecolabela duten ostatuetara joan
Etiketa ekologiko europarra duten ostatuak betiko sektore turistikotik bereizteko, zenbait faktoreri erreparatu behar diegu: ura eta energia aurreztea, energia berriztagarriak erabiltzea, arkitektura bioklimatikoa, eta hondakinak murriztea eta ondo kudeatzea.
5) Produktu iraunkorrak oparitu
Oparitu itzazu produktu iraunkorrak, birziklatuak edo hondakin gutxi sortzen dutenak. Oturuntzetan, alde batera utzi behin erabiltzeko mahai-tresnak, eta, apaingarririk egitekotan, material birziklatuak edo berrerabiliak baliatu.
6) Arduraz erosi
Erosketak egiteko orduan, burua erabili: egin ezazu produktu eta zerbitzu ekologikoen alde, bidezko merkataritza etikoaren alde, eta efizientzia energetiko altuaren alde. Ezetz esan behin erabiltzeko produktuei zein estalkitan bilduta dauden ondasunei. Edalontziak ere, hobe berrerabilgarriak birziklagarriak baino.
Krisi klimatikoaren aurka ekitearen premia
XIX. mende amaieratik, batez besteko tenperaturak 1 °C egin du gora lurrazalean, eta mende honetan zehar ere igotzeko bidean da. 2015ean Parisko Hitzarmenean 190 herrialdek erabaki zutenez, klima-aldaketaren ondoriorik larrienak ekiditeko, 2 °C baino gutxiagokoa izan behar du beroketa globalak.
Inoiz izan diren 18 urte beroenen artean, 17 mende honetan izan dira. IHOBEk azpimarratu duenez, eguzkiaren beroa atmosferaren barruan hertsitzen duten "gero eta gas gehiago" isurtzen dira, eta, ondorioz, "geuk sortua da klima-aldaketa hau".
Euskadik klima-aldaketarako estrategia bat du martxan, Klima 2050, gas-isurketak % 80 murriztea helburu duena.
"Denok egin behar dugu ahalegintxoa. Ez dugu B planik, ez dugulako B planetarik", IHOBEren arabera.
Albiste gehiago gizartea
"6 edo 7 leherketa izan dira, baina bat oso handia izan da eta eraikin osoa dardarka jarri du"
Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunek ez dakite oraindik noiz itzuli ahalko diren etxera. Gasteizko Udalak iragarri du Arriaga Gizarte Etxera eramango dituztela Aramangelu kaleko atarietan, ezbeharraren ingurutik gertu, bizi diren hainbat pertsona.
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
LEAko langilea: "Shock egoeran gaude, eta ez dakigu zer gertatuko den gure lanpostuekin"
Ana Esther Condek ia 20 urte daramatza Lascaray-LEA enpresan lanean. EITB Mediari adierazi dionez, 13:30ean suteen aurkako alarma jotzen hasi da, eta alde egin behar izan dute, korrika. "Irtetean, sugarrak ikusi ditugu, eta beldurtu egin gara", gaineratu du.
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzagan
Bizkaiko Foru Aldundiak baso-sute baten simulakroa egin du Arbaltzaga inguruan, Baso-suteetarako larrialdi plana (INFOBI) osatzen duten taldeen prestakuntza, koordinazioa eta erantzuteko gaitasuna hobetzeko.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Sutea piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta ke-zutabe handia eragin du
Gamarrako industrialdeko enpresa guztiak hustu dituzte, eta ez da inor zauritu. Suhiltzaileek kea gutxitzea lortu dute, eta Abetxuku eta Arriaga auzoetako bizilagunak etxetik irten daitezke.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.
Etxebizitza da EAEko herritarren kezka nagusia
Osasunarekiko kezkak behera egin du azken sei hilabeteetan, baina bigarren arazorik garrantzitsuena da (% 36), bizitzaren kostuaren aurretik (% 34). Bestalde, herritarrek 10etik 4,7ko nota jarri diote Imanol Pradales buru duen Eusko Jaurlaritzaren lehen urteari.
174 urteko espetxe zigorra eskatu dute Zizurko institutuko komunetan emakumeak grabatu zituen irakaslearentzat
Probintzia Auzitegian epaituko dute, haurren intimitatearen aurkako delitua eta haur pornografia delitua egotzita, hainbat hilabete ikertzen eman eta gero; guztira, 41 biktima izan dira.