Sexu-abusuen 52 biktima eta 31 ustezko erasotzaile atzeman dituzte Nafarroako Eliza Katolikoan
Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) Eliza Katolikoaren baitan Foru Erkidegoan egin diren sexu-gehiegikeriei buruz egindako ikerketak 52 biktima eta 52 ustezko erasotzaile atzeman ditu, eta "izebergaren punta" besterik ez omen da hori. Nafarroako Gobernuaren aginduz egin du ikerketa unibertsitateak.
Ikerketan agertzen denez, sexu-gehiegikeria kasuak 12 udalerritako 17 hezkuntza zentro edo erakundetan izan ziren, eta ustezko egileak zuzendari bat, 21 irakasle, fraide bat, bi apaiz, 3 erizain, 3 eskolako material edo gozoki saltzaile eta atezain bat dira.
Biktimen kasuan, txostenean 52 identifikatu dituzte, baina azken egunotan beste zazpi jarri dira harremanetan NUPekin. Hori horrela, Eduardo Santos Justizia kontseilariak lege ekimen baten alde egin du biktima izaera aitortzeko. Horretarako, Parlamentuan batzorde bat osatzea eskatu du, txosten bat egin dezan "biktimen esku konponketa justizia jartzeko".
Kontseilariak azpimarratu du Nafarroako Gobernuak "konpromiso irmoa" duela "biktimak babesteko, Giza Eskubideen defentsa eta sustatze testuinguru batean, inoren kontra egin gabe".
"Haur eta nerabeen aurkako krimen izugarri batzuk" direla salatu du, eta ikerketa "izebergaren punta" besterik ez bada ere, "esku hartzeko deia" egiten duela iritzi dio. Horregatik, uste du txostena pauso bat dela "egia aurkitzeko" eta "berriro gertatu ez dadin".
Profila
Mikel Lizarraga izan da txostenaren egileetako bat, eta azaldu du 43 biktima elkarrizketatu eta beste 9 identifikatu dituztela. "Oso lan zaila" izan dela aitortu du, "asko" kostatzen zaielako "biktima gisa identifikatzea".
Gehienek 8 eta 12 urte artean jasan zituzten sexu-gehiegikeriak, kasuren batean 5 eta 6 urte artekoak ere egon arren. Hori dela eta, denbora behar izan omen dute gertatutakoaren berri izateko, eta egia bilatzeko pausoak ematen ari direnako 60 eta 80 urte artean zituzten, eta interesa galdua.
Horren harira, ikerketaren egileak azpimarratu du biktimen ezaugarri nagusia "babes gisa ahanztura" erabiltzea dela, eta asko pelikula edo irudiren bat ikusi dutenean ohartu direla biktima izaeraz.
Lizarragak gaineratu du biktimen % 30 kasu larriekin lotuta daudela, penetrazioekin, felazioekin edo menperatze kimikoarekin (loa eragiteko produktuekin); % 58 maila ertaineko kasuak dira (genitalak ukitzea edo masturbazioa); eta gainerakoak, kasu arinak (musuak edo ukitze arinak).
Batzuk ez dute parte hartu nahi
Biktimen 10etik 9k esan omen dute ez zirela bakarrak izan hezkuntza zentroan, eta batzuk gehiegikeriak "orokorrak" izan zirela ikasgelan, baina gainerakoek ez dutela parte hartu nahi ikerketan.
Lizarragak uste du horrek agerian uzten duela txostenean Eliza katolikoaren gehiegikerien zati bat soilik islatu dutela. Horrekin batera, "biktima kopuruaren aldean" sexu-erasotzaileena "oso altua" izateak eta geografikoki biktimak oso banatuta egoteak "askoz gehiago" egongo direla pentsatzera eraman omen ditu.
Elizaren "eragina"
Txostena aurkezteko prentsaurrekoan parte hartu du Maria Victoria Martinikorenak ere, eta Ursulinas ikastetxean jasan zituen abusuak deskribatu ditu. Salatu du elizaren "eragina" handia dela, eta bere kasuaren berri eman zuenean ikasle ohi talde batek gutun bat bidali zuela zentroa babesteko.
Bere kasuan mojak izan omen ziren sexu-gehiegikerien egileak, eta gogor gaitzetsi du hortaz ez hitz egitea "bortxaketak, tratu txarrak eta gehiegikeriak" egin diren arren.
Azaldu du mendekotasuna, autoestimu baxua eta maitasun gabezia ezaugarri garrantzitsuak direla "biktima zoragarria" izateko, "zurekin nahi dutena egiteko, edonolako tratu txarrak egiteko".
Albiste gehiago gizartea
70 talde feminista baino gehiagok eta LGTBIQ+ taldek Bernedoko udalekuen aurkako "lintxamendu kanpaina" salatu dute
"Ultraeskuinak" eta "puritanismoak" sexu- eta genero-disidentzia adingabeei egindako erasoekin lotu nahi izatea kritikatu dute.
Auto-ilara luzeak sortu dira A-8 autobidean, Malmasinen, Donostiarako noranzkoan
Hiru ibilgailuren arteko istripua izan da tunelaren barruan, eta errei bat itxi dute.
Xabiertxok, 100 urte: "Uste dut gaur egungo hezkuntzak garai hartako ekosistema euskaltzale hori behar duela"
Duela 100 urte argitaratu zuen Ixaka Lopez Mendizabal tolosarrak “Xabiertxo”, haurrei euskaraz irakurtzen irakasteko liburua. Haritz Azurmendi Jakin Fundazioko kidea aritu da mendeurrenaren ospakizuna prestatzeko lanetan, eta liburuari buruzko bitxikeriak azaltzeaz gain, Xabiertxok Euskal Herriari egin dion ekarpenaren inguruan mintzatu da.
Milaka herritar atera dira kalera Palestinaren alde
Gazarako Mugimendu Globala Euskal Herriak deituta, Iruñean 18:30ean abiatu da manifestazio nagusia Merindadeen plazatik, eta Donostian, Gasteizen eta Bilbon, 19:00etan. Halaber, unibertsitateko ikasleek manifestazioak egin dituzte 12:00etan euskal hiriburuetan.
ES-Alert ohartarazpen sistema probatu du SOS Deiak zerbitzuak Balmasedan
Balmasedan zeuden mugikorrek ohartarazpen mezu bat jaso dute. Sistema honekin jakinaraziko zaio gizarteari hondamendiren baten arriskua. Balmasedan egindako probarekin eraginkortasun-maila ezagutu nahi izan da, behar izanez gero hobetu ahal izateko. Soinua entzun ondoren, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez idatzitako mezu bat jaso dute gailuetan, probaren berri emanez.
Berriro gelditu dira Gatika eta Capbreton arteko interkonexio elektrikoko itsaspeko kablearen obrak, Butroe ibaian isuria izan da eta
URA agentziak zehapen-espedientea ireki du Red Electricaren aurka, eta Gatika inguruan egiten ari ziren zulaketa-lanetako bat geldiaraztera behartu du, Butroe ibaiko erreka batean isurketa izan delako. Toxikotzat hartzen ez den substantzia bat isuri da, bentonita, baina ekosistemari kalte egiten dio.
Hasi da gripearen aurkako txertaketa-kanpaina, eta 75 urtetik gorakoei txerto indartua jarriko diete
"Zu zara funtsezko pieza gripea saihesteko. Jarri txertoa" lelopean, Osakidetzak hitzordua eskatzeko deia egin die pertsona zaurgarriei. Astelehenean hasiko dira txertatzen. Kalteberatzat jo ez dituztenek azarora arte itxaron beharko dute txertoa hartu ahal izateko.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak Sumud Flotillaren aurkako erasoa kaleetan salatzeko deia egin die euskal herritarrei
Plataformaren ustez, "ezinbestekoa da Israelen eta mendebaldeko konplizeen aurkako mobilizazioa eta borroka bultzatzen jarraitzea", eta bat egiten du Gazarako Mugimendu Globalak Euskal Herriko hiriburu eta udalerrietan egindako deialdiekin.
Renfek erabat berrezariko du Bilbo eta Santurtzi arteko larunbat eta igandeetako tren-zirkulazioa
Aste barruan, trenak ohiko ordutegiaren % 50eko maiztasunarekin dabiltza, behin-behinean, aldaketarik iragarri bitartean.
Elhuyarrek sei hizkuntzatan automatikoki bikoizteko plataforma sortu du
Elhuyar Fundazioak Euskal Herriko lehenengo bikoizketa automatikoko plataforma sortu eta martxan jarri du. Erreminta honekin ikus-entzunezko eduki bat sei hizkuntzatan (euskara, gaztelania, frantsesa, ingelesa, galiziera eta katalana) bikoiztu daiteke eta jatorrizko ahotsak imitatzeko aukera ematen du. Tresna berria Aditu plataforman integratu da. Horrela, plataforma hau azpitituluak sortzeko plataforma izatetik automatikoki bikoizteko aukera ematera igaro da.