Populazioak gora egin du EAEn, bi urtez behera egin ondoren
2023ko urtarrilaren 1ean, 2.196.745 pertsona zeuden erroldatuta Euskal Autonomia Erkidegoan, 2022an baino 10.228 (% 0,5) gehiago, Eustat Euskal Estatistika Institutuak gaur zabaldutako datuen arabera. Hortaz, azken bi urteetako joera irauli da, 2022an 6.682 pertsona gutxiago izan baitziren, eta, 2021ean, 6.512 gutxiago.
Zenbaki absolutuak aintzat hartuta, igoerarik handiena Bizkaian izan da, 2022an baino 4.810 bizilagun gehiago baitaude (% 0,4); Gipuzkoan 3.259 gehiago dira (% 0,5), eta Araban 2.159 bizilagun gehiago (% 0,7).
Hiriburuei dagokienez, hiruretan hazi da biztanle kopurua 2022tik 2023ra bitartean. Hazkunderik handiena Bilbon izan da, 2.029 biztanle gehiago baititu; ondoren, Gasteizen (1.994 gehiago), eta, azkenik, Donostian (872 gehiago).
EAEko gainerako udalerriei begiratuta, 145 udalerrik populazioa handitu dute eta 99k, galdu. Populazio igoerarik handiena Barakaldo (479 biztanle), Santurtzi (364 biztanle), Leioa (309 biztanle) eta Sestao (282 biztanle) udalerriek izan dute, denak ere Bilbo Handia eskualdean. Jaitsierarik handiena, termino absolutuetan, Getxok izan du berriro, 199 biztanle gutxiago baititu, baina jaitsiera azken urteotakoa baino pixka bat txikiagoa izan da (% 0,3). Portzentajea aintzat hartuta, berriz, Elduain, Lanestosa eta Kuartango udalerriek izan dute jaitsierarik handiena; hiru kasuetan, % 5 baino handiagoa izan da.
Batez besteko adina 45,6 urtekoa da, Espainiako Estatuan baino ia bi urte handiagoa. Gizon eta emakumeen arteko aldea 3,1 urtekoa da; izan ere, gizonek 44 urte dituzte batez beste eta emakumeek, 47,1.
Bestalde, 65 urte eta gehiagoko pertsonen proportzioak gora egiten jarraitzen du EAEn. Gainera, EAEk gainditu egiten du Espainiako Estatuko proportzioa: Espainian % 20,1ekoa da, eta % 23,5ekoa EAEn. Ehuneko hori gainditzen duten autonomia erkidegoak hiru baino ez dira: Asturias (% 27,5), Gaztela eta Leon (% 26,5) eta Galizia (% 26,3). 2003an, ostera, 64 urtetik gorako populazioaren ehunekoa % 18,4 izan zen Araba, Bizkai eta Gipuzkoan.
100 urtetik gorakoen artean igoera nabarmenagoa izan da: 2003an 269 pertsona zeuden, eta 2023an 883.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.