Lau milioi neskatok baino gehiagok jasaten dute urtero genitalen mutilazioa munduan
Otsailaren 6an Emakumeen Genitalen Mutilazioaren (EGM) aurkako Zero Tolerantziaren Nazioarteko Eguna ospatzen da. Mundu mailan, kontzientzia sortzeko eguna da, eta gogorarazten digu oso garrantzitsua dela praktika kaltegarri hori betiko errotik desagerrarazteko borrokan jarraitzea eta ahaleginak horretara bideratzea. Izan ere, emakumeen eta nesken aurka egin daitekeen genero indarkeria modurik basatiena da, hainbat GKEk, bat etorrita, salatu dutenez.
Erakunde horien arabera, munduan 200 milioi emakume baino gehiago bizi dira gaur egun emakumeen genitalen mutilazioaren (EMG) ondorioekin, eta, NBEren arabera, lau milioi neskato inguruk jasaten dute urtero organo genitalen anputazio osoa edo partziala. Esperientzia horrek ondorio izugarriak dakartza, fisikoak zein psikologikoak, eta bizitza osorako markatuko ditu. Gainera, Espainiako Estatuan 70.000 emakume baino gehiago daude praktika hori zabalduta dagoen eskualdeetatik etorriak.
Amref Salud Africa bezalako erakundeek praktika hori desagerrarazteko proiektuekin lan egiten dute. GKE horren arabera, 'Afarren Emakumeen Mutilazio Genitalari amaiera ematea' proiektua martxan zegoela jaiotako nesken % 90ek ez dute halakorik pairatu. Gainera, azken bi urteetan, bi urtetik beherako haurtxoen kasuan, % 89,7tik % 14,2ra jaitsi zen.
Praktika horrek tradizioari eta sinesmen sistemei erantzuten die, eta ez du zertan kultura edo erlijio ezaugarriekin lotuta egon. Giza Eskubideen, osasunaren eta emakumeen segurtasunaren urraketatzat hartzen da.
Mitoak dira, besteak beste, emakumeen genitalen mutilazioa Afrikako herrialde guztietan eta kontinente horretan bakarrik egiten dela, erlijioak behartuta egiten dela, higienea bermatzen duela edo gizonen erdainkuntzarekin pareka daitekeela. Horiexek dira, besteak beste, Munduko Medikuak GKEak praktika hori prebenitzeko eta desagerrarazteko bi hamarkada baino gehiagoko lanaren esparruan deseraiki nahi dituen usteetako batzuk.
2022an, Munduko Medikuak erakundeak 735 pertsonari eman zien arreta, eta 3.344 esku hartze sozial, 421 psikologiko eta 249 osasun jarduera egin zituen mutilazioa prebenitzeko eta desagerrarazteko proiektuen esparruan.
Testigantzak
"Jaio eta zortzi egunera, nire alaba erdaindu egin zuten. Gaixotu eta hil egin zen. Harrezkero, zerbait egin nahi izan dut praktika horri amaiera emateko. Ikaragarria izan zen bera sufritzen ikustea", gogoratu du Usman Mohammed Afarreko buruzagi erlijiosoak. Bertan, giza eraldaketa eta lankidetza prozesu bat gertatu da azkenaldian; lider komunitarioen, agintarien eta gainerako herritarren eskutik.
Bitartean, Koldan (Senegal) gazteen lidergo bat sortu da, ablazioaren inguruko iruditeriak deseraikitzeaz arduratzen ari dena. Aldi berean, nesken eta emakumeen osasunerako eta segurtasunerako eskubideari buruzko kontzientzia sortzen ari da, beren kulturaren eta tradizioen berezitasunak oinarritzat dituen aktibismoaren bitartez.
Mariama S. Kanto senegaldar aktibista gazteak, gaur egun aldaketaren eragile eraldatzailea denak, ablazioa jasan zuela kontatzen du, "baina nire alabak ez du inoiz bidegabekeria hau jasango".
Albiste gehiago gizartea
Bi aktibista Kursaaleko zubitik zintzilikatu dira, Palestinaren aldeko manifestazio jendetsuaren ostean
Zinemaldiak eskaintzen duen foku mediatikoa aprobetxatuz, milaka pertsonak manifestazioa egin dute gaur arratsaldean Gipuzkoako hiriburuan. Amaieran, bi ekintzaile Kursaaleko zubitik zintzilikatu dira eta ordubetez baino gehiagoz eten dute trafikoa zubian, bai ibilgailuentzat, bai oinezkoentzat.
Bi ekintzaile Zurriolako zubitik zintzilikatu dira Donostian, Palestinaren alde egin duten manifestazioan
3.000 lagun bildu dira Gipuzkoako hiriburuan Gazan gertatzen ari den genozidioaren aurkako manifestazioan, Zinemaldiaren bigarren egunean. 19:30ean, bi ekintzaile Zurriolako zubitik zintzilikatu dira, eta dozenaka lagunek Kursaaleko zubia moztu dute bai ibilgailuentzat bai oinezkoentzat.
Esako urtegia bere edukieraren % 23an dago, azken urteetako mailarik txikienean
Nafarroako urtegiak edukieraren % 41ean daude batez beste. Esan, ostera, egoera bereziki zaila da. Urtegiko irudiak, drone batekin grabatuak.
Euskararen aldeko giza kate historikoa egin dute Igorren
700 lagunek baino gehiagok euskararen aldeko giza kate historikoa egin dute Igorren (Arratia). Arratiarrek gure hizkuntzaren aldeko irudi sinboliko zirraragarri eta indartsua osatu dute.
'Ibaitik Itsasora' martxa Hendaian amaitu da, Euskal Herrian zehar palestinar herriaren alde ibili ondoren
Ehunka pertsonak "genozidioa amaitzeko" eta "Israeli boikota egiteko" eskatu dute lau orduz Hendaiako kaleetan, eta "Europaren konplizitatea" salatu dute.
20 urteko gizon bat atxilotu dute Barakaldon, polizia-patruila bat jo, agente bati ukabilkada eman eta ihes egiteagatik
Ohe baten azpian eta poltsa batzuekin estalita aurkitu zuten ertzainek. Atxilotuak polizia-aurrekari ugari ditu, eta bikotekide ohiarengana hurbiltzea debekatzen zion kautelazko neurri bat urratu zuen ostegunean.
AP-1 autobidea itxi dute Eskoriatzan, Gasteizko noranzkoan, furgoneta batek eta kamioi batek talka egin ondoren
Istripua 08:50ean jazo da. Bertaratu diren osasun langileek furgoneta gidaria artatu behar izan dute, eta Txagorritxuko Ospitalera eraman dute.
DBHko eta LHko irakasleentzako LEP handia egiten ari dira BECen
Urduritasuna eta ilusioa nagusi izan dira larunbat honetan, azterketak hastean. Guztira, 1.268 lanpostu eskainiko dira Bigarren Hezkuntzako eta Lanbide Heziketako irakasleen artean, eta bitarteko langileen tasa % 4ra murriztuko da.
Osakidetzak irailaren 24ko Mahai Sektorialean proposatuko du lehen mailako arretan psikologoak jartzea
Alberto Martinez Osasun sailburuak iragarri du Saila aztertzen ari dela beste LEP berezi bat deitzea betetzen zailak diren lanpostuetarako.
Auto baten gidaria hil da Gasteizen, kamioi baten aurka talka eginda
Ezbeharra bart gauean gertatu da, Lopidako zerbitzugunean, autoak aparkatuta zegoen kamioi bat jo zuenean.