Gorroto-delituen kopuruak "modu esponentzialean" egin du gora EAEn, batez ere 2021etik 2022ra bitartean
Eusko Jaurlaritza 'Euskadiko Gorroto Gertakariei buruzko Txostena' egiten hasi zen lehen urteko (2016) datuekin alderatuta, delituen kopurua "modu esponentzialean" hazi da, batez ere 2021 eta 2022. urteen artean. "Gorroto-delituen benetako gorakada, kontzientzia handiagoa eta tolerantzia sozial txikiagoa, polizia-eraginkortasun handiagoa, lege-bilakaera eta abar" daude horren atzean.
Irudia: EITB
Josu Erkoreka Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Segurtasun sailburuak agerraldia egin du gaur goizean Eusko Legebiltzarrean, berak eskatuta, txosten horren berri emateko. Jon Mirena Landa EHUko Giza Eskubideen eta Botere Publikoen UNESCO Katedraren zuzendariaren zuzendaritzapean eta koordinaziopean egindako lana da.
Ikerketak Ertzaintzak 2022an izandako 438 gorroto-gertakariak aztertu ditu; horietatik gehienak, 435 (% 99,3), gorroto-delituak dira, eta 3 (% 0,68), berriz, gorroto-arau-hauste administratiboak. Aztertutako 435 delituetatik 9tan askotariko diskriminazioak izan dira; horregatik, kolektibo babestuen aurkako delituak 444 dira guztira, eta 2022an jazotako gorroto-delituen kopurua baino handiagoa da.
Erasotutako kolektiboei dagokienez, gehienek arrazakeriaren eta xenofobiaren biktima izaten jarraitzen dute (231 kasu, % 52, 2021ean baino % 42,6 gehiago), eta, ondoren, sexu-orientazioaren eta -nortasunaren ondoriozko erasoak daude (96 kasu, % 21,6, 2021ean baino % 31,5 gehiago). Urrutiago geratu dira beste eragile batzuk, hala nola ideologia edo orientazio politikoa, dibertsitate funtzionala, adina edo aporofobia.
Irudia: EITB
Arabiarren aurkako erasoak
Arrazakeriak eta xenofobiak eragindako gorroto-delitu nagusien artean, diskriminazio nagusiak arabiarren aurkako erasoak dira oraindik: 68 kasu, ia % 30.
2022an, Ertzaintzak 44 pertsona atxilotu (2021ean halako bi baino gehiago) eta 246 inputatu zituen gorroto-delituak egitea leporatuta. Gorroto-delitu bat egin ondoren Ertzaintzaren esku jarritako pertsonen profilari dagokionez, txostenaren arabera, gehienak, % 74 (182 pertsona), Espainiako Estatukoak dira, eta horietatik 148 (% 81,3) Euskadikoak. % 76,8 gizonak dira eta % 22,7 emakumeak.
Delitu motaren arabera sailkatuta, lesio-delitua da ohikoena (180 kasu, % 41,3), eta, ondoren, mehatxu-delitua (90 kasu, % 20,69) eta derrigortzeak (50 kasu, % 11,5) daude. Horietan guztietan, zauritutako, mehatxatutako edo hertsatutako kolektibo nagusiaren kontrako erasoak arrazakeriak edo xenofobiak eragin ditu.
2022an, gorroto-delitu gehienak Bizkaian, Gipuzkoan eta Araban egin ziren, hurrenez hurren. Bilbo, Gasteiz, Donostia, Barakaldo eta Irunen izaten dira maizen, hurrenkera horretan.
Irudia: EITB
Delitu horietako gehienak kalean egiten dira (189 kasu, % 43,5), eta etxe barruan % 15,1 baino ez dira egiten (66 kasu).
Albiste gehiago gizartea
Froga gizarteko albistea itxasorekin
Froga gizarteko albistea sarreatxoa Froga gizarteko albistea sarreatxoa
Albiste izango dira: Andre Maria Zuriaren jaiak, abisu horia beroagatik eta enpleguari buruzko datuak
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.