Lau milioi neskatok baino gehiagok jasaten dute urtero genitalen mutilazioa munduan
Otsailaren 6an Emakumeen Genitalen Mutilazioaren (EGM) aurkako Zero Tolerantziaren Nazioarteko Eguna ospatzen da. Mundu mailan, kontzientzia sortzeko eguna da, eta gogorarazten digu oso garrantzitsua dela praktika kaltegarri hori betiko errotik desagerrarazteko borrokan jarraitzea eta ahaleginak horretara bideratzea. Izan ere, emakumeen eta nesken aurka egin daitekeen genero indarkeria modurik basatiena da, hainbat GKEk, bat etorrita, salatu dutenez.
Erakunde horien arabera, munduan 200 milioi emakume baino gehiago bizi dira gaur egun emakumeen genitalen mutilazioaren (EMG) ondorioekin, eta, NBEren arabera, lau milioi neskato inguruk jasaten dute urtero organo genitalen anputazio osoa edo partziala. Esperientzia horrek ondorio izugarriak dakartza, fisikoak zein psikologikoak, eta bizitza osorako markatuko ditu. Gainera, Espainiako Estatuan 70.000 emakume baino gehiago daude praktika hori zabalduta dagoen eskualdeetatik etorriak.
Amref Salud Africa bezalako erakundeek praktika hori desagerrarazteko proiektuekin lan egiten dute. GKE horren arabera, 'Afarren Emakumeen Mutilazio Genitalari amaiera ematea' proiektua martxan zegoela jaiotako nesken % 90ek ez dute halakorik pairatu. Gainera, azken bi urteetan, bi urtetik beherako haurtxoen kasuan, % 89,7tik % 14,2ra jaitsi zen.
Praktika horrek tradizioari eta sinesmen sistemei erantzuten die, eta ez du zertan kultura edo erlijio ezaugarriekin lotuta egon. Giza Eskubideen, osasunaren eta emakumeen segurtasunaren urraketatzat hartzen da.
Mitoak dira, besteak beste, emakumeen genitalen mutilazioa Afrikako herrialde guztietan eta kontinente horretan bakarrik egiten dela, erlijioak behartuta egiten dela, higienea bermatzen duela edo gizonen erdainkuntzarekin pareka daitekeela. Horiexek dira, besteak beste, Munduko Medikuak GKEak praktika hori prebenitzeko eta desagerrarazteko bi hamarkada baino gehiagoko lanaren esparruan deseraiki nahi dituen usteetako batzuk.
2022an, Munduko Medikuak erakundeak 735 pertsonari eman zien arreta, eta 3.344 esku hartze sozial, 421 psikologiko eta 249 osasun jarduera egin zituen mutilazioa prebenitzeko eta desagerrarazteko proiektuen esparruan.
Testigantzak
"Jaio eta zortzi egunera, nire alaba erdaindu egin zuten. Gaixotu eta hil egin zen. Harrezkero, zerbait egin nahi izan dut praktika horri amaiera emateko. Ikaragarria izan zen bera sufritzen ikustea", gogoratu du Usman Mohammed Afarreko buruzagi erlijiosoak. Bertan, giza eraldaketa eta lankidetza prozesu bat gertatu da azkenaldian; lider komunitarioen, agintarien eta gainerako herritarren eskutik.
Bitartean, Koldan (Senegal) gazteen lidergo bat sortu da, ablazioaren inguruko iruditeriak deseraikitzeaz arduratzen ari dena. Aldi berean, nesken eta emakumeen osasunerako eta segurtasunerako eskubideari buruzko kontzientzia sortzen ari da, beren kulturaren eta tradizioen berezitasunak oinarritzat dituen aktibismoaren bitartez.
Mariama S. Kanto senegaldar aktibista gazteak, gaur egun aldaketaren eragile eraldatzailea denak, ablazioa jasan zuela kontatzen du, "baina nire alabak ez du inoiz bidegabekeria hau jasango".
Albiste gehiago gizartea
Alkolea pasaiko paumaren habia eta errutea desagertu dira, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita luzatu die udal gobernuari baita oposizioari ere.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.
Etxebizitza da EAEko herritarren kezka nagusia
Osasunarekiko kezkak behera egin du azken sei hilabeteetan, baina bigarren arazorik garrantzitsuena da (% 36), bizitzaren kostuaren aurretik (% 34). Bestalde, herritarrek 4,7ko nota jarri diote (10etik) Imanol Pradales buru duen Eusko Jaurlaritzaren lehen urteari.
174 urteko espetxe zigorra eskatu dute Zizurko institutuko komunetan emakumeak grabatu zituen irakaslearentzat
Probintzia Auzitegiak epaitzen ari da irakaslea, haurren intimitatearen eta pornografiaren aurkako delituak egotzita, hainbat hilabetez ikertzen aritu eta gero; guztira, 41 biktima izan dira.
700 pisu turistiko kentzeko exijitu du Eusko Jaurlaritzak Airbnb plataformari
Uztailaren 1etik aurrera, etxebizitza turistikoen erregistro bakarra sartuko da indarrean. Javier Hurtadok ohartarazi duenez, nahitaezko erregistro-zenbakiak sartu ezean, jarduera etetera behartuz zigortu ahal izango dituzte.
Pertsona bat hil da Zuian izandako trafiko istripuan
Auto bat errepidetik atera eta irauli egin da N-622an. Gidaria ibilgailuaren barruan harrapatuta geratu da, eta bertan hil da.
Gizon bat atxilotu dute Portugaleteko taberna batean beste bati aizkoraz erasotzeagatik
Atzo 20:00etan gertatu zen erasoa. Biktimak zauriak ditu eskuetan eta bizkarrean.
Albiste izango dira: Saretzen txostena, PSNren krisia eta Errefuxiatuen Mundu Eguna
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Oñatiko Larraña Etxeak 20 nazionalitateko 100 errefuxiatu hartzen ditu
Harrera zentroa kudeatzen duen Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak salatu du Atzerritarrei buruzko Legearen Erregelamenduaren azken erreformak nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonak "zigortzen" dituela. 3.000 pertsonak baino gehiagok eskatu dute nazioarteko babesa Euskadin aurten.
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.