Pakete bat zain duzula esanez mezua, produktu faltsuak edo eskaintza gozoegiak, Gabonetako iruzur nagusiak
Gutako gehienok erabiltzen dugu Internet egunero erosketak egiteko, are gehiago Eguberri garaian, eta zibergaizkileek hori ondo baino hobeto dakite. Hala, erosketa-bolumen handi hori baliatzen dute iruzur egiten saiatzeko eta erabiltzaileen informazio pertsonala lortzeko, batez ere datu garrantzitsuetara eraman lezakeena, hala nola kreditu-txartelen saioaren hasierako informaziora edo 'online' bankara.
Online denda faltsuak dira izarra, baita "berehala erantzuten ez baduzu, 48 ordutan itxi dezakegu zure Amazoneko kontua", edo "pakete bat zain duzu" dioten mezu elektronikoak ere, esteka maltzurretan klik egiteko edo informazio pertsonala emateko eskatzen dutenak, hala nola banku-kontuaren zenbakia eta datu pertsonalak.
Testuinguru horretan erabiltzaileak prest egon behar du tranpan ez erortzeko eta informazioa lapurtzea saihesteko.
Nola saihestu Gabonetan gisa horretako iruzurrak
- URLa egiaztatu: iruzurgileek benetakoen antzeko domeinu faltsutuak erabiltzen dituzte. Garrantzitsua da webgunearen helbidea arretaz berrikustea.
- Mezuen testuak eta diseinuak ondo aztertu: askotan akats ortografikoak edo hizkuntza akatsak izaten dituzte.
- Seguruak ez diren tokietan ez egin ordainketarik. Ordainketa-metodo seguruak erabili, eta ohikoak ez diren aukerekin tentuz ibili.
- Egia izateko onegiak diruditen eskaintzen benetakotasuna egiaztatu.
- Garraiolariarekin zuzenean egiaztatu entrega-jakinarazpen oro, eta ez egin klik eskatu ez diren testu-mezuetako edo mezu elektronikoetako esteketan.
- Ez erosi ezezagunak diren tokietan opari-txartelik, hori iruzur-seinale argia baita.
- Kontuz ibili sare sozialetako iragarkiekin, eta, horren ordez, saltokiaren webgune ofizialean zuzenean sartu, eskaintza egiazkoa den baieztatzeko.
- Segurtasuna babesteko neurriak hartu. Ordenagailuan segurtasun-tresnak instalatzea, hala nola antibirus on bat, oso garrantzitsua da.
Zer egin iruzurra egin badizute
Bankura edo kreditu-txartelaren hornitzailearengana jo berehala, eta salaketa jarri. Halaber, garrantzitsua da erosketari dagokion dokumentazioa biltegiratzea, hala nola mezu elektronikoak eta ordainagirien mezuak, iruzur bat gertatuz gero gerta daitezkeen ikerketa-prozesuetarako.
Albiste gehiago gizartea
Madril erdiguneko eraikin baten zati bat behera etorri da eta hainbat lagun daude agertu barik
Erreskate lanetan Madrilgo Udaleko suhiltzaileak, Polizia Nazionalaren eta Udaltzaingoaren txakurrak eta droneak ari dira lanean. Oraingoz, hiru langile artatu dituzte: bat, larr,i eta bi, arin. Ezbeharra 13:00etan gertatu da, eta alboko beste eraikin bat ere hustu behar izan dute.
Aldirietako tren-zerbitzuak izango duen izena aukeratu ahal izango dute herritarrek
Irekia webgunearen bitartez bozkatu ahal izango da, eta hiru aukera daude: Besaide, Lottu eta Lurbil.
Zortzi zauritu eta lau desagertu Madrilen, Opera inguruan, obretan ari zen eraikin baten zati bat erori da eta
Hileras kaleko eraikin bat behera etorri da, 13:00ak aldera. Lanean ari ziren zazpi langileetako hiru zauriturik atera dituzte, eta lau desagertuta daude.
Ramiro Gonzalez: "Bernedoko udalekuak, modu horretan, ez ziren egin behar"
"12 salaketa daude balizko delituengatik. Ez dut epaituko deliturik dagoen ala ez, baina salaketa asko dira", onartu du Arabako ahaldun nagusiak. Ramiro Gonzalezek adierazi du ez duela eztabaidetan sartu nahi erakundeek gai horretan dituzten eskumenak direla eta. "Erakunde guztiek koordinazioa hobetzeko behar adina lan egiteko unea da", gaineratu du.
Istripua izan da Sestaoko ACB altzairutegian, eta bi langile zauritu dira
Zauritutako langileak Gurutzetako Ospitalera eraman dituzte, erre egin direlako. Enpresak azaldu duenez, arku elektriko bat sortu da (deskarga elektrikoa), eta erredurak eragin dizkie bi langileei.
Kontseiluak milaka euskaltzale bildu nahi ditu abenduaren 27an Bilbon, "euskararen soinu banda" ardatz hartuta
Ekitaldirako sarrerak urriaren 16tik aurrera izango dira eskuragarri Pizkundea.eus webgunean, 10 euroren truke. Antolatzaileek adierazi dute "euskara lehen lerrora ekarri eta benetako jauzia eragiteko" garaia dela. Horregatik, euskarari "pizkunde" berria ematera gonbidatu ditu euskaltzale oro.
Ane, Laia eta June, eta Oihan, Martin eta Markel dira neska-mutil jaioberrien izen ohikoenak
Ane da, 1998tik, neska izena aukeratzeko orduan gurasoen kutunena Euskal Autonomia Erkidegoan, hirurteko datuak kontuan hartuta. Mutil izenen kasuan, Oihan izena laugarren tokitik lehenengora igaro da.
Leioako animalia-probak ez egitea eskatu dute
Leioa contra el Maltrato Animal taldeak salatu duenez, abuztuan herrian egindako asto probetan "irregulartasunak" izan ziren; besteak beste, "700 kiloko harria erabili zen, astoak jotzeko makilak erabili ziren, eta epaileek ez zuten esku hartu, animalien sufrimenduaren ageriko zantzuen aurrean".
"Palestinako okupazioaren amaierari buruz hitz egin beharko genuke, eta, zoritxarrez, ez da bake-plan horretan aipatzen"
Raquel Marti UNRWA erakundearen Espainiako zuzendaria kezkatuta azaldu da AEBk proposatutako bake-plana dela eta. "Negoziazioa baino, ultimatuma dirudi", deitoratu du EITBri egindako adierazpenetan.
Bilboko Metroa betiko moduan ari da gaur
Atzo bi gorabehera teknikok zerbitzua etetea eragin zuten arren, gaur normal antzean dabil Bilboko Mertroa. Zirkulazioa eten behar izan zen hainbat tartetan, eta atzerapen handiak eragin ziren.