Lau milioi neskatok baino gehiagok jasaten dute urtero genitalen mutilazioa munduan
Otsailaren 6an Emakumeen Genitalen Mutilazioaren (EGM) aurkako Zero Tolerantziaren Nazioarteko Eguna ospatzen da. Mundu mailan, kontzientzia sortzeko eguna da, eta gogorarazten digu oso garrantzitsua dela praktika kaltegarri hori betiko errotik desagerrarazteko borrokan jarraitzea eta ahaleginak horretara bideratzea. Izan ere, emakumeen eta nesken aurka egin daitekeen genero indarkeria modurik basatiena da, hainbat GKEk, bat etorrita, salatu dutenez.
Erakunde horien arabera, munduan 200 milioi emakume baino gehiago bizi dira gaur egun emakumeen genitalen mutilazioaren (EMG) ondorioekin, eta, NBEren arabera, lau milioi neskato inguruk jasaten dute urtero organo genitalen anputazio osoa edo partziala. Esperientzia horrek ondorio izugarriak dakartza, fisikoak zein psikologikoak, eta bizitza osorako markatuko ditu. Gainera, Espainiako Estatuan 70.000 emakume baino gehiago daude praktika hori zabalduta dagoen eskualdeetatik etorriak.
Amref Salud Africa bezalako erakundeek praktika hori desagerrarazteko proiektuekin lan egiten dute. GKE horren arabera, 'Afarren Emakumeen Mutilazio Genitalari amaiera ematea' proiektua martxan zegoela jaiotako nesken % 90ek ez dute halakorik pairatu. Gainera, azken bi urteetan, bi urtetik beherako haurtxoen kasuan, % 89,7tik % 14,2ra jaitsi zen.
Praktika horrek tradizioari eta sinesmen sistemei erantzuten die, eta ez du zertan kultura edo erlijio ezaugarriekin lotuta egon. Giza Eskubideen, osasunaren eta emakumeen segurtasunaren urraketatzat hartzen da.
Mitoak dira, besteak beste, emakumeen genitalen mutilazioa Afrikako herrialde guztietan eta kontinente horretan bakarrik egiten dela, erlijioak behartuta egiten dela, higienea bermatzen duela edo gizonen erdainkuntzarekin pareka daitekeela. Horiexek dira, besteak beste, Munduko Medikuak GKEak praktika hori prebenitzeko eta desagerrarazteko bi hamarkada baino gehiagoko lanaren esparruan deseraiki nahi dituen usteetako batzuk.
2022an, Munduko Medikuak erakundeak 735 pertsonari eman zien arreta, eta 3.344 esku hartze sozial, 421 psikologiko eta 249 osasun jarduera egin zituen mutilazioa prebenitzeko eta desagerrarazteko proiektuen esparruan.
Testigantzak
"Jaio eta zortzi egunera, nire alaba erdaindu egin zuten. Gaixotu eta hil egin zen. Harrezkero, zerbait egin nahi izan dut praktika horri amaiera emateko. Ikaragarria izan zen bera sufritzen ikustea", gogoratu du Usman Mohammed Afarreko buruzagi erlijiosoak. Bertan, giza eraldaketa eta lankidetza prozesu bat gertatu da azkenaldian; lider komunitarioen, agintarien eta gainerako herritarren eskutik.
Bitartean, Koldan (Senegal) gazteen lidergo bat sortu da, ablazioaren inguruko iruditeriak deseraikitzeaz arduratzen ari dena. Aldi berean, nesken eta emakumeen osasunerako eta segurtasunerako eskubideari buruzko kontzientzia sortzen ari da, beren kulturaren eta tradizioen berezitasunak oinarritzat dituen aktibismoaren bitartez.
Mariama S. Kanto senegaldar aktibista gazteak, gaur egun aldaketaren eragile eraldatzailea denak, ablazioa jasan zuela kontatzen du, "baina nire alabak ez du inoiz bidegabekeria hau jasango".
Zure interesekoa izan daiteke
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.
Segurtasun Sailak abisu bereziak ezarriko ditu kostaldean ostegunean eta ostiralean, olatuengatik
Abisu horiek asteazken honetarako daudenei gehitu behar zaizkie; gaur indarrean dira abisuak baso-suteengatik, haize-bolada bortitzengatik eta, arratsaldeko hirurak eta bostak bitartean, kostaldean, olatuengaik, bi metrorainoko olatuak izango baitira.
Bizkaiko DYAko presidente ohiak epaiketan ukatu egin du erakundearen dirua desbideratu izana
Fernando Izaguirrek ziurtatu duenez, bere asmo bakarra Kataluniako osasun-garraioaren sektorean erakundearen jarduera indartzea zen, baina "dena alferrik izan zen".
Pablo Ibarren auziko epaileak erabaki du lekuko berria nor den isilpean gordetzea
31 urte bete dira gaueko klub baten jabea eta bertako bi langile hil zituztela. Hiru hilketen egiletzat Ibar jo zuten, eta horren errua egotzita biziarteko kartzela zigorrera kondenatu zuten. Hala ere, berak errugabea dela dio.
Sei urteko kartzela zigorra ezarri diote Eric Olhats entrenatzaile ohiari, adingabeei sexu-erasoak egiteagatik
Espetxe zigorraz gain, Aviron Bayonnaiseko entrenatzaile eta Realeko behatzailea izandakoak ezingo du adin txikikoekin lan egin eta kirol eremuetara joateko debekua ere jarri diote. Epaiaren berri izan ondoren, Alain Larrea defentsa abokatuak ez du baztertu helegitea jartzea.
Txorierriko igarobidea ohikora itzuli da, goiz korapilatsu baten ostean
Zortzi ibilgailuren arteko istripua gertatu da goizeko lehen orduan, eta ilarak A-8ra, Arrontegira eta Artatzako errepidera ere iritsi dira. Dena den, trafikoa bere onera etorri da 10:00ak baino lehen.
Eric Olhatsek adingabeei sexu-erasoak egin izana ukatu du epailearen aurrean, Baionan
1997-2022 urte artean sei adingaberi sexu-erasoak egitea leporatuta, gaur epaitu dute Aviron Bayonnaisen entrenatzaile eta Realaren ikuskatzaile ohia. 10 urteko espetxe-zigorra eta 150.000 eurorainoko isuna jaso dezake.